Podczas posiedzenia Komisji Obrony Narodowej rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.

Ustawę, którą uchwalono na podstawie projektu prezydenckiego, przedstawił senatorom dyrektor Biura Prawa i Ustroju w Kancelarii Prezydenta Adrian Dworzyński. Na temat nowelizacji wypowiadał się także wicedyrektor Departamentu Prawnego w Ministerstwie Obrony Narodowej Piotr Pabisiak-Karwowski.

W swojej opinii Biuro legislacyjne Kancelarii Senatu stwierdziło, że rozpatrywana ustawa nie budzi zasadniczych zastrzeżeń legislacyjnych. Rozumiejąc intencję ustawodawcy, zwrócono jednak uwagę, że nowelizowanie przepisów przejściowych może być negatywnie oceniane z punktu widzenia spójności, stabilności i funkcjonalności systemu prawa. Dlatego też należy mieć na względzie, że dla oceny jakości prawa istotne jest, aby uchwalane przepisy, w tym również przejściowe, były oparte na rzetelnej i spójnej wiedzy o dziedzinie spraw, która ma być normowana.

Sejmowa nowelizacja przewidywała wydłużenie terminu wprowadzenia w wojsku pełnej zgodności zajmowanego stanowiska i posiadanego stopnia. Ustawa o służbie żołnierzy zawodowych (uchwalona we wrześniu 2003 r., a obowiązująca od lipca 2004 r.) do każdego stanowiska w armii przypisywała konkretny stopień. Przewidywała też, że wojsko ma zlikwidować rozbieżności w tym zakresie do końca 2006 roku. W wypadku, gdy tak się nie stanie, żołnierzowi grozi zwolnienie ze służby od 2007 r. lub - jeżeli ma stopień wojskowy wyższy niż etatowy - wykonywanie obowiązków służbowych w stopniu niższym.

Jak wynika z danych Ministerstwa Obrony Narodowej, obecnie około 150 oficerów i ponad 1,3 tys. podoficerów zajmuje stanowiska służbowe o stopniu etatowym wyższym od posiadanego stopnia wojskowego. Stanowiska o stopniu etatowym niższym od posiadanych stopni wojskowych zajmuje około 1 tys. oficerów oraz ponad 26 tys. podoficerów.

Zaproponowana przez prezydenta nowelizacja zakłada wydłużenie terminu zmian: w wypadku oficerów do 31 grudnia 2007 r., a w wypadku podoficerów - do 31 grudnia 2010 r. Oznacza to, że gdyby w tych terminach nie nastąpiło wyznaczenie na niższe stanowisko lub mianowanie na wyższy stopień, oficer podlegałby np. zwolnieniu ze służby 1 stycznia 2008 r., a podoficer 1 stycznia 2011 r.

W głosowaniu Komisja Obrony Narodowej opowiedziała się za przyjęciem bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Ludwika Zalewskiego.

W drugim punkcie porządku dziennego senatorowie przystąpili do rozpatrywania ustawy o systemie oceny zgodności wyrobów przeznaczonych na potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa.

Na temat ustawy, będącej projektem rządowym, wypowiadali się sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Marek Zająkała oraz przedstawiciele Wojskowego Centrum Normalizacji, Jakości i Kodyfikacji płk Marian Pławiak i mjr Andrzej Kowalski. Swoje uwagi zgłosiło senackie biuro legislacyjne.

Przyjęta przez Sejm jednogłośnie ustawa przewiduje m.in. aktywny udział dostawców, jednostek badawczych i jednostek certyfikujących w procesie oceny zgodności wyrobów wojskowych.

Z powodu utraty mocy niektórych aktów prawnych minister obrony narodowej oraz minister spraw wewnętrznych i administracji utracili obecnie możliwość regulowania kwestii związanych z oceną zgodności takich wyrobów. Niemożliwa stała się także realizacja niektórych przepisów ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym.

Obecnie prowadzone oceny zgodności opierają się tylko na zasadach kontraktowych, tj. przez wpisanie odpowiednich klauzul do umów o dostawę wyrobów, wymuszających prowadzenie oceny zgodności wyrobów przed wprowadzeniem ich do użytku w Siłach Zbrojnych RP oraz jednostkach podległych ministrowi spraw wewnętrznych i administracji.

Uchwalona przez Sejm ustawa przewiduje aktywny udział dostawców, jednostek badawczych oraz jednostek certyfikujących w procesie oceny zgodności wyrobów. Sprawdzenie zakończy się wydaniem deklaracji zgodności w zakresie obronności i bezpieczeństwa (deklaracji OiB), w której dostawca stwierdza, na swą wyłączną odpowiedzialność, że wyrób spełnia wymagania zawarte w specyfikacji technicznej.

Ponadto ustawa wprowadza nadzór nad funkcjonowaniem systemu oceny zgodności takich wyrobów. Będzie to nadzór nad wyrobem wprowadzonym do użytku przez rejonowe przedstawicielstwa wojskowe realizujące odbiór wojskowy wyrobów. Prowadzony będzie także nadzór nad działalnością jednostek badawczych oraz certyfikujących m.in. przez Wojskowe Centrum Normalizacji Jakości i Kodyfikacji. Jednostki badawcze i certyfikujące podlegać będą akredytacji prowadzonej przez MON oraz MSWiA.

W głosowaniu Komisja Obrony Narodowej postanowiła zarekomendować Senatowi wprowadzenie poprawek do ustawy o systemie oceny zgodności wyrobów przeznaczonych na potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa. Proponowane poprawki były zbieżne z sugestiami zawartymi w opinii Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu i miały charakter legislacyjny oraz redakcyjny. Ustalono, że ich uchwalenie zarekomenduje Izbie senator Andrzej Łuczycki.