Oświadczenie skierowane do ministra budownictwa Andrzeja Aumillera

Szanowny Panie Ministrze!

W Polsce jest wiele ustaw i rozporządzeń, które obligują do dostosowania obiektów dla osób niepełnosprawnych, jednak najważniejszym aktem w tej materii jest prawo budowlane, które weszło w życie w styczniu 1995 r. W odniesieniu do nowych budynków nakazuje ono bowiem takie projektowanie i budowanie, aby zapewniały dostęp osobom niepełnosprawnym, szczególnie tym poruszającym się na wózkach inwalidzkich.

Istnieje przepis, który w odniesieniu do nowych wielorodzinnych budynków mieszkalnych niewyposażonych w windy nie nakłada obowiązku dostosowania ich wnętrz dla osób niepełnosprawnych. Znajduje się on w rozporządzeniu ministra infrastruktury - akcie wykonawczym do prawa budowlanego - w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Stwierdza się w nim, że w budynkach tych należy jedynie: "zapewnić możliwość wykonania pochylni lub zainstalowania odpowiednich urządzeń technicznych, umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym do mieszkań położonych na parterze" - §55.1. Ten zapis powoduje, że budynki mieszkalne pozostają dla osób niepełnosprawnych niedostępne, mimo że prawo budowlane w nadrzędnym przepisie obliguje przy budowie nowych obiektów do zapewnienia niezbędnych warunków do korzystania z nich przez osoby niepełnosprawne - prawo budowlane art. 5 ust. 1 pkt 3.

Chciałbym zwrócić uwagę na następną nieprawidłowość. A mianowicie, w tym samym rozporządzeniu ministra infrastruktury znajduje się inny przepis, który dyskryminuje osoby niepełnosprawne. Mówi się w nim, że wymaganie dostępności dla osób niepełnosprawnych nie dotyczy budynków w zakładach karnych, poprawczych, w aresztach śledczych i schroniskach dla nieletnich oraz: "budynków w zakładach pracy, niebędących zakładami pracy chronionej". A przecież cała polityka społeczna zmierza do tego, aby osoby niepełnosprawne w pełni uczestniczyły nie tylko w życiu społecznym, ale i zawodowym.

Wiem od osób niepełnosprawnych, które bardzo interesują się tą problematyką, że w praktyce wygląda to tak, że projekt dostosowania jakiegoś obiektu użyteczności publicznej dla osób niepełnosprawnych jest dobrze opracowany, ale już w trakcie budowy zostaje zaniechany albo wykonany w wersji oszczędniejszej lub po prostu wykonany z błędami. Nierzadko już na etapie powstawania projektu inwestorzy piszą oświadczenie, że zainstalują windę czy podnośniki w późniejszym czasie. To jeden z najczęstszych powodów tego, że niektóre nowo oddane obiekty, a także budynki starsze, dopiero niedawno zmodernizowane, są dalej niedostępne dla osób niepełnosprawnych.

W związku z powyższym proszę o odpowiedź na pytanie: w jaki sposób Ministerstwo Budownictwa planuje rozwiązać ten problem i pomóc osobom niepełnosprawnym w pełnym uczestnictwie w życiu społecznym i zawodowym?

Z poważaniem
Roman Ludwiczuk
senator RP