8 marca 2007 r.

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska oraz Komisji Ustawodawczej przeprowadzono pierwsze czytanie zgłoszonego przez grupę senatorów projektu ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego.

W imieniu wnioskodawców projekt przedstawił i uzasadnił senator Jarosław Lasecki. Zgłoszony projekt zakładał, że sprzedaż ziemi poniżej 5 hektarów nie będzie podlegała prawu pierwokupu przez Agencję Nieruchomości Rolnych. W opinii wnioskodawców, zaproponowana zmiana powinna usprawnić obrót nieruchomościami w sferze zapewnienia gruntów pod budownictwo, wzmacniając jednocześnie rolę ustawowych regulacji w zakresie kształtowania ustroju rolnego.

Zgodnie z ustawą z 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego Agencja Nieruchomości Rolnych ma prawo w pierwszej kolejności odkupić sprzedaną działkę. Z tego prawa skorzystać jednak nie musi, jeżeli uzna, że nie służy to poprawie struktury agrarnej. Według stanu na koniec 2006 r. na 231 tys. umów obejmujących około 380 tys. hektarów agencja skorzystała z prawa pierwokupu 266 razy (0,11% przypadków), wykupując zaledwie 6 tys. ha.

Prawo jest realizowane w ten sposób, że każda umowa kupna-sprzedaży dotycząca ziemi musi być zaakceptowana przez ANR. Jeżeli w ciągu miesiąca agencja nie wyrazi chęci odkupu ziemi, może być zawarta umowa notarialna.

W opinii obecnego na posiedzeniu wiceministra rolnictwa i rozwoju wsi Henryka Kowalczyka, nowelizacja jednego przepisu nie jest celowa. Wiceminister poinformował, że resort rolnictwa pracuje nad obszerną nowelizacją ustawy. Prace są w końcowej fazie, rządowy projekt trafił już do konsultacji, a w kwietniu będzie rozpatrywany przez rząd.

W dyskusji senator Paweł Michalak zaproponował, by prawu pierwokupu przez Agencję Nieruchomości Rolnych nie podlegała sprzedaż ziemi poniżej 1 ha. Jak zwracano uwagę w dyskusji, 80% umów dotyczy działek poniżej 1 hektara, które nie mają znaczenia dla powiększania gospodarstw rolnych. Rozpatrywanie tysięcy umów jest dla agencji bardzo uciążliwe, wydłuża to czas transakcji i podwyższa koszty usług notarialnych.

Po zapoznaniu się z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu propozycje zmian zgłosili także senatorowie Piotr Ł.J. Andrzejewski i Janusz Gładkowski.

W kolejnych głosowaniach komisje poparły zmiany zgłoszone do projektu ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Ustalono, że podczas drugiego czytania sprawozdanie komisji w tej sprawie przedstawi Izbie senator Jerzy Chróścikowski.