Dziękuję, Panie Marszałku.

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Chciałbym wnieść oświadczenie w sprawie zmiany ustawy - Prawo geologiczne i górnicze wprowadzonej przez art. 134 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Temat, który chcę poruszyć, dotyczy zaszłości po poprzednim parlamencie, a konkretnie bubla prawnego, który na jednym z ostatnich posiedzeń uchwalił Sejm poprzedniej kadencji, nie licząc się zupełnie z tego konsekwencjami. Sprawa nie jest błaha, gdyż dotyczy kilkunastu, a może nawet kilkudziesięciu tysięcy mieszkańców Śląska i godzi w zasadę sprawiedliwości społecznej. Chodzi o zmianę ustawy - Prawo geologiczne i górnicze wprowadzoną przez art. 134 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Na mocy powyższej zmiany skreślony został art. 97 ust. 3 ustawy - Prawo geologiczne i górnicze, "Dziennik Ustaw" 1994 nr 27 poz. 96, z późniejszymi zmianami, w następującym brzmieniu: "w sprawach, o których mowa w ust. 1, powód nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych. Postępowanie toczy się na koszt przedsiębiorcy, chyba że roszczenie okaże się oczywiście bezzasadne".

Każdy, kto choć trochę zna specyfikę Śląska, wie, że na tym obszarze występują tak zwane szkody górnicze, czyli uszkodzenia budynków, w tym w szczególności mieszkalnych, powstałe na skutek eksploatacji złóż węgla przez zakłady górnicze. Pękające ściany i stropy, przechylające się budynki, naruszone fundamenty, konstrukcje nośne i więźby dachowe, zapadające się drogi dojazdowe do posesji - to tylko niektóre z ubocznych skutków działalności kopalń. Nie są to bynajmniej nowe zjawiska, gdyż węgiel na Górnym Śląsku wydobywa się od już przeszło stu pięćdziesięciu lat.

Na mocy dotychczas obowiązującego prawa właściciele budynków uszkodzonych na skutek szkód górniczych mogli dochodzić swoich praw przed sądem powszechnym bez konieczności ponoszenia kosztów sądowych. Dzięki temu wielu mieszkańców Śląska poszkodowanych w wyniku intensywnej eksploatacji węgla pod ich parcelami mogło bez dodatkowych barier walczyć o naprawienie szkód powstałych na ich nieruchomościach.

Zmiana ustawy - Prawo geologiczne i górnicze, która wejdzie w życie z dniem 2 marca 2006 r., w zdecydowany sposób ograniczy tę możliwość. Nowe przepisy nakładają na poszkodowaną osobę obowiązek opłacenia kosztów sądowych w wysokości 5% wartości wnioskowanego zadośćuczynienia już na etapie ustalenia szkody i jej wysokości. Oznacza to, że gdy szkody w budynku mieszkalnym, powstałe w wyniku działalności zakładów górniczych, wynoszą przykładowo 100 tysięcy zł, to powód, by dochodzić swoich praw przed sądem, będzie musiał wnieść opłatę sądową w kwocie 5 tysięcy zł. Dla zdecydowanej większości osób, których dotyczy ten problem, ze względu na ich relatywnie niskie dochody będzie to bariera nie do przebycia.

Przedmiotowa sprawa jest dowodem na faworyzowanie określonych podmiotów, czyli w tym przypadku zakładów górniczych, względem niemałej grupy mieszkańców części kraju, która jest poszkodowana wskutek działalności tych podmiotów. Taki stan prawny godzi w zasadę sprawiedliwości społecznej. Dlatego należy go jak najszybciej zmienić poprzez przywrócenie skreślonego art. 97 ust. 2 ustawy - Prawo geologiczne i górnicze. Obowiązkiem państwa jest ułatwienie, a nie utrudnianie poszkodowanemu obywatelowi dochodzenia swoich praw przed sądem powszechnym.

W imieniu mieszkańców Śląska apeluję do Wysokiej Izby o zainteresowanie się tą sprawą i podjęcie stosownych działań legislacyjnych.

Jeszcze na koniec dodam jedno zdanie, proszę państwa.

W przypadku, gdy ci ludzie nie będą wnosili opłat i nie będą wnosili do sądu spraw o odszkodowanie, okaże się za chwilę, że będziemy mieli do czynienia z katastrofami budowlanymi, i oświadczam tu państwu, że tak będzie na pewno. Dziękuję.

Ja to już oddałem...