Odbyło się posiedzenie Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska, podczas którego rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o organizacji rynku rybnego i pomocy finansowej w gospodarce rybnej.

Przyjęcie ustawy, uchwalonej przez Sejm na podstawie projektu rządowego, rekomendował senatorom sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Andrzej Kowalski. Ponadto zapoznano się z uwagami Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Celem rozpatrywanej nowelizacji jest zapewnienie realizacji przez Polskę obowiązków związanych z monitorowaniem i dokumentowaniem połowów oraz obrotu takimi gatunkami ryb, jak tuńczyk błękitnopłetwy, włócznik, opastun oraz antar. Obowiązujące dotychczas przepisy w ty zakresie nie obejmowały wskazanych gatunków ryb, ponieważ nie są one i prawdopodobnie nie będą przez nas poławiane. Regulacje w tym zakresie w prawie polskim są niezbędne ze względu na uprawnienia Służby Celnej do kontroli przestrzegania przepisów dotyczących przywozu lub wywozu towarów.

Ponadto nowelizacja rozszerza kompetencje ministra właściwego do spraw rolnictwa w zakresie dokumentowania połowów i obrotu oraz uzupełnia kompetencje okręgowych inspektoratów rybołówstwa morskiego w zakresie kontroli wymaganej dokumentacji połowów.

W dyskusji biuro legislacyjne nie zgłosiło uwag do tekstu rozpatrywanej nowelizacji. Zwróciło jednak uwagę, w związku z kolejną zmianą ustawy o organizacji rynku rybnego i pomocy finansowej w gospodarce rybnej, na potrzebę uzupełnienia w przyszłości przepisów ustawy o odnośniki zawierające informacje o wykonywanym przepisie prawa europejskiego, tj. wskazanie normy europejskiej i miejsca jej publikacji.

W głosowaniu Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska postanowiła zarekomendować Senatowi przyjęcie ustawy sejmowej bez poprawek. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Pawła Michalaka.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy - Prawo wodne.

Zapisy przyjęte w nowelizacji sejmowej omówił podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska Andrzej Mizgajski, który zaznaczył, że sejmowa nowelizacja jest niewielka. Przedmiotowa nowela po raz trzeci, z przyczyn finansowych, odsuwa ustanowienie prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej oraz utworzenie Zarządu do 1 lipca 2006 r. Nowelizowany jest także przepis o wejściu w życie ustawy - Prawo wodne, w ten sposób, aby art. 89 ust. 1, 3 i 4 ustawy, stanowiący podstawę ustrojową dla prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, wszedł w życie 1 lipca 2006 r.

W opinii biura legislacyjnego, abstrahując od faktu, że przepisy przejściowe ze względu na swój intertemporalny charakter nie powinny być nowelizowane, analizowana ustawa może spowodować wątpliwości interpretacyjne w kontekście zmiany przepisu o wejściu w życie ustawy - Prawo wodne i postanowień ustawy z 27 lipca 2005 r. o przeprowadzaniu konkursów na stanowiska kierowników centralnych urzędów administracji rządowej, prezesów agencji państwowych oraz prezesów zarządów państwowych funduszy celowych. Ustawa ta stanowi, że wskazane w niej stanowiska kierowników centralnych urzędów administracji rządowej, prezesów agencji państwowych oraz prezesów zarządów państwowych funduszy celowych są obsadzane w drodze konkursów.

W drodze konkursu ma zostać także obsadzone stanowisko prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, a zgodnie z art. 47 ustawy o przeprowadzaniu konkursów konkursy powinny zostać ogłoszone w terminie 6 miesięcy od dnia jej wejścia w życie.

Wobec takiego stanu rzeczy nie wiadomo, w jaki sposób minister właściwy do spraw gospodarki wodnej ma dotrzymać terminu upływającego 31 marca 2006 r. i ogłosić konkurs na stanowisko prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, jeśli same przepisy Prawa wodnego ustanawiające prezesa w systemie prawnym jako centralny organ administracji rządowej zostają w art. 1 pkt 3 przedmiotowej noweli odłożone w czasie i zaczną obowiązywać od 1 lipca 2006 r. W celu uniknięcia opisanych problemów interpretacyjnych, zdaniem biura legislacyjnego, celowe byłoby wprowadzenie do ustawy o przeprowadzaniu konkursów odpowiedniej poprawki, a także zmiana tytułu rozpatrywanej nowelizacji sejmowej.

W głosowaniu Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie dwóch poprawek sugerowanych w opinii senackiego biura legislacyjnego. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Jerzego Chróścikowskiego.

Ponadto senatorowie rozpatrzyli ustawę o produktach pochodzenia zwierzęcego. Przyjęcie ustawy rekomendował podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Lech Różański. Zapoznano się także z uwagami senackiego biura legislacyjnego.

Rozpatrywana nowelizacja wynikała z konieczności wprowadzenia nowych unijnych regulacji w zakresie wymagań weterynaryjnych dla produktów pochodzenia zwierzęcego. Obowiązująca dotychczas ustawa z 29 stycznia 2004 r. o wymaganiach weterynaryjnych dla produktów pochodzenia zwierzęcego wdrażała do polskiego porządku prawnego ponad 20 unijnych dyrektyw dotyczących tej kwestii. Od 1 stycznia 2006 r. Unia Europejska odstępuje w zakresie bezpieczeństwa żywności od rozwiązywania tych spraw w drodze dyrektyw, zastępując je rozporządzeniami unijnymi, tj. przepisami stosowanymi bezpośrednio. Taka strategia rodzi konieczność zmian w polskim prawie, ponieważ zgodnie z orzecznictwem europejskim nie mogą istnieć dotychczasowe przepisy krajowe w zakresie uregulowanym rozporządzeniami unijnymi.

Materia objęta ustawą jest bardzo szeroka, nie tylko z punktu widzenia prawa europejskiego. W prawie wewnętrznym nowelizacja zmienia takie obszerne regulacje, jak ustawa o weterynaryjnej kontroli granicznej, ustawa o kontroli weterynaryjnej w handlu, ustawa o Inspekcji Weterynaryjnej, ustawa o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt czy ustawa o swobodzie działalności gospodarczej.

Przedmiotem obowiązujących rozporządzeń unijnych są przepisy dotyczące przedsiębiorstw sektora spożywczego w zakresie higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego, organizacji urzędowych kontroli, kontroli zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia i dobrostanu zwierząt, środków monitorowania niektórych substancji i ich pozostałości u zwierząt i w produktach pochodzenia zwierzęcego, wymogów sanitarnych regulujących produkcję, przetwarzanie, redystrybucję żywności pochodzenia zwierzęcego oraz warunków zdrowia zwierząt w trakcie przewozu.

Rozporządzenia swoim zakresem nie obejmują produkcji na własny domowy użytek, bezpośrednich dostaw małych ilości surowców do konsumenta końcowego, bezpośrednich dostaw małych ilości mięsa z drobiu lub zajęczaków, małej ilości zwierzyny łownej dostarczanej przez myśliwych do konsumenta lub lokalnego zakładu detalicznego. Ten zakres działalności oraz wymagania weterynaryjne dla produktów pochodzenia zwierzęcego o tradycyjnym charakterze mogą określać przepisy krajowe.

W dyskusji senatorowie zwracali uwagę, że przepisy nowej ustawy będą zabraniały uboju na potrzeby własne oraz mogą negatywnie wpłynąć na obrót produktami zwierzęcymi z Rosją. Odpowiadając na te wątpliwości, dyrektor Departamentu Bezpieczeństwa Żywności i Weterynarii w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Wojciech Wojtyra stwierdził jednoznacznie, że nadal możliwy będzie ubój w gospodarstwach indywidualnych na potrzeby własne trzody chlewnej, owiec i kóz. Ze względu na BSE zabroniono uboju bydła na potrzeby własne. Wiceminister rolnictwa wyraził natomiast przekonanie, że ustawa nie wpłynie w żaden sposób na wymianę handlową z Rosją.

W głosowaniu Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska opowiedziała się za przyjęciem bez poprawek ustawy o produktach pochodzenia zwierzęcego. Ustalono, ze podczas posiedzenia plenarnego ustawę zarekomenduje Izbie senator Henryk Górski.

Na zakończenie posiedzenia senatorowie wysłuchali informacji przewodniczącego komisji senatora J. Chróścikowskiego na temat przygotowań do organizowanej 17 stycznia 2006 r. konferencji "Program Rolny na lata 2007-2013". Współorganizatorem tej konferencji będzie Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a udział w niej wezmą także posłowie z sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Celem konferencji jest przedstawienie najważniejszych zagadnień związanych z finansowaniem rozwoju obszarów wiejskich w Polsce w średniej perspektywie czasowej.

Ponadto senator J. Chróścikowski poinformował senatorów, że marszałek Bogdan Borusewicz zaproponował komisji zorganizowanie międzynarodowej konferencji poświęconej Morzu Bałtyckiemu i zapowiedział objęcie jej honorowym patronatem.