15 marca 2007 r.

Podczas posiedzenia Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska rozpatrywano ustawę o zapobieganiu i naprawie szkód w środowisku.

Przyjęcie ustawy uchwalonej z przedłożenia rządowego rekomendował senatorom wiceminister środowiska Andrzej Szweda-Lewandowski. Przebieg prac legislacyjnych w Sejmie omówił poseł sprawozdawca Stanisław Gorczyca, który przedstawił także propozycje potrzebnych, jego zdaniem, zmian w sejmowej ustawie. Ponadto w posiedzeniu wzięli udział zastępca głównego inspektora ochrony środowiska Wojciech Stawiany, wiceprezes NFOŚiGW Artur Michalski, a także przedstawiciele Ministerstwa Finansów i Generalnej Dyrekcji Lasów Państwowych. Uwagi szczegółowe i propozycje poprawek zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Rozpatrywana ustawa dokonuje transpozycji do prawa polskiego dyrektywy 2004/35/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 21 kwietnia 2004 r. w sprawie odpowiedzialności za środowisko w odniesieniu do zapobiegania i zaradzania szkodom wyrządzonym środowisku naturalnemu. Jej celem jest zapewnienie wdrożenia zasady, że sprawca szkód w środowisku powinien ponieść koszty ich naprawy a sprawca zagrożenia powstania szkody - na własny koszt podjąć działania prewencyjne.

W ustawie wprowadzono nowe definicje: bezpośredniego zagrożenie szkodą, działania naprawczego i zapobiegawczego, emisji, funkcji elementów przyrodniczych oraz szkody w środowisku. Wskazano rodzaje działalności powodujących ryzyko szkody w środowisku, organ kompetentny w sprawach zapobiegania i naprawy szkód w środowisku. Wprowadzono obowiązek podejmowania działań zapobiegawczych, a także obowiązek udzielania organowi ochrony środowiska informacji dotyczącej szkody i uzgadniania z nim zakresu, sposobu i terminu zakończenia działań naprawczych. W ustawie wprowadzono rejestr szkód w środowisku i zagrożeń szkodą, a także procedurę zgłaszania szkody w środowisku, rozpatrywania takich zgłoszeń i podejmowania działań egzekucyjnych wobec sprawcy.

Wprowadzenie do systemu krajowego nowych regulacji pociąga za sobą konieczność zapewnienia ich spójności z pięcioma innymi ustawami. Ustawa ma zastosowanie do zagrożenia szkodą lub do szkody w środowisku spowodowanych przez działalność podmiotu korzystającego ze środowiska, stwarzającą ryzyko szkody, przy czym ustawa wskazuje, jaką działalność z zakresu poszczególnych ustaw, należy zaliczyć do tego rodzaju działalności (art. 3).

W głosowaniu Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 7 poprawek do ustawy o zapobieganiu i naprawie szkód w środowisku. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Pawła Michalaka.

Drugim aktem prawnym rozpatrywanym przez komisję była ustawa o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw.

Sejm uchwalił rozpatrywaną nowelizację, zawierającą przepisy mające na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej na podstawie projektu wniesionego przez Radę Ministrów. W ustawie transponuje się przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z 15 grudnia 2004 r. w sprawie arsenu, kadmu, rtęci, niklu i wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych. Ponadto nowelizacja ma na celu uporządkowanie i ujednolicenie przepisów dotyczących postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko i ochrony środowiska przed hałasem oraz umożliwienie dalszego udzielania pomocy publicznej na ochronę środowiska.

Stanowisko rządu przedstawił wiceminister środowiska A. Szweda-Lewandowski. Przebieg prac sejmowych omówił poseł sprawozdawca Jerzy Gosiewski. Na temat sejmowej nowelizacji wypowiadali się także zastępca głównego inspektora ochrony środowiska W. Stawiany i wiceprezes NFOŚiGW A. Michalski. Szczegółowych wyjaśnień udzielała dyrektor Departamentu Ocen Oddziaływania na Środowisko w Ministerstwie Środowiska Irena Mazura. W posiedzeniu wzięli również udział przedstawiciele Ministerstwa Finansów i Generalnej Dyrekcji Lasów Państwowych, a także Polskiego Klubu Ekologicznego. Uwagi szczegółowe przedstawiło senackie biuro legislacyjne.

W dyskusji zwracano uwagę na skomplikowaną materię rozpatrywanej nowelizacji i zbyt krótki, zdaniem senatorów, czas na przygotowanie stanowiska. W głosowaniu Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska opowiedziała się za wprowadzeniem 1 poprawki do rozpatrywanej nowelizacji sejmowej. Zgodnie z proponowaną zmianą w art. 1 w pkt 73 po wyrazach "Narodowego Funduszu" dodano wyrazy "i wojewódzkich funduszy". W wersji sejmowej pkt 73 miał brzmienie: "Przychodami Narodowego Funduszu mogą być środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, niepodlegające zwrotowi, inne niż środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej".

Na sprawozdawcę stanowiska komisji w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw wybrano senatora Jerzego Chróścikowskiego.