Oświadczenie złożone
przez senatora Janusza Kubiaka
Oświadczenie skierowane do ministra sprawiedliwości, prokuratora generalnego RP Zbigniewa Ziobry
Szanowny Panie Ministrze!
Proszę o ustosunkowanie się do postulatu utworzenia w Pile sądu okręgowego i prokuratury okręgowej.
W Polsce jest ponad czterdzieści sądów okręgowych i tylko nieliczne byłe miasta wojewódzkie, z dawnych czterdziestu dziewięciu, nie posiadają sądu okręgowego. Do tych miast zalicza się Piła.
Z posiadanych przeze mnie informacji wynika, iż starosta pilski jest nawet skłonny przekazać budynek na siedzibę sądu okręgowego. Znam pracę wymiaru sprawiedliwości, to jest sądu, prokuratury i związanych z nią organów, i jestem przekonany o zasadności utworzenia w Pile sądu okręgowego i prokuratury okręgowej.
Prokuratura Rejonowa w Pile i Sąd Rejonowy w Pile obejmują swoim zasięgiem Piłę i sąsiednią gminę, zaś pozostałe miasta i gminy powiatu podlegają Prokuraturze Rejonowej w Chodzieży, Sądowi Rejonowemu w Chodzieży, Prokuraturze Rejonowej w Złotowie i Sądowi Rejonowemu w Złotowie. Nadzór nad nimi sprawuje Prokuratura Okręgowa w Poznaniu i Sąd Okręgowy w Poznaniu. Taki układ instytucji wymiaru sprawiedliwości w powiecie pilskim i powiatach sąsiednich prowadzi do tego, że aby załatwić sprawę w Sądzie Okręgowym lub Prokuraturze Okręgowej w Poznaniu konieczne jest pokonanie odległości 100 km. Na uwagę zasługuje fakt, iż z byłego województwa pilskiego, w wyniku zmian organizacyjnych w administracji, został wydzielony powiat wałecki, który podlega obecnie Sądowi Okręgowemu w Koszalinie. Mieszkańcy powiatu wałeckiego do Sądu Okręgowego w Pile mieliby 40 km, podczas gdy od Sądu Okręgowego w Koszalinie dzieli ich odległość około 140 km.
Funkcjonowanie Sądu Okręgowego i Prokuratury Okręgowej w Poznaniu, w związku z ich aktualnym kształtem organizacyjnym i zasięgiem terytorialnym, pociąga za sobą znaczne koszty ze względu na funkcjonowanie podległych jednostek. Do Poznania, na rozprawy i w innych celach procesowych, dojeżdżają oskarżeni, świadkowie, obrońcy, pełnomocnicy, prokuratorzy i policjanci konwojujący oskarżonych nie tylko z powiatu pilskiego, ale również z powiatów czarnkowsko-trzcianeckiego, złotowskiego, chodzieskiego, wągrowieckiego oraz wałeckiego.
Liczba spraw w sądach i prokuraturach byłego województwa pilskiego jest znaczna, większa niż w innych ośrodkach o statusie sądu okręgowego lub prokuratury okręgowej. Rosną zaległości w Sądzie Okręgowym w Poznaniu, w szczególności w Sądzie Okręgowym Ubezpieczeń Społecznych, gdzie osoby schorowane odwołują się od decyzji rentowych ZUS. Okres oczekiwania na wyznaczenie terminu rozprawy wynosi kilka miesięcy, a w przypadku odroczenia rozprawy kolejny termin wyznaczany jest za kolejnych kilka miesięcy. W rezultacie większość spraw w Sądzie Okręgowym w Poznaniu nie jest rozpoznawana w racjonalnych terminach, zgodnie z zaleceniem UE. Potrzeba dostosowania pracy sądów do standardów europejskich jednoznacznie przemawia za utworzeniem tych jednostek.
Dla postulowanego powołania jednostek wymiaru sprawiedliwości ważne jest to, że Piła posiada dobre warunki lokalowe i jest przygotowana kadrowo do powołania zarówno Sądu Okręgowego, jak i Prokuratury Okręgowej, gdyż w Poznaniu pracują prokuratorzy i sędziowie z Piły. Ponadto w sytuacji znacznego bezrobocia, które powiększyło się po likwidacji w Pile urzędów administracji, jednostek wojskowych i innych zakładów pracy, zatrudnienie w jednostkach wymiaru sprawiedliwości zmniejszyłoby, choćby w minimalnym stopniu, zjawisko bezrobocia.
Utworzenie Sądu Okręgowego w Pile oraz Prokuratury Okręgowej w Pile jest zasadne. Oczekuje tego miejscowa społeczność, a władze lokalne są temu przychylne.
Proszę o opowiedź na pytanie, czy - a jeśli tak, to w jakim czasie - wskazane jednostki wymiaru sprawiedliwości zostaną utworzone w Pile.
Z poważaniem
Janusz Kubiak
senator RP