Oświadczenie skierowane do ministra zdrowia Zbigniewa Religi

Panie Ministrze!

Chciałbym przedłożyć panu apel Okręgowej Rady Lekarskiej w Częstochowie z dnia 21 marca 2007 r. o niewprowadzanie do ustawy o izbach lekarskich poprawki polegającej na zrównaniu obszarów działania okręgowych izb lekarskich z obszarami województw, skutkującej likwidacją części izb lekarskich.

Ministerstwo Zdrowia w przedstawionym projekcie próbuje wbrew woli samorządu - wyrażonej wielokrotnie w głosowaniach - narzucić zrównanie granic działania okręgowych izb lekarskich z granicami podziału administracyjnego na województwa, czyli faktycznie doprowadzić do likwidacji części okręgowych izb lekarskich. Dotychczasowa działalność izb, które likwiduje projekt ustawy, udowodniła, że pracują one dobrze i sprawnie. W uzasadnieniu nie przedstawiono żadnych sensownych argumentów dotyczących ewentualnych korzyści, zarówno dla środowiska lekarskiego, jak i dla pacjentów, płynących z proponowanej zmiany. Argument o usprawnieniu działalności rzecznika i egzekwowaniu odpowiedzialności zawodowej jest nietrafiony.

Wielu pacjentów, przychodzących z problemami i skargami do rzecznika odpowiedzialności zawodowej na przykład w Częstochowie, zrezygnuje ze składania skargi w sytuacji, gdy będzie się to wiązało z podróżą do Katowic. Działalność okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej nie zależy od miejsca, lecz od ludzi, którzy są w to zaangażowani. Naczelny rzecznik odpowiedzialności zawodowej wysoko ocenia działalność okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej w Częstochowie, podkreślając, że należy ona do najlepszych. Narzucenie ewentualnych zmian spowoduje natomiast koszty w postaci kosztów wymiany kilkunastu tysięcy dokumentów prawa wykonywania zawodu, organizacji nowych wyborów i zjazdów. Koszty tej całkowicie nietrafionej nowelizacji pokryją lekarze, ponieważ 96% budżetu izby lekarskiej pochodzi ze składek i wpłat lekarzy, a jedynie 4% stanowi dotacja z budżetu państwa.

Argumentem przeciwko ograniczaniu obszaru działania izb lekarskich jest fakt, że samorządy innych zawodów zaufania publicznego: adwokaci, notariusze, radcy prawni, aptekarze i pielęgniarze, nie mają takich ograniczeń. W Częstochowie działają okręgowe izby aptekarska, pielęgniarska i adwokacka.

Działalność izb, które likwiduje projekt ustawy udowodniła, że poza wykonywaniem zadań wynikających z funkcji administracyjnych, bardzo dobrze wywiązują się z ważnego zadania integracji środowiska lekarskiego, zapisanego w ustawie o izbach lekarskich. Małe izby są bliższe samorządności i są sprawniejsze w rozwiązywaniu bieżących spraw lekarzy w porównaniu z wielkimi izbami. Stopień konsolidacji środowiska lekarskiego i utożsamiania się z własnym samorządem jest w takich izbach większy niż w izbach zrzeszających kilkanaście tysięcy lekarzy. Działalność małych izb lekarskich opiera się zwykle na społecznym zaangażowaniu jej przedstawicieli. Likwidacja izb, których zasięg nie pokrywa się z podziałem administracyjnym kraju, spowoduje odejście wielu lekarzy z tej pracy i zmarnowanie lokalnego zapału społecznego. Okręgowa Izba Lekarska w Częstochowie w krótkim czasie istnienia swą aktywnością potwierdziła potrzebę i siłę lokalnych inicjatyw.

Należy podkreślić, że aktualny stan jest kompromisem wspólnie wypracowanym przez lekarzy w całej Polsce. W referendum w sprawie powołania izby lekarskiej w Częstochowie około 90% lekarzy opowiedziało się za powołaniem OIL w Częstochowie.

Okręgowa Izba Lekarska w Częstochowie opiera swą działalność na społecznej pracy jej członków. Między innymi ubiegłoroczny VI Światowy Kongres Polonii Medycznej, który zgromadził ponad tysiąc pięciuset uczestników z trzydziestu krajów świata i okazał się sukcesem pod względem naukowym i organizacyjnym, to zasługa w głównej mierze Okręgowej Izby Lekarskiej w Częstochowie, która przyjęła na siebie ciężar prac organizacyjnych związanych z kongresem. OIL w krótkim czasie swego samodzielnego istnienia - od listopada 2001 r. - zorganizowała kilka konferencji naukowych, w tym dwa sympozja międzynarodowe na temat ochrony zdrowia w krajach Unii Europejskiej i miejsca polskich lekarzy w Unii Europejskiej. Likwidacja tak zwanych małych izb zaprzepaści społeczny zapał i zmniejszy stopień utożsamiania się z własnym samorządem.

Panie Ministrze! Uważam, że nie wolno pozbawiać Okręgowej Rady Lekarskiej w Częstochowie możliwości samostanowienia o swoim samorządzie, jego strukturze, inicjatywach i woli jego członków. Również VIII Okręgowy Zjazd Lekarzy w Częstochowie uważa, że próba wprowadzenia zmian w obszarach działania okręgowych izb lekarskich jest kolejną próbą osłabienia siły i jedności samorządu lekarskiego, a przecież podstawą samorządności jest kształtowanie struktury organizacyjnej zgodnie z wolą członków.

Przy okazji załączam apel okręgowego zjazdu lekarzy OIL w Częstochowie dotyczący aktualnej sytuacji w ochronie zdrowia, a konkretnie możliwości prowadzenia specjalizacji w innym trybie niż rezydentura, na przykład w formie wolontariatu, co przyczyniłoby się do zwiększenia liczby specjalizujących się lekarzy. Chodzi o zmniejszającą się ciągle liczbę specjalistów w danych dziedzinach medycyny. Dane demograficzne OIL w Częstochowie wskazują, że za dziesięć, piętnaście lat wielu specjalistów osiągnie wiek emerytalny, co może doprowadzić do załamania się ochrony zdrowia i likwidacji wielu specjalistycznych placówek. Na przykład w Częstochowie jest obecnie dziewięćdziesięciu czterech specjalistów w dziedzinie położnictwa i ginekologii, a za piętnaście lat będzie ich dwóch na sześć oddziałów w szpitalach. Dobrze ilustrują to załączone wykresy. Wniosek: ministerstwo już dzisiaj powinno opracować dokument w sprawie zapotrzebowania na specjalistów danych dziedzin medycyny w odniesieniu do poszczególnych rejonów kraju.

Panie Ministrze! Przedkładam te uwagi, licząc na to, że Ministerstwo Zdrowia zwiększy lekarzom i lekarzom dentystom możliwości doskonalenia zawodowego.

Czesław Ryszka