Podczas posiedzenia Komisji Obrony Narodowej rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o niektórych umowach kompensacyjnych zawieranych w związku z umowami dostaw na potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa.

Przyjęcie ustawy, uchwalonej z przedłożenia rządowego, rekomendował senatorom sekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Paweł Poncyljusz. Swoje uwagi zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Celem rozpatrywanej ustawy jest określenie zasad zawierania umów offsetowych związanych z umowami dostaw na terytorium RP uzbrojenia lub sprzętu wojskowego na potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa. Wykaz tego uzbrojenia i sprzętu zostanie określony w rozporządzeniu przez ministra obrony narodowej, działającego w porozumieniu z ministrem gospodarki i ministrem spraw wewnętrznych.

Nowością jest to, że ustawa nie będzie stosowana do umów, w wykonaniu których przeniesienie własności uzbrojenia lub sprzętu wojskowego nastąpiło w wyniku czynności skutkujących nieodpłatnym przysporzeniem, a także do umów dostaw uzbrojenia i sprzętu wojskowego dla Sił Zbrojnych RP kierowanych do działań poza granicami państwa.

W ustawie wprowadzono jawność umów offsetowych w zakresie wartości, przedmiotu, offsetobiorcy, offsetodawcy oraz terminów realizacji poszczególnych zobowiązań offsetowych. Zaproponowano także mechanizm "przyrzeczenia offsetowego". Oznacza to możliwość nadania propozycji zobowiązania offsetowego (po uzyskaniu pozytywnej opinii Komitetu do spraw Umów Offsetowych) statusu umożliwiającego włączenie projektu do umowy offsetowej, która ma być zawarta w przyszłości. Zakres i warunki przyrzeczenia offsetowego określa minister właściwy do spraw gospodarki.

Ten sam minister będzie prowadził katalog potrzeb offsetowych, jakie będą zgłaszane przez przedsiębiorstwa przemysłu obronnego, jednostki badawczo-rozwojowe, jednostki administracji państwowej i inne podmioty.

Opiniowana ustawa znacznie zmodyfikowała tryb zawierania umów offsetowych. Istotniejsze zmiany są związane z odejściem od zlecania Agencji Rozwoju Przemysłu SA czynności przygotowania umowy offsetowej i powierzania bankowi państwowemu obsługi bankowej umów offsetowych. Pozostałe zmiany precyzują zasady postępowania o udzielenie zamówienia w trybie negocjacji z jednym zagranicznym dostawcą, procedurę w przypadku zmiany wartości umowy dostawy i w przypadku, gdy co najmniej jedna oferta na dostawę nie podlega tzw. obowiązkowi offsetowemu.

Kontrola prawidłowości realizacji umowy w ramach realizacji zobowiązania offsetowego będzie przeprowadzana przez ministra właściwego do spraw gospodarki. W uzasadnionych wypadkach w kontroli będą mogli brać udział eksperci, niebędący pracownikami urzędu obsługującego ministra.

Nowe rozwiązania ustawowe dotyczą także odpowiedzialności kontraktowej. Wysokość odszkodowania należnego w wypadku niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania offsetowego będzie określana w umowie offsetowej, a nie będzie wynikała, jak dotychczas, z ustawy. Minister właściwy do spraw gospodarki będzie mógł przyjąć w miejsce zapłaty odszkodowania wykonanie jednego lub kilku zobowiązań offsetowych.

W głosowaniu Komisja Obrony Narodowej postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 7 poprawek do ustawy o zmianie ustawy o niektórych umowach kompensacyjnych zawieranych w związku z umowami dostaw na potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa. Zaakceptowane zmiany były zbieżne z propozycjami zawartymi w opinii senackiego biura legislacyjnego. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Czesława Rybkę.