25 kwietnia 2007 r.

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej, Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przystąpiono do pierwszego czytania zgłoszonego przez grupę senatorów projektu ustawy o potwierdzeniu wygaśnięcia praw rzeczowych na nieruchomościach, które weszły w granice Rzeczypospolitej Polskiej po II wojnie światowej oraz zmianie ustawy - Przepisy wprowadzające kodeks cywilny oraz ustawy o księgach wieczystych i hipotece.

Rozpatrywany projekt w imieniu wnioskodawców omówili i uzasadnili senatorowie Piotr Ł.J. Andrzejewski i Dorota Arciszewska-Mielewczyk.

Projekt zmierza do uregulowania problemu niemieckich roszczeń o mienie w Polsce. Dotyczy on potwierdzenia wygaśnięcia praw rzeczowych na nieruchomościach, które weszły w granice Rzeczpospolitej Polskiej po II wojnie światowej.

Rozpatrywany projekt zakłada, że do 31 marca 2008 r. starostowie złożą w sądach wnioski o sprawdzenie ksiąg wieczystych nieruchomości położonych na ziemiach odzyskanych i na terenie Wolnego Miasta Gdańska. W wypadkach, gdy w księgach tych znajdą się zapisy o niemieckich przedwojennych właścicielach, zostaną one zmienione na Skarb Państwa. Chodzi o to, aby te - niezgodne z istniejącym stanem prawnym wpisy - nie pozwalały nikomu z byłych właścicieli powoływać się dziś na nie i stosować zasadę domniemania wiarygodności ksiąg wieczystych. Proponowane przepisy mówią o tym, że działania starostów będą podlegać wojewodom, którzy co kwartał będą składać sprawozdania ministrowi odpowiadającemu za sprawy budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej oraz ministrowi skarbu państwa.

W opinii senator D. Arciszewskiej-Mielewczyk, sprawa załatwienia kwestii roszczeń niemieckich jest ważna, ponieważ byli właściciele nieruchomości w Polsce lub ich spadkobiercy coraz częściej składają pozwy przeciwko polskiemu Skarbowi Państwa o ich zwrot lub rekompensatę.

Podczas posiedzenia opinie o projekcie senatorskim przedstawili wiceminister sprawiedliwości Andrzej Duda oraz dyrektor Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Marek Madej.

W wyniku dyskusji senatorowie postanowili kontynuować prace nad projektem ustawy o potwierdzeniu wygaśnięcia praw rzeczowych na nieruchomościach, które weszły w granice Rzeczypospolitej Polskiej po II Wojnie Światowej oraz zmianie ustawy - Przepisy wprowadzające kodeks cywilny oraz ustawy o księgach wieczystych i hipotece, a także zwrócić się o opinie prawne w tej sprawie do ekspertów.