Uwaga!

Zapis stenograficzny jest tekstem nieautoryzowanym.

Zapis stenograficzny (738) ze wspólnego posiedzenia

Komisji Gospodarki Narodowej (105.)

oraz Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska (80.)

w dniu 9 maja 2007 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druk nr 430).

Rozpoczynamy wspólne posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej i Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska.

Witam serdecznie przede wszystkim pana przewodniczącego Jerzego Chróścikowskiego. Witam serdecznie pana ministra Marka Zagórskiego z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz pana ministra Jacka Dominika z Ministerstwa Finansów - panowie ministrowie będą reprezentować stanowisko rządu. Witam serdecznie panie i panów dyrektorów, witam wszystkich senatorów.

Panie Ministrze, propozycja jest taka: przedstawienie ustawy przez ministra... Który z panów ministrów? Pan minister Zagórski. A potem Biuro Legislacyjne - opinia dotycząca tej ustawy i dyskusja.

Bardzo proszę.

Panie Przewodniczący, skoro włożył pan na mnie ten obowiązek, mogę to zreferować, choć wiodącym ministrem w tej ustawie jest minister finansów...

(Wypowiedź poza mikrofonem)

...ale myślę, że nie ma większego problemu.

Projekt ustawy przygotowany i przyjęty przez Sejm sprowadza się do tego, żeby w kilku obszarach związanych z produkcją biopaliw wnieść zmiany poprawiające możliwość realizacji tego zadania, przed którym staje także Polska jako jeden z krajów członkowskich, czyli osiągnięcia do 2020 r. udziału bioenergii w wysokości 20%, w tym biopaliw w wysokości 10%.

Proponowane zmiany sprowadzają się do doprecyzowania i do określenia w ustawie stawek akcyzy na biopaliwa w sposób stały.

Po drugie, w art. 2 jest mowa o zwolnieniu z opłaty paliwowej samoistnych biokomponentów, czyli głównie czystego oleju rzepakowego używanego do napędu pojazdów samochodowych, mechanicznych.

W następnym artykule jest propozycja zwiększenia kar dla podmiotów, które nie realizują narodowego celu wskaźnikowego, czyli założonego poziomu zużycia... wprowadzenia na rynek biokomponentów we wprowadzanych paliwach.

W art. 4 jest propozycja wprowadzenia płatności dodatkowej dla producentów rzepaku na cele energetyczne w wysokości 176 zł ze środków krajowych.

Ustawa jest to projekt poselski i jest efektem długotrwałych uzgodnień na ten temat. Celem tej ustawy, jak powiedziałem, jest poprawa warunków produkcji i funkcjonowania tego rynku na różnych jego etapach: od rolników, aż po producentów paliw. To tyle, Panie Przewodniczący.

Chciałbym od razu zasygnalizować, że poszczególne ministerstwa: Ministerstwo Gospodarki, Ministerstwo Finansów i Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przygotowały poprawki mające doprecyzować niektóre elementy tej ustawy, oczywiście jeżeli taka będzie wola komisji, pań i panów senatorów, żeby się nad tymi poprawkami skupić, to będziemy zobowiązani i będziemy je zgłaszać w chwili omawiania odpowiednich artykułów. Dziękuję bardzo.

Dziękuję bardzo.

Pan minister chciałby coś dopowiedzieć, uzupełnić? Nie. Dziękuję bardzo.

Biuro Legislacyjne i opinia o ustawie.

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Szanowni Państwo, mam do tej ustawy cztery uwagi, może zacznę od uwagi, która moim zdaniem ma najbardziej doniosłe znaczenie, to jest od uwagi czwartej. Otóż uważam, że w art. 5 wbrew zasadom techniki prawodawczej uzależniono wejście w życie ustawy od zdarzenia przyszłego, którego termin wystąpienia może budzić wątpliwości, to jest data ogłoszenia pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej. Ponadto takie sformułowanie kompetencji Komisji Europejskiej jest wątpliwe na gruncie polskiej konstytucji, ponieważ czyni komisję trzecim organem władzy ustawodawczej i od jej decyzji uzależnia wejście w życie prawidłowo uchwalonej i ogłoszonej ustawy. W związku z tym przy tej ustawie, jeżeli dotyczy to notyfikacji zgodności z zasadami pomocy publicznej, w ogóle powinno się to odbywać w procesie legislacyjnym na etapie projektu ustawy, a nie już po ogłoszeniu aktu prawnego, co budzi wątpliwości konstytucyjne.

Wobec tego proponuję w swoich uwagach - na końcu jest poprawka czwarta - aby przepis art. 5 zastąpić dwoma przepisami, z których jeden mówiłby o tym, że przepisy art. 1, 2 i 4, podobnie jak art. 5 będzie się stosowało od dnia ogłoszenia pozytywnej opinii Komisji Europejskiej o zgodności pomocy publicznej, a art. 5 będzie stanowił, kiedy ustawa wchodzi w życie. To również nie jest dobra praktyka legislacyjna, ale pozwala to nie czynić z Komisji Europejskiej trzeciego organu władzy ustawodawczej w Polsce. Moim zdaniem to jest najważniejsza uwaga, choć bardziej o charakterze ogólnym.

Kolejna uwaga dotyczy art. 3, zmieniającego ustawę o biokomponentach i o biopaliwach ciekłych, gdzie w art. 33 dodaje się między innymi dwa przepisy ust. 7a i 8a ustanawiające dodatkową karę pieniężną nakładaną obok kary w wysokości wynikającej z ust. 7 i 8. Również tu zastosowaną technikę legislacyjną należy uznać za nieprawidłową, ponieważ ustanawia ona dwie kary za jeden czyn, nazywając przy tym tę drugą karą dodatkową, czyli sugeruje adresatom ustawy, jakby była ona wymierzana za jakąś kwalifikowaną postać czynu karalnego, tymczasem będzie to jeden czyn karany dwoma karami, zwykłą, na przykład w ust. 7, i dodatkową w ust. 7a. Za ten sam czyn organ musi udzielić dwóch kar. Tymczasem wydaje się, że celem ustawodawcy było uzależnienie wysokości kar nie tylko od wydajności instalacji, o czym mówią ust. 7 i 8, ale również od ilości sprzedanych wyrobów, o czym mówią ust. 7a i 8a.

Wobec tego proponuję, aby w pkcie 3 nadać nowe brzmienie ust. 7 i 8, które będą zawierać oba typy wymiarów kary, żeby organ właściwy wymierzał jedną karę, tylko obliczoną w dwojaki sposób: od wydajności instalacji oraz od ilości sprzedanych lub zbytych w innej formie biopaliw ciekłych.

Teraz omówię uwagi pierwszą i drugą, ponieważ są one powiązane.

Otóż w art. 1 w pkcie 1 zbędne jest, moim zdaniem, definiowanie biokomponentów oraz biopaliw ciekłych przez odesłanie do właściwych definicji znajdujących się w ustawie o biokomponentach i biopaliwach ciekłych, ponieważ określenia te nie spełniają wymogów, o których mowa w § 146 zasad techniki prawodawczej, i wymagają odrębnego definiowania, jako pojęcia znane w systemie prawnym. Moim zdaniem te pojęcia nie budzą wątpliwości w systemie prawnym i w ogóle nie pasują do ustawy o podatku akcyzowym w tym miejscu, tym bardziej że dotyczą wyłącznie rozdziału 1 działu III ustawy o podatku akcyzowym, a w zakresie definicji biopaliw ciekłych wyłącznie załącznika nr 2, ponieważ tylko tam wymienia się te biopaliwa ciekłe.

Jeżeli jednak państwo senatorowie uznają, że te definicje powinny zostać, to wydaje się, że w art. 1 pkt 1 w pkcie 19 zbędne jest dodanie na końcu wyrazów: "wytwarzane w sposób określony w art. 11 wymienionej ustawy". Otóż ustawa o biokomponentach i biopaliwach ciekłych mówi wprost, że biokomponentów nie można wytwarzać inaczej, niż w sposób określony w art. 11, a wobec tego to określenie jest po prostu zbędne.

Moja druga uwaga wymieniona w opinii, pierwsza może o charakterze generalnym, dotyczy tego, że dodając ust. 1b, czynimy kolejny wyjątek od zasady ustalania w ustawie wyłącznie maksymalnych stawek akcyzy na rzecz ustawowego określenia wysokości akcyzy w stosunku do benzyn silnikowych oraz olejów napędowych. Jest tu mowa o tym, że stawka w stosunku do benzyn i olejów napędowych jest wprost określona w ustawie.

Oczywiście można ocenić to pozytywnie ze względu na pewność obywateli co do wysokości opodatkowania tych wyrobów, ale całkowicie uniemożliwia to ministrowi finansów obniżenie tych stawek na przykład w przypadku znacznego wzrostu cen paliw na świecie lub podwyższenie tych stawek w przypadku znacznego obniżenia dochodów budżetowych, a już raz tak było, że obniżono stawki akcyzowe ze względu na cenę ropy naftowej. Minister finansów nie będzie mógł tutaj skorzystać z mechanizmu przewidzianego w art. 65, ponieważ odnosi się on wyłącznie do ust. 1.

Poza tym wydaje mi się, że - mam tutaj uwagę już o charakterze szczegółowym do ust. 1b - jeżeli w pkcie 1 zostawiamy definicje, o których mówiłem wcześniej, zbędne są określenia dotyczące dodatkowego określenia biokomponentów w rozumieniu odrębnych przepisów. Jeżeli w ustawie umieszczamy definicję jakiegoś określenia, to potem, przywołując to określenie, nie możemy się powoływać na rozumienie tego w odrębnych przepisach, bo ustanawiając definicję czegoś, ale przy użyciu tego słowa odwołując się do czegoś zupełnie innego, dajemy adresatowi ustawy sygnał, że określenie występujące w ustawie ma dwa znaczenia, jedno w ustawie o biokomponentach, a drugie w rozumieniu jakichś odrębnych przepisów, nie wiem jakich. Jest to zbędne w ust. 1b w pkcie 2, jak i w pkcie 4 i w pkcie 5, gdzie odnosi się to do biokomponentów stanowiących samoistne paliwa.

Przed chwilą przedstawiciel Ministerstwa Finansów zwrócił uwagę, że odnosi się to również do art. 2, bo umieszczenie określenia "stanowiących samoistne paliwa w rozumieniu odrębnych przepisów" jest w tym miejscu zbędne, należałoby przenieść "stanowiące samoistne paliwa" na koniec zdania. To wszystkie moje uwagi, dziękuję bardzo

Dziękuję bardzo.

Kto z pań i panów senatorów ma pytania, uwagi? Nikt.

Proszę państwa, w takim razie przechodzimy do trzeciego etapu. W opinii Biura Legislacyjnego są propozycje czterech poprawek, ja przejąłem również poprawkę zaproponowaną przez ministra finansów i przekazałem do Biura Legislacyjnego, przejąłem też i przekazałem do Biura Legislacyjnego poprawkę zgłoszoną przez pana ministra rolnictwa, są także poprawki przygotowane przez pana ministra gospodarki, pan dyrektor Kamieński przekazał, ja je przejmuję również do przedstawienia w dyskusji. Była również propozycja Krajowego Zrzeszenia Producentów Rzepaku, niestety te poprawki wykraczałyby poza materię omawianej ustawy i nie możemy nad nimi podjąć dyskusji, to znaczy możemy podjąć dyskusję, ale nie możemy podjąć pozytywnej decyzji.

Ponieważ pan mecenas ma wszystkie te poprawki przed sobą, proponowałbym, aby pan, w kolejności właściwej dla ustawy, przedstawiał krótko poprawkę, a jeśli jest to poprawka ministerialna, to pan minister i wtedy byłby komentarz pana mecenasa, dobrze?

Bardzo proszę.

Pierwsza moja propozycja poprawki dotyczy skreślenia w ogóle definicji z art. 1 pkt 1, z tym że w pierwszej wersji poprawki w pkcie IV proponuję skreślenie pktu 1, czyli jest to najdalej idąca propozycja. Jeżeli państwo tak nie uważają, to powinno się chociaż w pkcie 19 skreślić "wytwarzane w sposób określony w art. 11 wymienionej ustawy". Jest też propozycja Ministerstwa Gospodarki, żeby zmodyfikować pkt 20; chodzi o to, żeby po wyrazach: "w art. 2 ust. 1 pkt 11" dodać "i ust. 2", czyli zdefiniować prawidłowo biopaliwa ciekłe.

Bardzo dziękuję.

Proszę o komentarz panów ministrów, a potem pan dyrektor Kamieński.

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Myślę, że tutaj jak najbardziej właściwe jest Ministerstwo Gospodarki, czyli pan dyrektor Kamieński. Skoro Ministerstwo Gospodarki przedstawiło propozycję, a pan mecenas traktuje ją, jak zrozumiałem, równoważnie, czyli: albo jego dwie poprawki, albo poprawka Ministerstwa Gospodarki, to oczywiście będziemy optowali za naszym rozwiązaniem, ale myślę, że to ma charakter typowo doprecyzowujący, może więc najlepszym rozwiązaniem byłoby dogadanie się na poziomie technicznym w tej chwili, jeżeli to jest możliwe.

Jeżeli nie skreślimy tych definicji, to wydaje mi się, że należałoby je doprecyzować w tej wersji, czyli jedną moją poprawkę, tę alternatywną, i drugą Ministerstwa Gospodarki.

Pan minister Dominik, słowo?

Dla nas mogą pozostać definicje zmodyfikowane, takie jak są, ewentualnie można je w ogóle skreślić i wtedy mamy odesłanie do innych przepisów, a wiemy, jakie przepisy regulują kwestie biopaliw, i wtedy mamy też załatwiony problem pojawiający się w ust. 2, kiedy już określamy stawki i mamy odesłanie do definicji biopaliw w innych przepisach. Wtedy nie będziemy musieli tutaj dokonywać żadnej modyfikacji, co więcej, będziemy mieli zgodność tej części ustawy z nowym projektem ustawy akcyzowej, gdzie w taki sam sposób są regulowane odesłania do stawek i odesłania do innych ustaw. Więc tu jest już decyzja...

(Przewodniczący Marek Waszkowiak: Czyli przyjęcie wariantu koncepcji ministra gospodarki byłoby właściwe z waszego punktu widzenia? Czy lepsze jest legislacyjne?)

Minister gospodarki proponuje pewną modyfikację tych definicji na początku, my uważamy, że ewentualnie można to też zupełnie skreślić i zostawić po prostu odesłanie do innych przepisów, tak jak to jest... Wtedy automatycznie mamy każdorazowo przeniesienie, kiedy potrzeba, bo wiadomo, jakie są te inne przepisy regulujące biopaliwa i pełny zakres stamtąd jest przeniesiony do ustawy akcyzowej.

Dziękuję bardzo.

Pan dyrektor Kamieński?

Z punktu widzenia ministra gospodarki rozwiązanie, o którym mówił pan minister finansów, jest jak najbardziej do przyjęcia i może jest prostsze. Oczywiście dla nas jest obojętne, czy skreślić definicję, czy doprecyzować ust. 2, jeżeli więc uznamy, że prościej jest skreślić definicję, to się na to zgadzamy.

Dziękuję bardzo.

Czyli w tej chwili mówimy o skreśleniu definicji. Proponuję, abyśmy teraz głosowali nad skreśleniem definicji, a jeżeli to przejdzie, nie będziemy głosować nad poprawką ministra gospodarki. Możemy tak, Panie Mecenasie?

(Główny Specjalista do spraw Legislacji w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Adam Niemczewski: Tak.)

Bardzo proszę przedstawić poprawkę.

W art. 1 skreśla się pkt 1.

(Przewodniczący Marek Waszkowiak: W tym wariancie, tak?)

Tak.

Jest zgoda panów ministrów.

Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? (9)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał od głosu? (2)

Dziękuję bardzo, poprawka uzyskała poparcie.

Proszę dalej, Panie Mecenasie.

Teraz alternatywna poprawka jest tutaj oczywiście bezzasadna. Poprawka druga z opinii teraz też jest bezzasadna, tyle że w art. 1 w pkcie 2 wydaje się, że w pkcie 5 wyrazy "w rozumieniu odrębnych przepisów" nie powinny się znajdować po wyrazach "stanowiących samoistne paliwa", a powinny być przeniesione po wyrazie "biokomponentów".

Dziękuję bardzo.

Panowie ministrowie?

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Pan dyrektor też, tak? Zgoda.

Głosujemy nad poprawką drugą.

(Główny Specjalista do spraw Legislacji w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Adam Niemczewski: Przepraszam, jeżeli można prosić?)

Tak.

Taka sama poprawka dotycząca art. 2 jest zgłoszona przez państwa z Ministerstwa Finansów, z tym że tam jest to jakby konsekwencja, czyli będzie ten sam mechanizm: art. 2 otrzyma brzmienie "wprowadzenie na rynek paliw silnikowych oraz gazu z wyłączeniem biokomponentów w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 25 sierpnia o biokomponentach stanowiących samoistne paliwa, wykorzystywanych do napędu..." itd. bez zmian, jest to więc jakby ten sam rodzaj poprawki, moglibyśmy głosować nad nimi łącznie.

Bardzo proszę, dyrektor Kamieński.

Przepraszam bardzo, myśmy już to zrobili, ale jeżeli skreśliliśmy definicję, to jeszcze w pkcie 3 w art. 1 trzeba dopisać: "o których mowa w odrębnych przepisach".

Jeszcze do tego nie doszliśmy, tak? To konsekwencja art. 1?

(Wypowiedzi w tle nagrania)

W pkcie 3? Jeszcze do tego nie doszliśmy, czyli głosujemy nad poprawką zgłoszoną przez Biuro Legislacyjne, w tej wersji.

Kto z państwa senatorów za przyjęciem tej poprawki? (13)

Dziękuję bardzo, jednogłośnie.

Przystępujemy do następnego punktu.

Teraz poprawka zgłoszona przez... Przepraszam, do art. 1 pkt 3 do załącznika "Wykaz wyrobów akcyzowych zharmonizowanych" są dwie jednobrzmiące poprawki, otóż dodano tam wyrazy, aby nazwa wyrobu brzmiała: "biokomponenty i biopaliwa ciekłe wykorzystywane do celów napędowych lub opałowych".

Dziękuję bardzo.

Pan minister Dominik.

Tak, to jest nasza czysto redakcyjna poprawka doprecyzowująca, że dokładnie w tym celu mają być wykorzystane biokomponenty i biopaliwa, to wynika z tego, że te produkty można wykorzystać do innych celów, wtedy nie podlegają przepisom podatku akcyzowego. Był pewien problem dotyczący zgodności z prawem wspólnotowym, polegający na tym, że była niejasność, z tego więc powodu doprecyzowujemy, mówimy: dokładnie tylko w tym wąskim zakresie, żeby była pełna jasność, odnosimy się tylko do produktów wykorzystywanych do celów napędowych bądź opałowych, nic więcej.

Dziękuję bardzo.

Bardzo proszę Ministerstwo Gospodarki.

Panie Przewodniczący, teraz trzeba byłoby jeszcze w trzeciej rubryce tej tabelki, gdzie mówimy: "biokomponenty i biopaliwa ciekłe", dopisać: "w rozumieniu odrębnych przepisów", ponieważ skasowaliśmy definicję.

Biuro Legislacyjne?

Nie jestem pewien, czy tutaj jest to potrzebne, ponieważ już w ustawie mówimy o biokomponentach i o biopaliwach ciekłych.

(Głos z sali: To jest tylko załącznik.)

To jest tylko załącznik. Jeżeli mogę, pozwolę sobie na uwagę w ogóle do tej poprawki. Tak naprawdę to nie jest miejsce na tę poprawkę. To, że akcyzą będą objęte biokomponenty i biopaliwa używane wyłącznie do celów napędowych lub opałowych, powinno być w rozdziale 1 działu III ustawy o podatku akcyzowym, a nie w załączniku, ponieważ w załączniku w żadnym miejscu nie mówimy, że na przykład opodatkowujemy oleje napędowe wyłącznie do celów napędowych, tylko w samej treści ustawy mówimy o tym, że są tak opodatkowane, ale rozumiem, że tutaj mamy trochę ograniczone możliwości modyfikacji.

Bardzo proszę o komentarz pana ministra lub pana dyrektora.

Może wynika to z pewnego skrótu myślowego, chodzi o to, że w ogóle obejmujemy ustawą, a w związku z tym obejmujemy też zasadami prowadzenie składów podatkowych i że te produkty muszą być objęte całą procedurą składów podatkowych i w konsekwencji oczywiście później są objęte też odpowiednimi regulacjami podatkowymi, dlatego tutaj potrzebujemy to wymienić.

Powiem, o co chodzi. Olej rzepakowy może być wykorzystany bądź jako biopaliwo, bądź jako zwykły olej do potrzeb kulinarnych i tu musimy rozgraniczyć, że olej do celów kulinarnych nie jest biopaliwem i nie musi być objęty całą procedurą składu, wytwarzania pod specjalnym nadzorem itd., tylko ten olej, który jest zużywany na biopaliwo, czyli jest dodatkiem do paliwa, wtedy ta część jest w ogóle objęta przepisami ustawy akcyzowej, to jest pewne doprecyzowanie.

Dziękuję bardzo.

Przystępujemy do głosowania nad poprawką przedstawioną przez Biuro Legislacyjne.

Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? (13)

Dziękuję bardzo, jednogłośnie.

Przystępujemy do następnej poprawki.

Kolejna poprawka dotyczy art. 3, o którym wspominałem w swojej opinii, co jest zawarte w pkcie 3. Moim zdaniem chodzi tu o lepszą technikę legislacyjną zapisania wymierzania kary, o której mowa w art. 33 ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych.

Dziękuję bardzo.

Panowie ministrowie?

Rozumiem, że jest to pewne podejście legislacyjne. Chodzi o utrzymanie samej idei, żeby karać za fakt, że ktoś posiada nadmierne ilości paliwa, których nie powinien posiadać i żeby było to ograniczenie. Jak to natomiast jest zapisane legislacyjnie, nie stanowi dla nas problemu, jeśli pan mecenas uważa, że inna dopuszczalna forma jest bardziej elegancka.

Bardzo proszę.

To znaczy chodzi tutaj o to, żeby zachować to, co jest obecnie, że wymiar kary będzie zależał od wydajności instalacji, ale także od ilości sprzedanych lub zbytych w innej formie biopaliw ciekłych. Chciałbym zauważyć, że zaproponowana tu forma zapisu konsumuje poprawki, które zgłosiło Ministerstwo Gospodarki do art. 7a i 8a.

Pan dyrektor Kamieński, słowo komentarza.

Tak, te poprawki zawierają zmiany, które minister gospodarki uważa za konieczne. Poza kwestią formy legislacyjnej chodzi tu o to, żeby w art. 7a była również kara nie tylko za sprzedaż, ale za zbycie w innej formie, bo taka jest kwalifikacja czynu zabronionego.

Następna sprawa: chodzi o to, żeby w art. 8a była kara za wytworzenie ponad limit, a nie w ogóle za całą wytworzoną ilość, to jest doprecyzowanie, minister gospodarki prosił o omówienie tego.

Jeszcze prośba: zapis przedstawiony przez Biuro Legislacyjne w pkcie 3 trzeba zmienić, ma być "powiększone o iloczyn", a nie "iloczynu".

Tak, jest poprawione. Czyli jest zgoda wszystkich stron na wersję zaproponowaną przez biuro?

Przystępujemy do głosowania.

Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? (11)

Kto jest przeciw? (1)

Kto się wstrzymał od głosu? (1)

Dziękuję bardzo, poprawka uzyskała poparcie.

Bardzo proszę dalej.

Kolejna poprawka dotycząca art. 4 jest zgłoszona przez ministerstwo rolnictwa, chodzi tu o inny sposób zapisania i określenie charakteru pomocy udzielanej rolnikowi uprawiającemu rzepak na cele energetyczne.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marek Zagórski: Panie Mecenasie...)

Jeśli można, pan minister może wyjaśni istotę sprawy.

Wyjaśnię. Rzecz polega na tym, że w obecnym brzemieniu art. 5, art. 4 przyznaje dodatkową płatność rolnikowi, który otrzymuje tak zwaną płatność energetyczną. Zgodnie z ustawą o płatnościach bezpośrednich do gruntów rolnych formalnie ten przepis, otrzymanie tej dodatkowej kwoty 176 zł weszłoby w życie dopiero po uzyskaniu notyfikacji Komisji Europejskiej.

Otóż zdaniem UKIE i zdaniem ministerstwa rolnictwa ten przepis nigdy w życiu nie uzyska notyfikacji, dlatego że jest on całkowicie niezgodny z prawem unijnym i nie ma takiej możliwości, żeby to przeszło. Jeżeli chcemy więc załatwić ten problem, proponujemy, aby pomoc w tej wysokości była udzielana w ramach pomocy de minimis, czyli obecnie w wysokości do 3 tysięcy euro na gospodarstwo w okresie trzech lat, przy czym od przyszłego roku prawdopodobnie ten limit zostanie podwyższony, podwojony, do 6 tysięcy euro, zostanie także podwojony limit pomocy krajowej.

Dzięki temu uda się nam osiągnąć po pierwsze, możliwość wypłaty tych pieniędzy w tym roku niejako automatycznie po wejściu w życie ustawy, wszystkim tym, którzy otrzymają już płatność energetyczną na rzepak, a po drugie, zyskamy też czas, gdyby się okazało, że ten limit... Bo według naszych szacunków, przeliczając to na gospodarstwo, to jest około 100 ha, do 100 ha będzie można to zrobić w ramach tego limitu, oczywiście jeżeli ktoś nie skorzysta z innej formy pomocy, ale to już inna sprawa. Oczywiście wprowadza to pewne problemy biurokratyczne, ale daje realną możliwość w ogóle udzielenia tej pomocy. Taka jest alternatywa, daje to nam też czas na to, żeby szukać ewentualnie innych rozwiązań, gdyby się okazało w ciągu następnych lat, że ten limit jest już na wyczerpaniu, bo jak dzisiaj powiedziałem, nie widzę żadnych możliwości, żeby ten przepis został notyfikowany przez Komisję Europejską.

Dziękuję bardzo.

Pan minister, pan dyrektor?

Moment, sekundę. Biuro Legislacyjne ma do tego jeszcze jakiś komentarz?

Tu jest jeszcze dodany dodatkowy przepis, z tym że art. 4 w zaproponowanym brzmieniu ma wchodzić w życie z dniem ogłoszenia, co jest niezgodne z zasadami, powinien być chociaż czternastodniowy termin vacatio legis.

Czyli tu autopoprawka?

Może być autopoprawka, to nie jest rzecz ważna, ponieważ jest to sformułowane w ten sposób, że rolnikowi, któremu została przyznana płatność, przysługuje dodatkowa płatność, a przyznanie płatności następuje w formie decyzji, agencja te decyzję będzie wydawać nie wcześniej niż po 16 października, nie ma więc problemu. Zresztą tutaj chodzi tylko o sygnał, że taka płatność generalnie w tym roku będzie przysługiwała.

Czyli mam prośbę, proszę zapisać to z terminem czternastodniowym.

(Główny Specjalista do spraw Legislacji w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Adam Niemczewski: Tak jak ustawa, trzydzieści dni.)

Jak ustawa, trzydzieści dni, dobrze.

Przystępujemy do głosowania...

A nie, przepraszam, senator Biela.

Ja się tylko upewniam, bo te wyjaśnienia trochę mnie już satysfakcjonują. Znaczy, mówiąc inaczej, uchwalenie tej poprawki czwartej, nam to wszystko może ładnie zablokować, że te przepisy nie zostaną zrealizowane, gdyż notyfikacji się nie uzyska, tak? Czy dobrze to rozumiem?

(Przewodniczący Marek Waszkowiak: Ten przepis ma to ominąć.)

Uchwalenie tej poprawki umożliwi wypłacenie tych pieniędzy w tym roku bez pytania Komisji Europejskiej o zgodę, a przyjęcie art. 4 w obecnej formie uzależnia udzielenie tej płatności od decyzji Komisji Europejskiej, która nie może być inna, jak negatywna.

(Senator Adam Biela: Rozumiem, bardzo dziękuję.)

Dziękuję bardzo.

Proszę państwa, przystępujemy do głosowania nad tą poprawką.

Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? (13)

Dziękuję uprzejmie, jednogłośnie za.

Proszę dalej.

Ostatnia poprawka zgłoszona przeze mnie w opinii dotyczy innego zapisania art. 5, podzielenia jego treści tak naprawdę na dwa artykuły, żeby nie czynić z Komisji Europejskiej dodatkowego organu ustawodawczego w Polsce. Oczywiście musi ona być zmodyfikowana ze względu na przyjętą przez nas przed chwilą poprawkę, że art. 4a będzie brzmiał, iż przepisy art. 1 i 2 stosuje się od dnia ogłoszenia pozytywnej decyzji i nie będziemy w ogóle mówić o art. 4.

Dziękuję bardzo.

Słowo komentarza, Panowie Ministrowie? Nie ma.

Pan Dyrektor? Dziękuję bardzo.

Przystępujemy do głosowania nad poprawką.

Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? (13)

Dziękuję bardzo, jednogłośnie.

Czy ktoś z państwa chciałby złożyć jakąś poprawkę?

Dziękuję bardzo.

Proszę państwa, na tym nie kończymy, rozpoczyna się debata, pan senator Chróścikowski złożył wniosek o rozpatrzenie sprawy w ramach tego porządku, tak?

(Senator Jerzy Chróścikowski: Tak.)

Przystępujemy do głosowania nad ustawą w całości wraz z przyjętymi poprawkami.

Kto jest za przyjęciem? (13)

Dziękuję bardzo, jednogłośnie.

Sprawozdawca?

(Senator Jerzy Chróścikowski: Senator Waszkowiak.)

Dobrze, dziękuję bardzo.

Dziękuję panom ministrom...

Przepraszam, pan senator Paweł Michalak, bardzo proszę.

Proszę państwa, chciałbym się podzielić krótką informacją o wizycie w Brazylii delegacji senackiej z marszałkiem Borusewiczem.

W tej chwili zostało podpisane, to znaczy podpisane w marcu, a teraz już jest ogólnie dostępne memorandum między rządem Federacyjnej Republiki Brazylii a rządem Stanów Zjednoczonych dotyczące rozwoju współpracy w zakresie biopaliw. Chciałbym skrótowo zasygnalizować, jak ogromną wagę przywiązuje się w tej chwili na drugiej półkuli do produkcji biopaliw. Tylko jedno zdanie: uważają tam strategiczne znaczenie biopaliw za siłę prowadzącą do przeobrażeń w regionie, powodującą dywersyfikację dostaw energii, wspierającą wzrost gospodarczy, realizację agendy społecznej i poprawę stanu środowiska, to jest uzasadnienie tego memorandum, zakłada ono działanie w trzech obszarach: działanie globalne, działanie ukierunkowane na państwa trzecie i działania dwustronne.

Działanie globalne nas już w tej chwili też powinno interesować, bo będzie polegało na tworzeniu jednolitych standardów i kodeksów. Działanie ukierunkowane na państwa trzecie też jest ważne, ponieważ wybranym państwom trzecim Stany Zjednoczone i Brazylia będą udostępniały korzyści związane z biopaliwami i będą też pobudzały inwestycje sektora prywatnego, a działania dwustronne mają popierać badania i rozwój technologii - i tu są wymienione agendy, które będą temu służyły.

Uczestnicy też zamierzają stworzyć grupę sterującą, a o wadze, jaką do tego przywiązują, świadczy to, że rząd Stanów Zjednoczonych mianuje podsekretarza do spraw gospodarczych, energetycznych i rolnych, żeby wdrażać to memorandum, i tak samo stanie się w Brazylii, Tyle informacji.

Bardzo dziękuję.

Pan senator Chróścikowski.

Nie wiem, do kogo mam się zwrócić, ale w zasadzie chyba głównie do pana ministra rolnictwa. Mianowicie ukazał się projekt rozporządzenia, rozumiem, że do konsultacji, ministra rolnictwa i rozwoju wsi w sprawie metod denaturacji zbóż i nasion roślin oleistych wykorzystywanych w celach energetycznych.

Wzburzyło to wczoraj debatę tutaj, a z tego, co wiem, również w Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w Sejmie. Chciałbym tu usłyszeć, bo ten sygnał zaczyna być bardzo niepokojący, czy jest to prawdą, że makuchy, które są przy produkcji, będą również skazane na przerób do spalania, a nie na paszę?

Jeśli tak by miało być, położyłoby to w ogóle całą produkcję. Jak ten projekt - bo to jest projekt - ma się do rzeczywistości?

Panie Przewodniczący, po pierwsze konieczność określenia sposobów denaturacji wynika z przepisów unijnych, ale dotyczy tylko tych przypadków, kiedy surowce rolnicze są wykorzystywane przez rolnika w jego gospodarstwie, to po pierwsze, żeby była jasność, że to nie dotyczy całej branży. Tak naprawdę dotychczas mamy bodajże dwóch zarejestrowanych rolników, którzy chcą wykorzystywać biokomponenty na własne potrzeby, czyli plus będą mieli ci, którzy wykorzystują takie surowce, jak wierzba energetyczna itd. do opalania.

Po drugie, liczyliśmy na to, że tego przepisu w ogóle nie będzie trzeba wprowadzać, niestety, proces uzgadniania ostatecznego tekstu rozporządzenia z Komisją Europejską trwał bardzo długo i musieliśmy to do ustawy wpisać w takiej formie, w jakiej jest, przy czym przepis ten będzie obowiązywał tylko w 2007 r., na 2008 r. będziemy nowelizować ustawę i tego przepisu nie będzie. Ten projekt jest tylko projektem sygnalnym, który będzie całkowicie zmieniony. Wydałem polecenie w departamencie, aby to, co jest konieczne tylko w tym roku, było najmniej dolegliwe, jak to tylko jest możliwe, po prostu coś musimy zrobić.

Wszystkie uwagi natomiast przyjmujemy. Mogę zapewnić, że w tej chwili w departamencie pracują nad takim rozwiązaniem, w którym ta konieczność nie będzie dolegliwa z punktu widzenia producentów rolnych, którzy wykorzystują na własne potrzeby surowce rolnicze do celów energetycznych, i będzie to dotyczyło tylko tej niewielkiej grupy rolników, przynajmniej w tym roku.

Proszę bardzo.

Jest tu niebezpieczeństwo, o którym mówimy, że chcielibyśmy spalać, a dodajemy olej opałowy, czyli w pewnym sensie dodatkowo zanieczyszczamy, to jest dla mnie z punktu widzenia środowiska, mimo czystości...

Tak, Panie Przewodniczący, tylko, że to ma iść... Pomijam teraz kwestię metody, jeszcze raz powtarzam, te rośliny muszą być w jakiś sposób oznaczone, szukamy właściwych metod, najmniej uciążliwych dla rolników.

Czyli mam rozumieć, że to niebezpieczeństwo, które wczoraj zostało rozpoznane, będzie zażegnane, tak?

Zwróciliśmy na to uwagę przed tą dyskusją, tak że na pewno.

Bardzo dziękuję.

Pan senator Józef Łyczak.

Mam bardzo krótkie pytanie: czy ministerstwo jest zorientowane, ile umów jest podpisanych przez rolników? Bo są narzekania, że firmy w ogóle nie chcą podpisywać.

Mogę powiedzieć tylko tyle, że zgłosiło się i wyraziło chęć ponad czterysta podmiotów, w tej chwili rolnicy składają wnioski o dopłaty. Trudno nam na tym etapie o dane, według tych z wczoraj było bodajże ponad siedemset tysięcy wniosków złożonych już o płatności bezpośrednie. Na dzisiaj nie jesteśmy w stanie precyzyjnie podać, ile z nich zawiera dołączone umowy, te dane będziemy mieli po 15 maja. Agencja została poproszona o to, aby po 15 maja w ciągu tygodnia zweryfikować te dane.

Ja mam inne sygnały, mam sygnały z jednej z firm, do której przychodzi wielu rolników, dopytuje się, ale jeszcze nie chce zawierać umów, pewnie więc te sygnały zależą od miejsca w kraju, bo są pewnie takie miejsca, gdzie nie ma żadnego podmiotu, czy są podmioty, które czekają i się zastanawiają, co się będzie działo, i są takie miejsca, gdzie jest odwrotnie.

Liczba podmiotów, które się zgłosiły, gwarantuje, że wszyscy rolnicy powinni mieć taką możliwość, ale to, że się podmioty zgłosiły, to po pierwsze, o niczym jeszcze nie świadczy, a po drugie, jest zawsze pytanie, jakie warunki oferują w tych umowach i myślę, że jest to element zasadniczy.

Mogę powiedzieć tylko tyle, że większość proponuje umowy niższe, pomniejszone o dopłatę energetyczną, czyli to jest...

To jest następny krok, kiedy się wykorzystuje dopłaty dla producenta, nie dla rolników.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marek Zagórski: No, to już jest przynajmniej w miarę uczciwie.)

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze, dziękuję panom ministrom, panom dyrektorom, paniom i panom.

Zamykam posiedzenie wspólne Komisji Gospodarki Narodowej i Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska.

Uwaga!

Zapis stenograficzny jest tekstem nieautoryzowanym.