Zapis stenograficzny (460) ze wspólnego posiedzenia

Komisji Obrony Narodowej (21.)

oraz Komisji Ustawodawczej (67.)

w dniu 8 listopada 2006 r.

Porządek obrad:

1. Rozważenie podjęcia inicjatywy uchwałodawczej dotyczącej ogłoszenia roku 2007 Rokiem Generała Władysława Andersa.

Otwieram posiedzenie wspólne Komisji Ustawodawczej i Komisji Obrony Narodowej.

Witam wszystkich panów senatorów, zaproszonych gości, panie z obu komisji.

Przedmiotem dzisiejszego posiedzenia jest rozważenie podjęcia inicjatywy uchwałodawczej dotyczącej ustanowienia roku 2007 Rokiem Generała Władysława Andersa.

Proszę panów, do pana marszałka Bogdana Borusewicza wpłynęło pismo byłego prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ryszarda Kaczorowskiego, który zainspirowany inicjatywą Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Wielkiej Brytanii wystąpił z propozycją, abyśmy rozważyli taką możliwość. Nie ukrywam, że dzwoniła do mnie przedstawicielka Poczty Polskiej, prosząc o informację, czy już została podjęta taka uchwała, ponieważ oni noszą się z zamiarem wydania okolicznościowych kart pocztowych związanych z Rokiem Generała Władysława Andersa, a trudno wydawać taką kartę przed podjęciem uchwały o ustanowieniu roku 2007 Rokiem Generała Władysława Andersa.

Wydaje się że postać generała Andersa jest powszechnie znana i nie ma potrzeby szczegółowego jej przypominania, jeśli jednak panowie mieliby jakieś pytania czy też chcieliby, rozważając tę inicjatywę, w jakiś sposób przybliżyć sylwetkę generała Andersa, to myślę, że jest to możliwe.

Wspólnie z przewodniczącym drugiej komisji pomyśleliśmy, żeby zwrócić się do ekspertów z dziedziny historii, aby opracowali materiały, które mogłyby z kolei być inspiracją, jak należałoby ukierunkować obchody Roku Generała Władysława Andersa - oczywiście jeśli taka uchwała zostanie podjęta - i bardziej skonkretyzować łączące się z tym rokiem spotkania, konferencje sympozja, czy inne imprezy temu towarzyszące.

Proszę, czy ktoś z panów chciałby zabrać głos?

Bardzo proszę, pan senator Piotr Andrzejewski.

Chciałbym nawiązać do tradycji Senatu. Mianowicie Senat podjął uchwałę, która - wydaje mi się - powinna być realizowana właśnie w tej kadencji. Jest to uchwała o przywrócenie ciągłości między II a III Rzecząpospolitą. Sprawa ma wymiar nie tylko polityczny, ale i systemowy. Wydaje mi się, że można wykorzystać tę ze wszech miar godną poparcia inicjatywę, aby nawiązać do tego, co było przez długi czas właściwą reprezentacją państwa i narodu polskiego, do rządu na emigracji. Tak naprawdę dotąd trwa dyskusja, od kiedy datuje się III Rzeczpospolita. Dla mnie osobiście - od momentu przekazania przez prezydenta Kaczorowskiego w Zamku Królewskim w Warszawie insygniów władzy prezydentowi Lechowi Wałęsie. Uchwała Senatu - wszystkich państwa zachęcam, u mnie, w Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich jest dodruk materiałów z sesji, podczas której przyjęto uchwałę Senatu w tym zakresie - mająca charakter porządkujący cały system prawa, nie została podjęta przez Sejm ze względu na taki, a nie inny jego skład polityczny. Skoro jednak mamy przed sobą jeszcze trzy lata kadencji, ta uchwała może jeszcze mieć dalszy ciąg. Uważam, że nawiązując do tej tradycji, można by pomyśleć, przy okazji ogłoszenia tego roku, o zaproszeniu prezydenta Kaczorowskiego i pod patronatem dwóch prezydentów zrobić sesję naukową w Senacie na temat określony przez komisje senackie, ale związany właśnie z rokiem Andersa i z uchwałą Senatu w zakresie przywrócenia ciągłości między II a III Rzecząpospolitą. Przypomnę szereg legislacji, jako Komisja Ustawodawcza również moglibyśmy rozpatrywać i występować z wnioskiem o rozpoznanie i przedstawienie społeczeństwu dorobku legislacyjnego, związanego z rządem na emigracji, a jednocześnie o przypomnienie - co jest bardzo istotne dla Polski - naszego wysiłku zbrojnego i wkładu w zwycięstwo w II wojnie światowej. Ta kwestia jest ciągle dla nas bardzo bolesna, ponieważ fakt, że tu i ówdzie przywróciło się pamięć o tym, nie oznacza jeszcze, że ta wiedza jest powszechna i że jest to doceniane w świecie. Dlatego też, ponieważ są tu dwie komisje, uważam za stosowne to powiedzieć i poddać pod rozwagę takie właśnie kontynuowanie i wykorzystanie obchodów tego roku, jeżeli Senat przyjmie tę inicjatywę, ale wydaje mi się, że dotąd nigdzie nie spotkałem się z żadnym zdaniem przeciwnym. Dlatego też byłoby to nie tylko upamiętnienie generała Władysława Andersa, ale jednocześnie zostałoby to wykorzystane również do tego celu, o którym tutaj wspomniałem.

Sugestia pana przewodniczącego, żeby to zlecić komuś z wojskowej akademii czy z Centralnej Biblioteki Wojskowej, czy panu Komorowskiemu, czy jeszcze komuś innemu, jest ze wszech miar godna uwagi, tylko to trzeba by było sprawnie i szybko zrobić, żeby odpowiedzieć na inicjatywę prezydenta Kaczorowskiego. Zwracam państwu uwagę, że to pismo wpłynęło do Senatu w maju tego roku. No, to dosyć szybko działamy, jak widać. Dziękuję.

Ja może powiem w ten sposób: o roku upamiętniającym generała Andersa rozmawiałem również z panem ministrem Sikorskim, i z ustnych jego wypowiedzi - a sądzę, że zostaną one podtrzymane - wynikało, iż w ministerstwie są w jakiś sposób zaprogramowane środki finansowe na pokrycie kosztów związanych z różnymi imprezami, czyli ten temat nie jest zupełnie, że tak powiem, przeleżany. Jest jednak faktem, że jakoś tak się stało, iż materiały nie zostały formalnie przekazane Komisji Obrony Narodowej, Dopiero ostatnio w wyniku mojego formalnego spotkania z panem przewodniczącym Adamczykiem ustaliliśmy termin dzisiejszego posiedzenia.

Proszę państwa, myśleliśmy o tym, aby to pan profesor Wieczorkiewicz był tym ekspertem, który przygotowałby nam szerzej pewien materiał.

Czy ktoś z panów chciałby coś powiedzieć?

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Jeśli można, dwa zdania osobistych wspomnień, no, nie spod Monte Cassino, ale z lat sześćdziesiątych, kiedy to miałem ten zaszczyt i honor spotkać - to za dużo powiedziane - widzieć generała Andersa w kościele świętego Andrzeja Boboli w Londynie, kiedy generał Anders był tam, jak w każdą niedzielę, postacią najważniejszą. Mówię o tym, bo jako Senat zajmujemy się Polonią wyjątkowo szeroko i obszernie, jednym z głównych tematów jest Polonia. Postać generała Andersa, zwłaszcza po jego stracie, dla naszej diaspory jest postacią kultową i absolutnie słusznie jedną z najważniejszych. Dziś, kiedy liczba naszych rodaków za granicą ciągle rośnie, myślę, że tym bardziej naszym obowiązkiem jest wrócić do tak wielkiej postaci. Nie mam żadnych wątpliwości, że powinniśmy do tego wydarzenia, jakim będzie sesja Senatu poświęcona generałowi, przygotować się wyjątkowo poważnie, zwłaszcza że jest dużo osób, które służyły pod generałem, choćby pod Monte Cassino. Dziękuję bardzo.

Dziękuję bardzo.

Pan Senator Piotr Wach, bardzo proszę.

Dziękują bardzo.

W związku z tym proponuję, żebyśmy przyjęli w drodze głosowania uchwałę o podjęciu inicjatywy uchwałodawczej. Chciałbym też spytać, czy są jakieś uwagi co do pana profesora Wieczorkiewicza, czy ktoś ma jakieś inne propozycje? Jeśli nie, to uznam, że jest zgoda obu komisji, żeby panu profesorowi Wieczorkiewiczowi zlecić opracowanie takich materiałów.

Teraz chciałbym poddać pod głosowanie uchwałę.

Kto jest za podjęciem prac w zakresie inicjatywy uchwałodawczej dotyczącej ustanowienia roku 2007 Rokiem Generała Władysława Andersa? (13)

Jednogłośnie za. Dziękuję bardzo.

W takim razie dziękuję wszystkim panom za pracę w komisji i zamykam posiedzenie komisji. Dziękuję.