Oświadczenie skierowane do wiceprezes Rady Ministrów, minister finansów Zyty Gilowskiej

W dniu 7 lutego bieżącego roku zwróciłam się w oświadczeniu z prośbą do Pani Premier o ujednolicenie wykładni rozliczania środków z funduszy strukturalnych. W związku z otrzymaną odpowiedzią z Ministerstwa Finansów pragnę przedstawić uwagi Krajowej Izby Gospodarczej, prosząc o ponowne ustosunkowanie się do opisywanych kwestii.

W akapicie czwartym strona 1 zapisano, że dla działań 1.1, 1.2, 1.3 SPO RZL i 2.3, 2.4, 2.5 ZPORR "jednym z rodzajów pomocy są szkolenia", a następnie odniesiono się do tej pomocy jako "nieodpłatnego świadczenia niepieniężnego". Faktycznie temat podatku dochodowego od przychodu beneficjentów ostatecznych, do których skierowana jest pomoc szkoleniowa, był już wielokrotnie dyskutowany. Tak jak napisano w piśmie, strona 2, przychody otrzymane w formie nieodpłatnych bądź częściowo odpłatnych świadczeń są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych i od osób prawnych.

Problem, który sygnalizowała Krajowa Izba Gospodarcza, nie został jednak wyjaśniony.

W ramach działania 2.5 ZPORR beneficjenci ostateczni otrzymują nie tylko pomoc szkoleniową, ale też doradczą i finansową. Pomoc finansowa w postaci jednorazowej dotacji inwestycyjnej oraz wsparcia pomostowego realizowana jest poprzez przekazanie środków finansowych na pokrycie między innymi składek ZUS oraz kosztów związanych z rozpoczęciem działalności.

Wytyczne w zakresie dotacji inwestycyjnej nie wskazują jedynie na inwestycje - praktycznie oprócz zakupów środków trwałych i wyposażenia przedmiotem jednorazowej dotacji inwestycyjnej są też usługi, na przykład usługi remontowe i adaptacyjne, projekt strony www, reklama, oraz zakupy, które nie mogą być uznane za środki trwałe, takie jak: towary handlowe, surowce do produkcji, materiały eksploatacyjne, meble.

Zgodnie z pismem Ministerstwa Finansów z dnia 30 sierpnia 2006 (DD6-8213-8/06/DZ/412): "W przypadku otrzymania przez beneficjentów ostatecznych pomocy przeznaczonej na inwestycje wydatki poniesione na przedsięwzięcie objęte wsparciem finansowym nie są kosztami uzyskania przychodów (art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. b i c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. b i c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), a otrzymane środki pomocowe jako zwrot tych wydatków nie będą przychodami". Takie wyjaśnienie obejmuje jednak tylko część pomocy, taką, która spełnia warunki: przedmiotem wsparcia są inwestycje, środki pomocowe otrzymane są jako zwrot (refundacja) poniesionych kosztów.

W przypadku działania 2.5 ZPORR nie zawsze można zatem skorzystać z tego zwolnienia podatkowego. Po pierwsze, nie zawsze przedmiotem dotacji są inwestycje, a po drugie, zgodnie z umową o udzielenie jednorazowej dotacji inwestycyjnej beneficjenci otrzymują 80% dotacji jako zaliczkę, z której następnie pokrywają koszty uwzględnione w harmonogramie wydatków. Do wyjaśnienia zatem pozostaje w dalszym ciągu sprawa podatku dochodowego od przychodów uzyskanych przez beneficjentów ostatecznych w ramach wsparcia finansowego z działania 2.5 ZPORR.

W akapicie trzecim na stronie 2 wyjaśnia się, że "Umowa zawarta pomiędzy beneficjentem końcowym (Instytucją Wdrażającą) a Projektodawcą jest (...) umową o świadczenie usługi (...). Za takim charakterem tej umowy przemawia jej treść. Umowa określa również warunki płatności za wykonanie programu (usług)". I dalej poprzez analizę rozporządzeń sformułowana została teza, że "podmiotów prowadzących szkolenia, będących ostatecznymi odbiorcami nie można uznać za beneficjentów udzielanej pomocy w ramach wskazanych działań dofinansowywanych ze środków, które otrzymał na ten cel beneficjent końcowy". Z taką argumentacją nie można się zgodzić.

Po pierwsze, już w słowniku EFS zapisano: "Beneficjent (projektodawca) - jednostka składająca wniosek do instytucji wdrażającej o dofinansowanie realizacji projektu". Po drugie, wszystkie umowy (ZPORR, RZL) nazywają stronę projektodawcy określeniem "zwany dalej beneficjentem". Po trzecie, tytuł umowy to "Umowa o dofinansowanie projektu w ramach (...)", a nie umowa o świadczenie usług. Po czwarte, przedmiot umowy scharakteryzowany jest jako, w przypadku SPO RZL, działanie 2.3 schemat "a": przyznanie środków finansowych na realizację projektu; a w przypadku ZPORR 2.5: przyznanie beneficjentowi na realizację projektu dofinansowania w formie dotacji. Środki te nie stanowią zapłaty za zrealizowaną usługę. Rozliczeniu podlegają jedynie koszty kwalifikowane uwzględnione w budżecie projektu, które faktycznie zostały wydatkowane. Nie ma możliwości wystawiania faktury przez beneficjenta (projektodawcę), na podstawie której można by rozliczać projekt i która zawierałaby na przykład zysk firmy. W przypadku umowy dotyczącej ZPORR wyraźnie nazwana została forma, jako dotacja. W dalszym ciągu do wyjaśnienia pozostaje kwestia podatku dochodowego od przychodów otrzymanych przez beneficjentów (projektodawców) na realizację projektów finansowanych w ramach SPO RZL czy ZPORR.

W akapicie drugim na stronie 3 wspomniane zostało, że w przypadku "beneficjentów środków pomocowych uzyskane w 2007 r. przychody pochodzące z dotacji rozwojowych będą wolne od podatku dochodowego (...), gdy środki te wypłacane będą przez agencje rządowe". Czy zatem na bazie tego przepisu środki otrzymane od 1 stycznia 2007 r. z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości na realizację projektu w ramach działania SPO RZL, działanie 2.3 schemat "a", będą wolne od podatku dochodowego?

W związku z powyżej opisaną argumentacją proszę Panią Premier o ponowne rozważenie ujednolicenia wykładni rozliczania środków z funduszy strukturalnych oraz ustosunkowanie się do opisywanych kwestii.

Z wyrazami szacunku
Mirosława Nykiel
senator RP