Wysoka Izbo! Panie Marszałku!
Chciałbym wygłosić oświadczenie, które kieruję do pana Zbigniewa Ziobry, ministra sprawiedliwości.
Szanowny Panie Ministrze, już od dłuższego czasu komitet obrony praw byłych górników przebywających na urlopach górniczych w likwidowanej KWK "Niwka-Modrzejów" w Sosnowcu bezskutecznie dochodzi wypłaty należnych świadczeń pracowniczych z tytułu tak zwanej czternastej pensji. Dotyczy to dwustu sześćdziesięciu czterech osób tylko z tej kopalni, które czują się pokrzywdzone.
Chodzi tu o roszczenia pracownicze z tytułu dopłat do tak zwanej czternastej pensji w wysokości przekraczającej kwotę tego świadczenia określoną przepisami ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych.
Z roszczeniami o zasądzenie tych dopłat ponad ustawowy poziom 75% świadczenia socjalnego pracownicy KWK "Niwka-Modrzejów" przebywający na urlopach górniczych wystąpili do rejonowego sądu pracy w Sosnowcu. Sąd nie uwzględnił tych roszczeń, uznając je za nieuzasadnione, i oddalił dwieście sześćdziesiąt cztery powództwa. W późniejszym terminie, w kolejnych sprawach Sąd Okręgowy w Katowicach dokonał zmiany wyroku skutkującej zmianą dotychczasowego kierunku orzecznictwa rejonowego sądu pracy w Sosnowcu. W związku z tym sąd rejonowy uwzględniał dalsze pozwy składane w tym zakresie i zasądził należności z tytułu czternastej pensji.
Zmieniony kierunek orzecznictwa został potwierdzony dalszymi wyrokami Sądu Okręgowego w Katowicach. Stał się też później przedmiotem rozstrzygnięcia Sądu Najwyższego, które potwierdziło tę linię orzecznictwa. Od tego momentu brak podstaw do odmowy zapłaty zarówno należności zasądzonych wyrokami sądu, jak i roszczeń pracowniczych z tego tytułu, które przez sąd nie były w ogóle rozstrzygane.
Inaczej jest w stosunku do tych roszczeń, które już zostały rozstrzygnięte przez sądy. Pracownicy, których roszczenia zostały wcześniej prawomocnie oddalone, powołując się na wymienione okoliczności, wystąpili i nadal występują do sądu z wnioskami o wznowienie prawomocnie zakończonych już postępowań. Sąd Rejonowy w Sosnowcu i Sąd Okręgowy w Katowicach jak dotąd nie uwzględniały tych wniosków. Sąd nie wznowił też postępowań w tej sprawie z urzędu. Wobec tego zapłata oddalonych roszczeń z tytułu dopłat do tak zwanej czternastej pensji nie może być realizowana, gdyż prawomocne wyroki oddalające te roszczenia pozostają nadal w obrocie prawnym.
W efekcie mamy sytuację, w której część pracowników otrzymała świadczenie, a inna część go nie otrzymała. Obydwa przypadki były przy tym rozstrzygane przez sądy orzekające na podstawie tych samych przepisów. Nie ulega wątpliwości, że taki stan rzeczy nie budzi zaufania obywateli do państwa.
Jednym z zadań ministra sprawiedliwości jest monitorowanie rozbieżności w orzecznictwie na gruncie obowiązującego prawa oraz podejmowanie w tym zakresie działań, między innymi legislacyjnych, zmierzających do rozstrzygnięcia związanych z tym problemów.
Panie Ministrze, czy zamierza pan podjąć jakieś kroki w celu rozstrzygnięcia przedstawionych wątpliwości? Czy są jakieś plany legislacyjne rządu lub Ministerstwa Sprawiedliwości w tym zakresie? Czy istnieje możliwość prawna, legislacyjna lub faktyczna, aby rozwiązać problem tych dwustu sześćdziesięciu czterech osób, które, nie będąc prawnikami, mają całkowicie zrozumiałe wątpliwości co do respektowania przez organy państwa zasady zaufania doń obywateli? Z wyrazami szacunku, senator Zbigniew Szaleniec. Dziękuję bardzo.