Oświadczenie skierowane do minister pracy i polityki społecznej Anny Kalaty

Szanowna Pani Minister!

Wydanie orzeczenia o niezdolności do pracy w celu ustalenia uprawnień do świadczeń uzależnione jest od stwierdzenia niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji. Wydawanie tego rodzaju orzeczeń należy do zadań lekarzy orzeczników i komisji lekarskich Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Lekarze orzecznicy działają w czterdziestu sześciu, zaś komisje lekarskie w zaledwie szesnastu oddziałach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Niestety, rozporządzenie ministra polityki społecznej w sprawie orzekania o niezdolności do pracy z 14 grudnia 2004 r., DzU nr 273, poz. 2711, nie uwzględnia możliwości przeprowadzania badania przez znajdujące się w większych miastach powiatowych inspektoraty ZUS, a tylko przez oddziały. Powoduje to problemy w dostępie do lekarzy orzeczników oraz komisji lekarskich.

Istnieje możliwość przeprowadzenia badania w miejscu pobytu osoby, jeżeli stan zdrowia stwierdzony w zaświadczeniu lekarskim uniemożliwia osobiste zgłoszenie się na badanie. W rzeczywistości jednak w takim przypadku czas oczekiwania jest bardzo często długi z uwagi na nieobecność osób ubiegających się o świadczenie w miejscu zamieszkania lub z innych powodów organizacyjnych. Oczekiwanie w takim wypadku może wynosić nawet miesiąc. Niestety powoduje to zniecierpliwienie i dodatkowy stres u osób oczekujących na badania. Z tych powodów osoby o wątłym przecież stanie zdrowia zmuszone są pokonywać dystans dzielący je od oddziałów ZUS, przy tym często zmuszone są angażować osoby towarzyszące. Przejazd może trwać nawet kilka godzin.

Taka sytuacja ma miejsce między innymi w województwie warmińsko-mazurskim, w którym istnieją oddziały ZUS w Olsztynie oraz Elblągu, zaś inspektoraty z miejscowości takich jak Ełk czy Giżycko są oddalone odpowiednio o 150 km oraz o 110 km od Olsztyna. Niestety, taka odległość w warunkach województwa warmińsko-mazurskiego oznacza kilkugodzinną, uciążliwą podróż. Tymczasem system wyjazdów lekarzy z oddziałów jest nieuzasadniony ekonomicznie z powodu konieczności zwrotu kosztów przejazdów lekarzom lub konieczności korzystania ze służbowego taboru samochodowego ZUS. Nawet zawieranie umów z lekarzami wydającymi opinię, którzy nie są pracownikami ZUS, czyli lekarzami orzecznikami, nie stanowi rozwiązania problemu, gdyż opinia taka stanowi jedynie pomoc przy orzekaniu, a lekarze orzecznicy muszą być w rezultacie zaangażowani w badania.

Z wyżej wymienionych powodów zwracam się do Pani Minister o zmianę rozporządzenia w sprawie orzekania o niezdolności do pracy poprzez stworzenie możliwości przeprowadzenia badań w inspektoratach ZUS, a nie - jak dotychczas - tylko w jego oddziałach. Proszę również o rozważenie możliwości utworzenia samodzielnego oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Ełku, który mógłby obsługiwać również mieszkańców powiatów sąsiadujących, zmuszonych pokonywać znaczne odległości dzielące ich od oddziałów.

Z wyrazami szacunku i poważania
Ryszard Górecki
Senator RP