W siedzibie "Ekoenergocentrum" w Warszawie odbyło się posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej na temat "Energetyka rozproszona szansą dla energetyki odnawialnej w Polsce". W posiedzeniu wzięli udział przedstawiciele sektora energetycznego oraz gmin.

Referat wprowadzający "Energetyka rozproszona i infrastruktura w e-gminach. Powiązanie z restrukturyzacją wielkiej energetyki" wygłosił prof. dr hab. inż. Jan Popczyk z Instytutu Elektroenergetyki i Sterowania Układów Wydziału Elektrycznego Politechniki Śląskiej. Jego zdaniem, powiązanie rozwoju energetyki rozproszonej (gazowej i odnawialnej, w tym agroenergetyki) oraz infrastruktury w e-gminach z restrukturyzacją elektroenergetyki i gazownictwa (zwłaszcza w obszarze zatrudnienia) jest wyjątkową szansą rozwojową dla Polski. Dlatego powiązanie to powinno się stać jednym z najważniejszych narzędzi w polityce rozwoju regionalnego i powinno zostać uwzględnione w opracowywanej strategii rozwoju kraju celem zapewnienia efektywnego wykorzystania środków unijnych. Powinno także stać się ważną częścią programów wyborczych w nadchodzących wyborach samorządowych.

"Gminne przedsiębiorstwa infrastrukturalne nowej generacji. Przykład rozwoju takich przedsiębiorstw w gminach Zagórz, Kleszczów, Gierałtowice" - to temat wystąpienia prezesa Zarządu ZUT Sp. z o.o. w Zagórzu Mariana Hniłka. Jak stwierdził, najbardziej innowacyjne gminy wchodzą w etap budowy rynków zintegrowanych usług infrastrukturalnych, obejmujących dostawy mediów energetycznych (ciepła, energii elektrycznej, gazu), dostawy wody oraz utylizację ścieków i śmieci, a także e-usługi. W ramach tego procesu gminy restrukturyzują tradycyjne przedsiębiorstwa komunalne i tworzą nowe przedsiębiorstwa, zdolne do integrowania usług branżowych. Jednocześnie w nowy etap restrukturyzacji wchodzą elektroenergetyka i gazownictwo (w szczególności jest to etap związany z otwarciem w połowie 2007 r. unijnych rynków energii elektrycznej i gazu dla ludności, a także z potrzebą głębokiej restrukturyzacji zatrudnienia w tych sektorach). Dlatego pojawia się wspólny interes gmin oraz elektroenergetyki i gazownictwa, polegający na kreowaniu przedsiębiorstw infrastrukturalnych nowej generacji.

Prezes Zarządu "Megaterm" SA w Opolu Andrzej Jurkiewicz wygłosił referat poświęcony gazowej kogeneracji rozproszonej i systemom ESCO jako sposobowi na modernizację systemów zaopatrzenia gmin w ciepło. Na ten temat mówił także wiceprezes Energetyki Cieplnej Opolszczyzny SA Andrzej Goździkowski. Potencjał rozwojowy kogeneracji (efektywnej ekonomicznie) w gminach i miastach (początkowo gazowej, a w kolejnych latach biomasowej) tkwiący w ciepłownictwie ocenia się na około 3000 MWel. Wykorzystanie tego potencjału jest kluczowe z punktu widzenia racjonalizacji zaopatrzenia gmin w ciepło, ale także z punktu widzenia elektroenergetyki, która stoi przed koniecznością podjęcia wielkiego programu inwestycyjnego w źródła wytwórcze, w tym sprostania wymaganiom unijnym, szczególnie związanym z traktatem akcesyjnym i z dyrektywą kogeneracyjną. Program wykorzystania potencjału kogeneracyjnego w ciepłownictwie (kogeneracja rozproszona) musi być przy tym zintegrowany z programem wykorzystania wielkiego potencjału termomodernizacyjnego (istniejące budynki) oraz z dyrektywą dotyczącą efektywności energetycznej budynków (istniejących i nowych), wprowadzającą do obrotu nieruchomościami wymagalność certyfikatu energetycznego budynku.

Prezes Zarządu Centrum Elektroniki Stosowanej w Krakowie Witold Płatek przedstawił zagadnienia dotyczące agroenergetyki - biomasowej energetyki rozproszonej. Jego zdaniem, istnieje pilna potrzeba włączenia gmin w proces przygotowań do produkcji biomasy na potrzeby współspalania w elektrowniach kondensacyjnych oraz na potrzeby ciepłownictwa i kogeneracji rozproszonej. Odniesieniem w tych działaniach powinny być strategie ogłaszane i realizowane przez kolejne kraje, a także polityka energetyczna opracowywana przez Komisję Europejską. Najbardziej radykalną strategię w tym zakresie ogłosiła Szwecja, której premier Goran Persson zapowiedział w październiku 2005 r. całkowite odejście Szwecji od ropy (już za 15 lat), przede wszystkim na rzecz biopaliw i biomasy. Z kolei prezydent George Bush w orędziu wygłoszonym do narodu w lutym 2006 r. zapowiedział zmniejszenie w ciągu 20 lat importu ropy z Bliskiego Wschodu o 75% i zastąpienie go w głównej części biopaliwami i biomasą. Zielona Księga ogłoszona w marcu 2006 r. przez Komisję Europejską i działania Parlamentu Europejskiego zmierzają w kierunku wprowadzenia w UE wymaganego udziału energii odnawialnej w produkcji ciepła wynoszącego 20%. Aby ten udział w Polsce pokryć biomasą, jej produkcja powinna wynieść około 50 mln ton. Te strategie pokazują, że elektroenergetyka będzie coraz bardziej "ściskana" przez technologie energetyczne rozwijane na potrzeby transportu z jednej strony i na potrzeby ciepłownictwa z drugiej. Wspólnym mianownikiem tych technologii jest agroenergetyka, tzn. produkcja biopaliw i biomasy nowej generacji, z wykorzystaniem inżynierii genetycznej. Trzeba przy tym podkreślić, że rynek biopaliw osiągnął już w niektórych krajach (na przykład w Brazylii) wielkość zapewniającą ich przewagę konkurencyjną nad ropą naftową przy cenie ropy powyżej 35 USD za baryłkę. Rząd Brazylii, w której obecnie już 50% samochodów zasilanych jest biopaliwem, mającym tam w bilansie paliw silnikowych udział ponad 30-procentowy, dąży do tego, aby w 2011 r. wszystkie samochody jeździły na tym paliwie.

Koncepcję wirtualnego centrum zarządzania infrastrukturą rozproszoną w gminie - pierwszą polską elektrownię wirtualną omówił prezes ESP-Usługi Sp. z o.o. Bogdan Zagórski. Jak stwierdził, infrastruktura teleinformatyczna na potrzeby operatorstwa i zarządzania rozproszonymi źródłami wytwórczymi (kogeneracyjnymi, wodnymi, wiatrowymi oraz zintegrowanymi wiatrowo-gazowymi i gazowo-biomasowymi) na rynku energii (energii elektrycznej i ciepła) oraz na potrzeby eksploatacji musi spełniać bardzo wysokie wymagania. Doświadczenia uzyskane z wdrażania tej infrastruktury mogą stanowić bardzo dobrą podstawę do kreowania zaawansowanej technologicznie infrastruktury teleinformatycznej gminy i do wdrażania technologii domu - obiektu inteligentnego oraz generalnie szerokiego zakresu e-usług w gminie.

Na zakończenie posiedzenia przewodniczący Komisji Gospodarki Narodowej zapowiedział, że komisja na swoim kolejnym posiedzeniu przyjmie stanowisko dotyczące omawianych zagadnień.