31 stycznia 2007 r.

Na swym posiedzeniu Komisja Gospodarki Narodowej rozpatrywała ustawę o zmianie ustawy - Prawo dewizowe oraz innych ustaw.

Przyjęcie ustawy uchwalonej przez Sejm z przedłożenia rządowego rekomendowała senatorom wiceminister finansów Marta Gajęcka. Swoje uwagi zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Rozpatrywana nowelizacja Prawa dewizowego i Kodeksu karnego skarbowego ma zapewnić pełną swobodę w obrocie dewizowym, czyli w przepływie kapitału i płatnościach między Polską a krajami Unii Europejskiej. Zmierza ona do uproszczenia i uporządkowania przepisów dewizowych oraz dostosowania ich do prawa UE.

Nowelizacja ma też zapewnić większą niż dotychczas swobodę w obrocie dewizowym między Polską a krajami spoza UE (tzw. kraje trzecie). Na przykład przekazy pieniężne za granicę o wartości ponad 15 tys. euro trzeba będzie realizować za pośrednictwem uprawnionego banku. Obecnie jest to granica 10 tys. euro.

Nowelizacja znosi także limit transakcji zawieranych w kantorach wymiany walut (obecnie jego wartość wynosi 20 tys. euro). Bardziej precyzyjne staną się również przepisy dotyczące podejmowania, zawieszania oraz zaprzestawania prowadzenia działalności gospodarczej przez kantory.

Ustawa ma wejść w życie 14 dni od dnia ogłoszenia i nie powoduje skutków finansowych.

Jak stwierdziło senackie biuro legislacyjne, rozpatrywana ustawa zawiera przepisy uchylające bądź zmieniające unormowania ustawy - Prawo dewizowe, w tym również przepisy merytoryczne odnoszące się do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej przez uczestników obrotu dewizowego. Nie zawiera ona jednak przepisów przejściowych, które określałyby wpływ tych zmian na stosunki powstałe pod działaniem obowiązujących przepisów, w szczególności sposób zakończenia postępowań będących w toku. Taki stan rzeczy nie jest prawidłowy z punktu widzenia reguł poprawnej legislacji, niezależnie od odpowiedzi na pytanie, czy zamiarem ustawodawcy jest czasowe stosowanie dotychczasowych przepisów do sytuacji prawnych powstałych przed dniem wejścia w życie nowelizacji. Mając na uwadze, że zmiany dokonane w ustawie - Prawo dewizowe są zasadniczo korzystne dla jej adresatów, wydaje się, że najbardziej odpowiednim rozwiązaniem legislacyjnym w tym zakresie będzie dodanie do ustawy przepisu przejściowego, zgodnie z którym do spraw wszczętych przed dniem wejścia w życie opiniowanej ustawy, a niezakończonych decyzją ostateczną, stosuje się nowe przepisy.

W związku z tym zaproponowano wprowadzenie do tekstu ustawy następującej poprawki: dodaje się art. 3a w brzmieniu: "Art. 3a. Do postępowań administracyjnych w sprawach objętych przepisami ustawy, o której mowa w art. 1, wszczętych, a niezakończonych decyzją ostateczną przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.".

W głosowaniu Komisja Gospodarki Narodowej poparła proponowaną zmianę i postanowiła zarekomendować Senatowi jej przyjęcie. Na sprawozdawcę wybrano senator Mirosławę Nykiel.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia senatorowie przystąpili do rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe.

Wysłuchano informacji i wyjaśnień udzielanych przez wiceminister finansów Katarzynę Zajdel-Kurowską. Zapoznano się także z opiniami o ustawie przedstawionymi przez reprezentantów Narodowego Banku Polskiego oraz prezesa Związku Banków Polskich Krzysztofa Pietraszkiewicza, który proponował wprowadzenie 3 zmian. Dotyczyły one m.in. usunięcia dotychczasowych wątpliwości w rozumieniu definicji przedsiębiorcy i pozostającego bez żadnego uzasadnienia prawnego wyłączenia w obecnym stanie z tego zakresu wspólników spółki cywilnej. Kolejna zmiana miała na celu ułatwienie wykonywania ustawowego obowiązku banku sprawdzenia autentyczności i prawidłowości formalnej dokumentu stanowiącego podstawę do wypłaty oraz tożsamości osoby dającej zlecenie. Szereg uwag zgłosiło senackie biuro legislacyjne.

Wobec uchwalonej przez Sejm nowelizacji Rada Ministrów zadeklarowała, że ma on na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. Co do zasady ustawa zmierza z jednej strony do transpozycji dyrektywy 2006/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 14 czerwca 2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe oraz dyrektywy 2006/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 14 czerwca 2006 r. w sprawie adekwatności kapitałowej firm inwestycyjnych i instytucji kredytowych, z drugiej zaś - do wprowadzenia innych zmian merytorycznych w przepisach ustawy - Prawo bankowe na tle dotychczasowej praktyki ich stosowania. Ustawa nowelizuje również ustawę z 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym.

Ustawa stanowi m.in., że banki będą mogły przetwarzać dane o kredytobiorcach - osobach fizycznych po zakończeniu spłaty kredytu, jeśli kredytobiorca wyrazi na to pisemną zgodę. W każdej chwili zgodę będzie można wycofać. Bez zgody zainteresowanego banki będą mogły przetwarzać takie informacje, jeśli w spłacie kredytu były zaległości dłuższe niż 60 dni. Najdłuższy okres przechowywania danych to 12 lat. Ma to służyć przygotowywaniu m.in. lepszych statystyk i lepszemu badaniu ryzyka kredytowego.

Prawo bankowe dostosowuje polskie prawo do wymogów unijnych, dotyczących lepszego zarządzania ryzykiem bankowym. Nowe rozwiązania są potrzebne ze względu na rozszerzanie działalności banków. Wymaga to przystosowania wielkości kapitałów banków do ponoszonego ryzyka.

Sejm wprowadził poprawki do projektu rządowego. Jedna z przyjętych zmian stanowi, że przedsiębiorca będzie mógł uzyskać pisemne "wyjaśnienie" od banku w sprawie uzyskanej oceny kredytowej. Opłata za wyjaśnienie "będzie odpowiednia do wysokości kredytu". W rządowym projekcie ustawy zapisano bowiem, że bank przekazuje "uzasadnienie".

W kolejnych głosowaniach Komisja Gospodarki Narodowej postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 6 poprawek do ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Andrzeja Owczarka.

Następnie senatorowie przystąpili do rozpatrywania ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003-2006.

Opinię o nowelizacji uchwalonej przez Sejm na podstawie 3 projektów poselskich przedstawił sekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Piotr Naimski, któremu towarzyszyła wicedyrektor Departamentu Przemysłu w tym resorcie. Zapoznano się także z opinią senackiego biura legislacyjnego.

31 grudnia 2006 r. utracił moc obowiązującą przepis zwalniający gminy górnicze z obowiązku wpłat do budżetu państwa przeznaczonych na zwiększenie subwencji ogólnej od przypadającej im części opłaty eksploatacyjnej od przedsiębiorstwa górniczego. Ustawa zakłada przedłużenie tego zwolnienia do 2011 r.

W dyskusji senator Stanisław Kogut zaproponował nowe brzmienie art. 2 nowelizacji. Jego zdaniem, rozwiązanie zaproponowane przez Sejm nie stanowi podstawy materialnej do zmniejszenia rocznych kwot części subwencji ogólnej i wpłat na rok 2007 ze względu na to, że ustawa budżetowa nie uwzględnia przedmiotowego zmniejszenia. Z kolei w rozpatrywanej przez komisję ustawie brak przepisu, który mógłby stanowić podstawę zmniejszenia tych kwot i wpłat. Dlatego senator zaproponował wprowadzenie zmian uwzględniających te aspekty i umożliwiające wejście w życie proponowanej nowelizacji w trakcie roku budżetowego przy uwzględnieniu faktu, że proponowana regulacja spowoduje ubytek w dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

W głosowaniu Komisja Gospodarki Narodowej przychyliła się do opinii senatora S. Koguta i poparła zmianę brzmienia art. 2. Zgodnie z przyjętą poprawką art. 2 otrzyma brzmienie:

1. żeli roczna kwota wpłat do budżetu państwa, z przeznaczeniem na część równoważącą subwencji ogólnej dla gmin, o której gmina została poinformowana na podstawie art. 33 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. Nr 203, poz. 1966, z 2005 r. Nr 249, poz. 2104 oraz z 2006 r. Nr 141, poz. 1011, Nr 225, poz. 1635 i Nr 249, poz. 1828), jest wyższa od kwoty ustalonej z uwzględnieniem zwolnienia, o którym mowa w art. 1, zmniejsza się roczną kwotę wpłat na 2007 r. Przepis art. 33 ust. 4 ustawy, o której mowa w zdaniu poprzednim, stosuje się odpowiednio.

2. eli roczna kwota części równoważącej subwencji ogólnej, o której gmina została poinformowana na podstawie art. 33 ust. 1 pkt 2 ustawy, o której mowa w ust. 1, jest wyższa od kwoty ustalonej z uwzględnieniem zwolnienia, o którym mowa w art. 1, zmniejsza się roczną kwotę części równoważącej subwencji ogólnej na 2007 r. Przepis art. 33 ust. 2 ustawy, o której mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio.

3. erminie 30 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy minister właściwy do spraw finansów publicznych poinformuje gminy górnicze oraz gminy otrzymujące część równoważącą subwencji ogólnej o zmniejszeniu rocznych kwot części subwencji ogólnej i wpłat na 2007 r., o których gminy zostały poinformowane stosownie do art. 33 ust. 1 pkt 2 ustawy, o której mowa w ust. 1.".

Ustalono, że stanowisko komisji w sprawie ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003-2006 zarekomenduje Izbie senator Bronisław Korfanty.

Na zakończenie posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej rozpatrzono ustawę o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz o zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa oraz przy wypełnianiu zobowiązań międzynarodowych w sytuacjach zakłóceń na rynku naftowym.

Na temat zapisów ustawy, uchwalonej przez Sejm z przedłożenia rządowego, wypowiadał się dyrektor Departamentu Ropy i Gazu w Ministerstwie Gospodarki Maciej Woźniak. Szereg uwag zgłosiło senackie biuro legislacyjne.

Rozpatrywana ustawa określa zasady tworzenia, utrzymywania i finansowania zapasów ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego. Jej celem jest także uregulowanie zasad przeprowadzania kontroli u podmiotów objętych obowiązkiem tworzenia i utrzymywania zapasów oraz postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i wypełniania zobowiązań międzynarodowych dotyczących zaopatrzenia rynku w ropę naftową, produkty naftowe i gaz ziemny - w tym zasady stosowania ograniczeń w dostarczaniu, poborze i zużyciu produktów naftowych i gazu ziemnego.

Harmonogram osiągnięcia 90-dniowych zapasów ropy naftowej i paliw został wpisany do ustawy bez zmiany terminu osiągnięcia poszczególnych wartości. Istotnym novum ustawy jest natomiast obowiązek utworzenia i utrzymania zapasów gazu płynnego LPG. Harmonogram osiągnięcia docelowego poziomu zapasów, tj. 30-dniowych, rozpisano do roku 2011.

Ustawa umożliwia także przystąpienie Polski do Międzynarodowej Agencji Energetycznej.

W kolejnych głosowaniach Komisja Gospodarki Narodowej postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 8 poprawek do ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz o zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa oraz przy wypełnianiu zobowiązań międzynarodowych w sytuacjach zakłóceń na rynku naftowym. Ich przyjęcie zarekomenduje Izbie senator Marian Miłek. Do stanowiska komisji zgłoszono 5 wniosków mniejszości, których sprawozdawcą będzie senator Andrzej Łuczycki.

Diariusz Senatu RP nr 31.