Uwaga!

Zapis stenograficzny jest tekstem nieautoryzowanym.

Zapis stenograficzny (158) z 12. posiedzenia

Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska

w dniu 21 marca 2006 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druk nr 98).

(Początek posiedzenia o godzinie 12 minut 38)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Jerzy Chróścikowski)

(Brak nagrania)

Poseł Anna Paluch:

...uregulowania tej sytuacji, nie wykonuje się miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego z powodów znanych każdemu z państwa, również w tych planach jakoś tam można przecież określić sposób postępowania z odpadami, a to rozporządzenie, o którym wspominałam - myślę, że pani minister dokładnie o tym powie, ja dodam tylko tyle, że ta zeszłoroczna ustawa to zmieniająca to był projekt poselski, czyli że nie towarzyszyły mu projekty aktów wykonawczych, tylko dopiero po uchwaleniu tejże ustawy ministerstwo musiało te akty wykonawcze przygotować - jest w toku. Po 13 kwietnia mielibyśmy zatem do czynienia z taką sytuacją, że wygasają wszystkie decyzje i zaczyna się problem z postępowaniem z odpadami. Muszę powiedzieć, że sejmowa Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, a ściślej mówiąc podkomisja, która pracowała nad uchwaloną przez Sejm dwa miesiące temu nowelizacją dotyczącą zmian w ustawie - Prawo ochrony środowiska, dostrzegła ten problem, aczkolwiek ujęcie tego przepisu w poprzedniej nowelizacji nie było możliwe z tego względu, że wykraczał on poza materię przedłożenia rządowego i został za późno zgłoszony przez wnioskodawców. Komisja nie zdecydowała się na to, żeby ten konkretny przepis, o którym jest mowa w niniejszej ustawie, umieścić w poprzedniej nowelizacji. I stąd bardzo szybkie działanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa i uchwalenie ustawy na poprzednim posiedzeniu Sejmu.

Jeżeli będą jakieś pytania, to oczywiście na nie odpowiem. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję bardzo.

Prosiłbym teraz panią minister o krótką informację.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Teresa Warchałowska:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Wysoki Senacie! Pani Poseł! Szanowni Goście!

Celem rozpatrywanej dzisiaj ustawy uchwalonej przez Sejm jest, jak powiedziała pani poseł, wydłużenie określonego w art. 12 ustawy z 29 lipca o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw terminu wygaśnięcia decyzji w zakresie rekultywacji z zastosowaniem odpadów. Chodzi tu o wydłużenie tego terminu do roku, licząc od daty wejścia w życie ustawy, to jest do 13 października 2006 r., bowiem zgodnie z obecnym brzmieniem tego przepisu obowiązuje termin półroczny, który upływa 13 kwietnia tego roku.

Zgodnie z przepisem art. 13 ust. 1 ustawy o odpadach w brzmieniu, jakie obowiązywało do dnia 1 stycznia 2006 r., odzysk lub unieszkodliwianie odpadów mogło odbywać się tylko w miejscu wyznaczonym w trybie przepisów o zagospodarowaniu przestrzennym, w instalacjach lub urządzeniach spełniających określone wymagania, z zastrzeżeniami, które zostały tam w odpowiednich ustępach zapisane. Przepis ten faktycznie wprowadził już w 2001 r. zakaz lokowania odpadów w różnego rodzaju zapadliskach i wyrobiskach. Mimo wprowadzenia tego zakazu podmioty gospodarcze dysponowały różnego rodzaju decyzjami i wykorzystywały je już po wejściu w życiu tej ustawy odpadowej, czyli po 1 października 2001 r., decyzjami wydanymi na różnych podstawach, między innymi na podstawie ustawy o odpadach, ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, ustawy - Prawo ochrony środowiska, a także innych ustaw, zezwalającymi na prowadzenie rekultywacji z zastosowaniem odpadów, często na czas nieoznaczony. Niezależnie zatem od istniejącego od 1 października 2001 r., czyli od chwili wejścia w życie ustawy o odpadach, stanu prawnego, który wyraźnie określał zakaz odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urządzeniami spełniającymi określone wymagania, w art. 12 ustawy, no, tej ustawy, która zmieniała ustawę z lipca 2005 r., wprowadzono przepis o wygaśnięciu w terminie pół roku od daty jej wejścia w życie wszystkich decyzji w zakresie rekultywacji z zastosowaniem odpadów, wydanych na podstawie wymienionych przed chwilą przeze mnie ustaw. Po to, żeby doprowadzić do stanu w pełni podlegającego kontroli i zgodnego z prawem, zobowiązano ministra środowiska, w art. 13, zmieniając treść tego artykułu, do określenia w drodze rozporządzenia rodzajów odpadów oraz warunków ich odzysku w konkretnych procesach odzysku. One się nazywają: R14, co rozszyfrowujemy zgodnie z ustawą jako "inne działania, polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub części", oraz R15, czyli "przetwarzanie odpadów, w celu ich przygotowania do odzysku, w tym do recyklingu", do odzysku właśnie poza instalacjami i urządzeniami spełniającymi określone wymagania. I to obejmuje, między innymi, wypełnianie określonymi rodzajami odpadów terenów niekorzystnie przekształconych.

Wejście w życie tego rozporządzenia, o którym mówię, delegację do wydania którego minister uzyskał w tej zmienionej ustawie w nowym brzmieniu art. 13, pozwoli na użycie określonych rodzajów odpadów właśnie do wypełniania między innymi tych pustek poeksploatacyjnych, oczywiście przy zachowaniu ustalonych warunków ochrony środowiska. To rozporządzenie zostało podpisane przez ministra, skierowane do publikacji i powinno się ukazać w najbliższych dziennikach ustaw.

Wydłużenie prac nad wydaniem tego rozporządzenia, jeżeli państwo pozwolą ja jeszcze o tym powiem i komentarz do tego zrobię, spowodowało jednak, że obecnie pozostaje, oczywiście po opublikowaniu tego rozporządzenia, bo ono wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, bardzo krótki czas na wystąpienie przez przedsiębiorców ze stosownymi wnioskami i na wydanie przedsiębiorcom przez organy ochrony środowiska zgodnych z obowiązującym prawem decyzji na odzysk odpadów w drodze ich wykorzystania w procesach rekultywacji. Chodzi oczywiście o odzysk poza instalacjami i urządzeniami. Przy aktualnym stanie prawnym już 13 kwietnia upływa termin wygaśnięcia wszystkich dotychczasowych decyzji w tym zakresie. Wydłużenie do roku terminu ekspiracji obecnie funkcjonujących decyzji o prowadzeniu rekultywacji z zastosowaniem odpadów pozwoli na rozłożenie w czasie wydawania nowych decyzji i pełnego uporządkowania, jak mi się wydaje, sprawy prowadzenia odzysku odpadów poza instalacjami, poza urządzeniami, zgodnie z tym rozporządzeniem. Ono, tak jak powiedziałam, zostało skierowane do publikacji, tyle że bardzo krótki czas, jaki upłynie między jego wejściem w życie właśnie z dniem publikacji a tym 13 kwietnia, tutaj pozostanie.

Jeżeli można, to jeszcze dwa słowa.

Szanowni Państwo, projekt tego rozporządzenia został uzgodniony między resortami już w grudniu. Ze względu na bardzo licznie napływające do ministerstwa uwagi został poddany konsultacjom społecznym w normalnym trybie, przez ogłoszenie na stronie internetowej. Poza tym jest ogromne zainteresowanie tym tematem różnych instytucji, przedsiębiorstw, środowisk zawodowych, grup społecznych. Napłynęło więc bardzo, bardzo dużo uwag, w których optowano za ujęciem bądź też wskazywano na potrzebę czy też na konieczność nieujmowania niektórych odpadów, które w projekcie rozporządzenia były uwzględnione. W związku z tym minister środowiska w styczniu zdecydował się na dokonanie dodatkowej konsultacji z placówkami naukowo-badawczymi. Wystąpiliśmy do wiodących w tej dziedzinie w skali kraju jednostek - instytutów i placówek naukowych, uniwersytetów, politechnik - a po uzyskaniu od nich opinii został sformułowany drugi projekt rozporządzenia ponownie poddany procesom uzgodnieniowym. I tak naprawdę ta procedura została zakończona ostatecznie, również resorty brały w tym udział, na początku ubiegłego tygodnia. I potem już, w tym najszybszym trybie, minister mógł podpisać to rozporządzenie. Tak więc rzeczywiście niezależnie od tego, że delegacja ustawowa wyniknęła ze zmiany poselskiej, to podjęto prace i to rozporządzenie faktycznie mogło się ukazać na początku roku. Wzbudziło ono jednak tak dużo kontrowersji i wątpliwości, że zasięgnięto, jak powiedziałam, jeszcze dodatkowo opinii naukowych, poddano je kolejnym konsultacjom, kolejnym uzgodnieniom międzyresortowym i dopiero wtedy sformułowane zostało to rozporządzenia, które minister podpisał, jak wspomniałam, i które ukaże się w najbliższym czasie. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję pani minister.

Proszę Biuro Legislacyjne o przedstawienie opinii.

Główny Specjalista do spraw Legislacji w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Aleksandra Skorupka:

Dziękuję bardzo.

Na początek powiem, że nie proponuję żadnej poprawki, ale chciałabym wskazać na pewien problem legislacyjny, którego Senat w tej chwili już nie jest w stanie rozwiązać. Mianowicie w art. 2 ustawa stanowi, że wchodzi ona w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 13 kwietnia 2006 r. Jest to klauzula stosowana w przypadku, kiedy ustawa wchodzi w życie z mocą wsteczną i wówczas byłaby ona poprawna. A skoro posiedzenie Senatu jest za tydzień, to jest duża szansa, że ogłoszenie tej ustawy nastąpi przed 13 kwietnia i przy takim założeniu art. 2 powinien brzmieć: Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia albo z dniem 13 kwietnia 2006 r. Niemniej jednak Senat nie może teraz złożyć poprawki zmierzającej do nadania nowego brzmienia art. 2, ponieważ samo złożenie tej poprawki wydłużyłoby proces ustawodawczy i z dużym prawdopodobieństwem, graniczącym z pewnością, ta ustawa weszłaby w życie z mocą wsteczną, a zatem ewentualna poprawka musiałaby być odrzucona jako niewłaściwa. W związku z tym...

(Wypowiedź poza mikrofonem)

To znaczy nie, nie, to nie może być celem. Cały paradoks polega na tym, że właściwie należałoby opóźnić ogłoszenie ustawy, ale to w żadnym razie nie powinno być celem ani Senatu, ani Sejmu, ani też zapisu w "Dzienniku Ustaw". Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Ponieważ wpłynęło do nas na piśmie stanowisko Związku Pracodawców Gospodarki Odpadami - pani minister ma, jak rozumiem, to stanowisko - prosiłbym jeszcze o krótką informację w tej sprawie.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Teresa Warchałowska:

Dziękuję bardzo.

Ja myślę, że wszystko już na ten temat powiedziałam. Rozporządzenie zostało wydane. Rozporządzenie, które ma regulować odzysk odpadów poza instalacjami i urządzeniami spełniającymi określone wymagania zostało podpisane, za moment zostanie opublikowane, czyli to, o czym pisze związek pracodawców, brakujący element w tym łańcuchu prawidłowego procedowania nad decyzjami w zakresie odzysku odpadów został uzupełniony. Ten projekt, a już dzisiaj można powiedzieć, że rozporządzenie zostało uzgodnione, tak jak powiedziałam, ze wszystkimi możliwymi jednostkami, organizacjami, poddane było bardzo szerokim konsultacjom społecznym, tak że myślę, że zadość uczyni wszystkim wymaganiom, które zostały zgłoszone, oczywiście jeśli były one zgodne z wymogami ochrony środowiska. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję pani minister.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos? Jeśli nie, to będziemy przechodzić do głosowań.

Proszę, pan senator Michalak.

Senator Paweł Michalak:

Panie Przewodniczący, Pani Minister, z tego, co pani przekazała widać, że rząd rzeczywiście z należytą starannością podszedł do tych regulacji. Ja zadam pytanie po to tylko, żeby się uspokoić. Czy w tym rozporządzeniu, bo na oczy go nie widziałem, jest też zagwarantowane, że nie będzie można rekultywować żywymi, nieprzerobionymi odpadami? Pani słowo mi wystarczy. Dziękuję.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Teresa Warchałowska:

Przepraszam, ale nie znam na pamięć tego wykazu, a on liczy co najmniej kilkanaście stron. Naprawdę to zostało uzgodnione ze wszystkimi, no i myślę, że spełnienie wszystkich wymagań ochrony środowiska, w tym także dbałość o zachowanie tego podstawowego wymogu, zostało zapewnione. Nie mam przed sobą tekstu rozporządzenia, nie chciałabym ryzykować tutaj odpowiedzi, ale mam nadzieję, że wszystkie wymagania w tym względzie zostały spełnione.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję pani minister.

Jak rozumiem, te rozporządzenia przychodzą do nas do wiadomości jako materiał, którego możemy niejako w ramach konsultacji używać. Jeżeli coś będzie źle, to myślę, że pan senator będzie mógł wcześniej się z tym zapoznać. Prosiłbym panią minister o umożliwienie dostarczenia tego rozporządzenia, byśmy je mogli poznać. Domyślam się, że koledze chodzi o ten szczególny przypadek Smithfield Foods, jak my mówimy. Tego chyba się najbardziej obawiamy, to jest największym problemem. Bo komisja rolnictwa jest w tych sprawach czujna, one zawsze się wiążą z tym tematem i zawsze są tu obawy, co do tego, co to znaczy środowisko, a co produkcja rolnicza. No, to są te elementy bardzo istotne. Dziękuję.

Czy państwo senatorowie mają jeszcze jakieś pytania? Nie ma.

W związku z tym przechodzimy do głosowania.

Kto jest za przyjęciem ustawy bez poprawek? (5)

Dziękuję.

(Głos z sali: Pięć głosów za, jednogłośnie...)

Przyjęliśmy jednogłośnie.

Dziękuję pani minister, dziękuję gościom.

Jeszcze sprawozdawcę musimy wybrać. Czy któryś z panów senatorów... Pan senator chciałby się tego podjąć?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dobrze. Wyznaczamy na sprawozdawcę pana senatora Wojtczaka.

Wyczerpaliśmy pierwszy punkt porządku obrad, dziękuję państwu jeszcze raz.

W ramach punktu: sprawy różne, mam pytanie do prezydium, czy są jakieś sprawy do omówienia. Jeżeli tak, to proszę o ich przedstawienie, jeśli nie, to informuję tylko, że mamy drugie spotkanie o godzinie 14.00.

Proszę, pan senator Michalak.

Senator Paweł Michalak:

Czy można jeszcze do pani minister mieć pytanie?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Pani Minister, w programie PiS była zapowiedź, że w tej ustawie o utrzymaniu czystości i porządkach w gminie będzie przymiarka do bezreferendalnego przyznania gminie prawa gospodarowania odpadami. Jak bardzo zaawansowane są prace nad tymi zmianami?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Teresa Warchałowska:

Wysoka Komisjo!

W ogóle, generalnie, ustawa o czystości i porządku w gminach jest w gestii ministra transportu i budownictwa, z tego co wiemy, bo taka jest procedura. Przygotowywane będą, już są przygotowywane, ja już państwu o tym wspominałam, zmiany do wszystkich ustaw środowiskowych. albowiem zgodnie z decyzją premiera powołany został pod kierunkiem ministra środowiska zespół, który ma za zadanie przeanalizowanie wszystkich obowiązujących przepisów prawnych i zaproponowanie stosownych nowelizacji. Nie oznacza to, że w międzyczasie jeszcze inne prace związane ze zmianą ustaw nie będą prowadzone, one są prowadzone przede wszystkim w związku z koniecznością wprowadzenia w niektórych ustawach zmian wynikających z wchodzących w życie dyrektyw, tutaj też nie ma próżni , te dyrektywy się pojawiają i musimy je transponować do naszego prawa, a potem oczywiście je stosować. Tak że przy kolejnych pracach nad ustawą odpadową sprawa na pewno będzie rozważana, bo takie...

(Senator Paweł Michalak: Ale na dzień dzisiejszy nie ma pani takiej wiedzy?)

Projektu ustawy nie mamy. Sporządzonego projektu ustawy nie mamy, tyle mogę o tym powiedzieć, bo na pewno bym uczestniczyła w tych pracach. Czyli gotowego projektu nie mamy. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję. Nie ma więcej pytań.

Zamykam posiedzenie Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska.

Dziękuję państwu jeszcze raz.

(Koniec posiedzenia o godzinie 12 minut 56)

Uwaga!

Zapis stenograficzny jest tekstem nieautoryzowanym.


Kancelaria Senatu
Opracowanie i publikacja:
Biuro Prac Senackich, Dział Stenogramów