Senatorowie z Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności przystąpili do pierwszego czytania zgłoszonego przez grupę senatorów projektu ustawy o zmianie ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz o treści tych dokumentów.

W imieniu wnioskodawców projekt omówił i przedstawił senator Piotr Ł.J. Andrzejewski.

Rozpatrywany projekt zmierza do zgodnego z konstytucją uregulowania kwestii zakończenia postępowań lustracyjnych prowadzonych na podstawie dotychczas obowiązującej ustawy z 11 kwietnia 1997 r. o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne.

W myśl przedstawionego projektu na wniosek osoby, wobec której jest prowadzone dotychczasowe postępowanie lustracyjne, Sąd Apelacyjny w Warszawie (albo Sąd Najwyższy) nie będą umarzać tego postępowania, lecz przekażą sprawę, w terminie 1 miesiąca od dnia wejścia w życie ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów, do rozpoznania w trybie art. 35d ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. O możliwości złożenia takiego wniosku sąd rozpoznający sprawę w dotychczasowym trybie zawiadamiałby uczestników toczącego się postępowania. W sprawach kontynuowanych w trybie art. 35d ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, sąd na wniosek osoby, której dotyczy postępowanie, orzekałby także o zgodności z prawdą złożonego przez nią oświadczenia lustracyjnego.

Zdaniem wnioskodawców, tylko taka regulacja będzie zgodna z zagwarantowanym przez konstytucję prawem do sądu oraz umożliwi wykorzystanie wyników niezakończonych postępowań.

W uzasadnieniu projektu stwierdzono również, że projektowana ustawa nowelizująca powinna wejść w życie najpóźniej w dniu wejścia w życie ustawy nowelizowanej (tj. ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów).

W wyniku dyskusji połączone komisje postanowiły odroczyć prace nad rozpatrywanym projektem ustawy o zmianie ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz o treści tych dokumentów do czasu przesłania przez prezydenta do Sejmu zapowiadanego projektu nowelizacji tzw. ustawy lustracyjnej.