Oświadczenie złożone
przez senator Urszulę Gacek
Oświadczenie skierowane do wiceprezesa Rady Ministrów, ministra edukacji narodowej Romana Giertycha
Szanowny Panie Ministrze!
Wielu Polaków wyjeżdża dzisiaj do pracy za granicę, szczególnie do Wielkiej Brytanii i Irlandii. Szacuje się, że w Irlandii mieszka ich obecnie do stu do dwustu tysięcy, w Wielkiej Brytanii natomiast od ośmiuset tysięcy do miliona trzystu tysięcy. Wyjeżdżają głównie ludzi młodzi, ale obserwuje się też coraz liczniejszą emigrację całych rodzin z dziećmi. Szacuje się, że polskich dzieci w samej stolicy Wielkiej Brytanii jest piętnaście - dwadzieścia tysięcy.
Skala emigracji rodzin, tak znaczącej, stawia przed Ministerstwem Edukacji Narodowej nowe wyzwania. Jest bardzo pilna potrzeba zorganizowania szkół dla dzieci polskich emigrantów, bez względu na to, czy one kiedyś zdecydują się na pozostanie w nowym kraju, czy też wrócą do Polski. Jeżeli chcemy, aby polskie dzieci nie utraciły kontaktu z ojczyzną, musimy stworzyć im odpowiednie warunki do kontynuowania edukacji. Ważne jest, aby miały one stały, intensywny kontakt z językiem polskim - w szkole, a nie tylko w domu, dzięki rodzicom. Główną rolę odgrywają tu polskie szkoły sobotnie, które działają od czasu II wojny światowej, a powstały w celu nauczania języka polskiego wśród dzieci polskich emigrantów. W programie tych szkół jest język polski, historia i geografia, dzieci uczą się też o polskiej kulturze i tradycjach kraju ich rodziców. Szkołom sobotnim w Wielkiej Brytanii patronuje Polska Macierz Szkolna.
W Londynie powstała ciekawa inicjatywa dotycząca zorganizowania szkoły średniej realizującej polski program nauczania. Szkoła byłaby bezpłatna, w założeniu opłacana z budżetu państwa. Zajęcia odbywałyby się w języku angielskim, z rozszerzonym zakresem nauki języków obcych, ale także z historią Polski i katechezą. Nauka kończyłaby się międzynarodową maturą. Biznesplan trafił już do działającego pod patronatem Senatu RP Stowarzyszenia "Wspólnota Polska". Chciałabym w tym miejscu zwrócić uwagę Panu Ministrowi na to, że Niemców i Francuzów w Wielkiej Brytanii jest znacznie mniej niż Polaków, a mają oni swoje szkoły, finansowane przez budżety ich rodzimych krajów. Dotychczasowy system nauki języka polskiego w Wielkiej Brytanii powinien dostosować się do współczesnych wyzwań i potrzeb. Biegła znajomość języka angielskiego i polskiego otwiera wiele szans w życiu, pracy, a także w wymiarze ogólnospołecznym.
W związku z tym uprzejmie proszę o odpowiedź na następujące pytania.
Czy ministerstwo edukacji prowadzi monitoring zjawiska współczesnej emigracji, szczególnie w kontekście sytuacji dzieci i młodzieży?
Jakie działania podejmuje lub zamierza podjąć ministerstwo edukacji, aby wyjść naprzeciw rosnącemu zapotrzebowaniu na edukację dzieci polskich emigrantów zarobkowych?
Czy Ministerstwo Edukacji Narodowej dostrzega potrzebę poszerzenia oferty i rozwinięcia sieci szkół sobotnich, w których dzieci mogłyby uczyć się języka polskiego?
Jak ministerstwo edukacji zapatruje się na projekt powołania do życia polskiej szkoły średniej w Londynie?
Czy resort edukacji posiada lub ma zamiar wprowadzić w życie program wsparcia dla polskich placówek oświatowych za granicami kraju, który będzie dostosowany do aktualnych potrzeb tych ośrodków?
Z poważaniem
senator RP
Urszula Gacek