Na swym posiedzeniu zebrała się Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska w celu rozpatrzenia ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej.

Opinie na temat ustawy, którą uchwalono na podstawie projektów rządowego i poselskich, przedstawili wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Andrzej Kowalski oraz wiceminister finansów Marian Moszoro. Swoje uwagi zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Rozpatrywana ustawa miała na celu wprowadzenie rozwiązań przewidzianych w Dyrektywie Rady nr 2003/96/WE z 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych, dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej. Dyrektywa umożliwia zastosowanie preferencji podatkowych w stosunku do produktów energetycznych i energii elektrycznej wykorzystywanej w pracach rolniczych, ogrodniczych, w hodowli ryb oraz leśnictwie.

Ustawa zmierza do umożliwienia zwrotu części podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej. Zwrot będzie przysługiwał producentom rolnym, za których uznano osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej będące posiadaczami gospodarstw rolnych w rozumieniu przepisów o podatku rolnym. Roczny limit zwrotu podatku ustalany będzie jako iloczyn stawki zwrotu podatku na 1 litr oleju napędowego (stawka określana będzie corocznie w rozporządzeniu Rady Ministrów), liczby 86 (przeciętne zużycie litrów oleju napędowego na 1 hektar) oraz powierzchni użytków rolnych będących w posiadaniu producenta rolnego (z wyłączeniem powierzchni gruntów, na których zaprzestano produkcji rolnej oraz zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza).

Zwrot podatku będzie następował dwa razy w roku na podstawie decyzji wójta, burmistrza (prezydenta miasta). Postępowanie w sprawie zwrotu podatku i jego wypłata będzie zadaniem z zakresu administracji rządowej. Na realizację tego zadania gminy otrzymają dotacje celowe z budżetu państwa przekazywane za pośrednictwem wojewodów.

W roku 2006 przewidziano złożenie jednego wniosku o zwrot podatku - w okresie od 1 do 30 września br. Rozporządzenie określające stawkę zwrotu podatku na 1 litr oleju napędowego w br. powinno zostać wydane do 30 kwietnia.

W dyskusji zwracano uwagę, że rolnicy długo oczekiwali na tę regulację. Zastanawiano się również, czy przewidziane ustawą wypłaty obniżą koszty produkcji rolniczej, a także czy zwrot akcyzy ma dotyczyć wszystkich, czy tylko wybranych rolników, to znaczy tych, którzy mają gospodarstwa o powierzchni do 300 ha.

W głosowaniu Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska postanowiła zarekomendować Senatowi przyjęcie bez poprawek ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Pawła Michalaka.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego.

Przyjęcie ustawy, która była projektem rządowym rekomendował senatorom wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Andrzej Babuchowski. Szereg uwag do rozpatrywanej ustawy sejmowej zgłosiło senackie biuro legislacyjne.

Zasadniczym celem rozpatrywanej nowelizacji było określenie nowych ram organizacji rynku tytoniu, co wiąże się ze wspólnotową reformą rynku tytoniu, wprowadzoną rozporządzeniem Rady (WE) z 29 kwietnia 2004 r., zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 1789/2003 ustanawiające wspólne zasady dla systemów wsparcia bezpośredniego w ramach wspólnej polityki rolnej i ustanawiające określone systemy wsparcia dla rolników oraz dostosowujące je w następstwie przystąpienia Republiki Czeskiej, Estonii, Cypru, Litwy, Łotwy, Węgier, Malty, Polski, Słowenii i Słowacji do Unii Europejskiej. Konsekwencją zmian przyjętych w Unii Europejskiej była konieczność zbliżenia ustawodawstwa krajowego w państwach członkowskich, które zastosowały uproszczony system płatności bezpośrednich (SAPS), do rozwiązań prawnych obowiązujących w państwach stosujących system jednolitej płatności obszarowej (SPS).

Nowa regulacja dotycząca rynku tytoniu przewiduje przede wszystkim rezygnację z mechanizmu kwotowania produkcji surowca tytoniowego. Przyznana Polsce krajowa kwota produkcji będzie, po wejściu w życie nowelizacji, wykorzystywana do określenia maksymalnej wysokości wsparcia w ramach płatności uzupełniających. Ustawa określa krąg podmiotów uprawnionych do uzyskania płatności uzupełniającej, określa zasady obliczania wysokości tej płatności oraz zasady wypłacania płatności wyrównawczej.

Ustawa zastępuje również zezwolenie, które uprawniało do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie wstępnego przetwarzania surowca tytoniowego wpisem do rejestru pierwszych przetwórców prowadzonego przez Agencję Rynku Rolnego. Agencja ta będzie prowadzić również rejestr podmiotów posiadających prawo do uzyskania płatności uzupełniającej.

Ponadto ustawa dokonuje zmian w przepisach regulujących funkcjonowanie rynku owoców i warzyw, rozszerzając zakres informacji uzyskiwanych przez ministra właściwego do spraw rynków rolnych od prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz marszałków województw (a za ich pośrednictwem również od organizacji producentów owoców i warzyw albo zrzeszeń tych organizacji), które następnie przekazywane są Komisji Europejskiej.

W zakresie przepisów dotyczących rynku chmielu nowelizacja obejmuje zmiany polegające na uchyleniu możliwości wydawania przez marszałka województwa decyzji w sprawie uznania (cofnięcia uznania) związku grup producentów chmielu, w związku ze zmianami w przepisach wspólnotowych.

W głosowaniu Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 4 poprawek o charakterze legislacyjnym do ustawy o zmianie ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego, zbieżnych z niektórymi uwagami biura legislacyjnego. Ustalono, że ich przyjęcie zarekomenduje Izbie senator Jerzy Chróścikowski.

Na zakończenie posiedzenia Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska przyjęto stanowisko w sprawie przejęcia przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi nadzoru nad Instytutem Medycyny Wsi im. Witolda Chodźki w Lublinie:

Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska po zapoznaniu się z wnioskami przedstawionymi przez senatorów oraz opiniami rolniczych organizacji i zawiązków zawodowych: NSZZ RI "Solidarność", KZRKiOR, ZZR "Samoobrona" i FBZOP, a także uwzględniając opinię Senatu Akademii Medycznej im. prof. Feliksa Skubiszewskiego w Lublinie, przyjęła stanowisko w sprawie przejęcia przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi nadzoru nad Instytutem Medycyny Wsi.

Instytut Medycyny Wsi im. Witolda Chodźki jest jedyną tego typu placówką o zasięgu ogólnokrajowym, pracującą na rzecz szeroko pojętej ochrony zdrowia ludności wiejskiej, polepszenia warunków higieniczno-sanitarnych środowiska wiejskiego oraz poprawy bezpieczeństwa pracy ludności wiejskiej.

Przejęcie nadzoru nad placówką pozwoli skupić w jednym resorcie IMW i KRUS, z którą Instytut od dawna współpracuje, co pozwoli lepiej wykorzystać środki finansowe i usprawnić funkcjonowanie tych jednostek.