Oświadczenie złożone
przez senatora Adama Bielę
Oświadczenie skierowane do prezesa Najwyższej Izby Kontroli Mirosława Sekuły oraz do ministra finansów Stanisława Kluzy
Poruszana kwestia dotyczy prawidłowości rozliczeń spółdzielni mieszkaniowych z budżetem państwa w związku z ustanawianiem prawa odrębnej własności dla członków spółdzielni mających spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu. Spółdzielnie w takich sytuacjach winne są na mocy aktualnie obowiązujących przepisów bankowych oraz samej ustawy budżetowej wpłacać nominalną kwotę umorzenia części kredytu lub dotacji, którą spółdzielnia uzyskała ze środków finansów publicznych na finansowanie inwestycji budowlanych.
Niestety, zbyt nagminne są przykłady jaskrawych nieprawidłowości w tym zakresie w spółdzielniach mieszkaniowych. Przykładami mogą być m.in. Spółdzielnia Mieszkaniowa w Mogilnie oraz Leszczyńska Spółdzielnia Mieszkaniowa w Lesznie. Członkowie tych spółdzielni, m.in. Helena Wazowicz z Mogilna oraz Antoni Pacholczyk z Leszna, zwrócili się ze stosowną prośbą o wyjaśnienie nurtujących ich kwestii w sprawach swoich spółdzielni do Ministerstwa Sprawiedliwości. Uzyskali stosowne wyjaśnienia w skierowanych do nich pismach (sygn. BM III 986/2004/P oraz BM III 827/2004/P), że odnośnie do przedstawianych zarzutów wobec spółdzielni proponuje się zwrócenie się do Urzędu Kontroli Skarbowej z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli prawidłowości rozliczeń spółdzielni mieszkaniowych z budżetem państwa. Jednak właściwe miejscowo urzędy kontroli skarbowej, do których zwracają się członkowie spółdzielni, nie podejmują przedmiotowej kontroli.
Urząd Kontroli Skarbowej w Bydgoszczy, odpowiadając na pismo pani Heleny Wazowicz, poinformował ją, iż nie ma on możliwości przeprowadzenia kontroli skarbowej w Spółdzielni Mieszkaniowej w Mogilnie (patrz: pismo z dnia 29 lipca 2004 r. nr NK-1-421-157-2004). Z kolei Urząd Kontroli Skarbowej w Poznaniu, odpowiadając na pismo pana Antoniego Pacholczyka, stwierdził w piśmie z dnia 19 lipca 2004 r. (nr UKS-DA-908/420-101-04), iż kontrola przyjęcia znominalizowanej kwoty umorzonego kredytu przez spółdzielnię mieszkaniową nie jest objęta zakresem kontroli skarbowej. Wobec takiego stanu rzeczy dochodzi do nagminnych nadużyć w spółdzielniach mieszkaniowych. Spółdzielnie nie przekazują do budżetu państwa kwot wpłacanych przez spółdzielców do spółdzielni z tytułu spłaty umorzeń kredytów. Tracą na tym nie tylko spółdzielcy, lecz również budżet państwa.
W tej samej kwestii składałem już stosowne oświadczenia w 2005 r. do NIK, uzyskując zapewnienie, iż przedmiotowa kwestia zostanie objęta planem kontroli w spółdzielniach w 2006 r. Chciałbym uprzejmie zapytać, kiedy to nastąpi. Zanim nie zostanie przeprowadzona systematyczna kontrola spółdzielni, prosiłbym o objęcie kontrolą wymienionych w moim oświadczeniu spółdzielni.
Prosiłbym też o zwrócenie uwagi urzędom kontroli skarbowej na obowiązek kontrolowania spraw, z którymi zwracają się do nich obywatele, zwłaszcza, gdy tryb takiej kontroli jest sugerowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości.
Z wyrazami szacunku
Adam Biela