Oświadczenie złożone
przez senatora Antoniego Motyczkę
Oświadczenie skierowane do minister pracy i polityki społecznej Anny Kalaty
Oświadczenie dotyczy ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, określającej warunki nabywania prawa do świadczeń rodzinnych oraz zasady ich ustalania, przyznawania i wypłacania.
Poważnym problemem, przed którym stoją osoby ubiegające się o zasiłek rodzinny, to zebranie różnego rodzaju zaświadczeń, oświadczeń i innych dokumentów niezbędnych do określenia, czy zasiłek danej osobie przysługuje, czy też nie. Wydaje się jednak, że w nowoczesnym państwie europejskim przyznawanie jakichkolwiek środków finansowych na pomoc rodzinie powinno odbywać się przy całkowitym ograniczeniu formalności.
Obecnie zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód netto rodziny z roku poprzedzającego okres zasiłkowy nie przekracza w przeliczeniu na osobę kwoty 504 zł; w przypadku zaś, gdy członkiem rodziny jest dziecko niepełnosprawne - jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 583 zł. Do jego ustalenia niezbędnym dokumentem jest zaświadczenie z urzędu skarbowego. Art. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych w sposób szczegółowy określa, co jest uznawane za dochód. Istnieje wiele przykładów, które dobitnie ukazują sztywne i niesprawiedliwe społecznie przepisy tego artykułu.
Przykładem może być tutaj matka samotnie wychowująca dziecko chore na stwardnienie rozsiane, która otrzymała zwrot drobnej kwoty pieniędzy z tytułu ulg podatkowych za rok ubiegły, a w rezultacie została pozbawiona zasiłku rodzinnego i innych świadczeń, gdyż po wliczeniu kwoty zwrotu przekroczyła w niewielkim stopniu granice dochodu określone w ustawie. Innym razem ojciec wychowujący czwórkę dzieci, otrzymując nagrodę jubileuszową w wysokości 1500 zł, stracił około 2900 zł z tytułu pozbawienia dzieci wyżej wymienionego zasiłku.
Przekroczenie ram dochodu ustalonego w ustawie o świadczeniach rodzinnych nawet o kilka, kilkadziesiąt groszy oraz uzyskanie dodatkowego dochodu - mniejszego niż potencjalny zasiłek - pozbawia możliwości jego przyznania. W efekcie następuje pogorszenie sytuacji materialnej rodziny.
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej powinno przygotować zmiany w ustawie o świadczeniach rodzinnych, uwzględniające te i inne absurdalne sytuacje wynikające z obecnie obowiązujących przepisów.
Łączę wyrazy szacunku
Antoni Motyczka
senator RP