Oświadczenie skierowane do ministra środowiska Jana Szyszki

Szanowny Panie Ministrze!

Moje oświadczenie dotyczy problemu, jaki od ponad trzydziestu lat trapi mieszkańców wsi Sieraków położonej w Puszczy Kampinoskiej w gminie Izabelin w powiecie warszawskim zachodnim.

18 lipca 1975 r. Rada Ministrów podjęła uchwałę nr 139/75 w sprawie wykupu na rzecz Skarbu Państwa gruntów sześćdziesięciu jeden wsi na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego, KPN. Uchwała ta okazała się brzemienna w skutkach dla mieszkańców Sierakowa. Jej celem jest w istocie likwidacja wsi w drodze dobrowolnego wykupu gruntów od mieszkańców. Mimo że uchwała funkcjonuje już ponad ćwierć wieku, nie widać zakończenia, które satysfakcjonowałoby i mieszkańców Sierakowa, i dyrekcję KPN.

W sprawie tej składałem już oświadczenie senatorskie 13 grudnia 2001 r. Zgodnie z sugestią ministerstwa doprowadziłem też do odbycia posiedzenia w tej sprawie przez senacką Komisję Ochrony Środowiska. Ministerstwo, dostrzegając de facto patową sytuację, której dalsze trwanie jest niekorzystne dla wszystkich zainteresowanych, wystąpiło z sugestią podjęcia kroków nadzwyczajnych: "Rozwiązanie tej wyjątkowo trudnej, trwającej już tak długo sytuacji, wymaga wypracowania wspólnego stanowiska między stronami, być może wydania odrębnych przepisów dla zastosowania nietypowych rozwiązań, umożliwiających osiągnięcie kompromisu" - odpowiedź na moje oświadczenie senatorskie ministra środowiska pana Stanisława Żelichowskiego w piśmie z dnia 11 stycznia 2002 r.

Panie Ministrze! Jak się wydaje, skutecznym i realistycznym rozwiązaniem problemu jest koncepcja wyłączenia części wsi Sieraków z Kampinoskiego Parku Narodowego i pozostawienie wsi w okrojonych granicach, podobnie jak w wypadku sąsiedniego Truskawia. Rozwiązanie takie wcale nie byłoby ze szkodą dla parku, bo w praktyce byłoby jedynie zalegalizowaniem stanu istniejącego. Koncepcja ta polega na wymianie gruntów należących do mieszkańców, a znajdujących się w głębi puszczy, na grunty leżące w pobliżu drogi według przelicznika powierzchni gruntu wynoszącego około 2:1 lub 3:1. Pozwoli to zlikwidować ziemię prywatną w głębi KPN, a jednocześnie zapewni ład przestrzenny w ograniczonym pasie o szerokości 110 m po obu stronach drogi idącej przez Sieraków. Pozwoli to na zachowanie istniejącej od dawna osady puszczańskiej oraz wybudowanej w ostatnich latach kosztownej infrastruktury, do której należy droga dojazdowa do Izabelina z komunikacją autobusową, sieci elektryczna i telefoniczna oraz gazociąg. Te wszystkie media powstały w latach dziewięćdziesiątych dzięki dobrej współpracy dyrekcji KPN z gminą Izabelin. Możliwą do zaakceptowania przez mieszkańców odmianą tego wariantu byłaby wymiana ziemi w obrębie Puszczy Kampinoskiej na ziemię poza obszarem chronionym w stosunku wynoszącym około 2:1. Wymiana i scalanie gruntów są możliwe do przeprowadzenia według właściwych przepisów. Według moich informacji grunty w Sierakowie były nie wywłaszczane, lecz nabywane na podstawie umów cywilnoprawnych, co powoduje, że nie ma konieczności ich zwrotu poprzednim właścicielom.

Niestety, pomimo składanych deklaracji w sprawie wsi Sieraków nadal brak decyzji, które prowadziłyby do rozwiązania problemu. Bez decyzji ministerstwa podjętej w porozumieniu z KPN sprawy tej nie da się rozwiązać. Nie można dalej utrzymywać mieszkańców w stanie ciągłej niepewności co do ich losów. Stan taki trwa już, jak wspomniałem, blisko trzydzieści lat. Ludzie ci mają prawo domagać się od władz podjęcia w końcu rozstrzygnięć.

Władze gminy podejmują szereg działań mających na celu umożliwienie rozwiązania problemu Sierakowa. 25 maja 2005 r. Rada Gminy Izabelin podjęła uchwałę nr XXXII/265/2005 w sprawie zatwierdzenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Izabelin, w którym obszar wsi określony został jako "obszar problemowy" w rozumieniu ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Ponadto w studium przedstawiono trzy możliwe warianty rozwiązania problemu Sierakowa, w tym między innymi propozycję objęcia wsi ochroną konserwatorską. W lipcu 2005 r. przekazano do Ministerstwa Środowiska trzy warianty rysunków planu, do których ministerstwo nie ustosunkowało się do dnia dzisiejszego.

Podstawę prawną decyzji, które mogłyby rozwiązać po blisko trzydziestu latach niepewności sytuację mieszkańców wsi Sieraków, daje też art. 15 ust. 2 pkt 5 i art. 15 ust. 3 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody - DzU z 2004 r. nr 92 poz. 880. Na podstawie tych przepisów wieś Sieraków mogłaby zostać uznana za obszar objęty ochroną krajobrazową przy jednoczesnym poszanowaniu praw własności.

Dlatego jako senator RP apeluję do Pana Ministra o podjęcie odpowiednich działań, które doprowadzą do rozwiązania problemu. Bardzo proszę też o poinformowanie mnie o konkretnych zamiarach ministerstwa odnośnie do wsi Sieraków.

Z poważaniem
Robert Smoktunowicz