Oświadczenie skierowane do minister pracy i polityki społecznej Anny Kalaty

Szanowna Pani Minister!

Kieruję do Pani Minister oświadczenie w sprawie procesu legislacyjnego dotyczącego ustawy o świadczeniu pieniężnym dla małoletnich ofiar wojny 1939-1945, które pracowały przymusowo do szesnastego roku życia na terenie Polski w jej granicach sprzed 1 września 1939 r., zwanej dalej ustawą.

Powiernictwo Polskie jako organizacja pomagająca ofiarom wojny zwróciła się do mnie z prośbą o wyjaśnienie trudności legislacyjnych towarzyszących uchwalaniu wspomnianej ustawy. Jak wiadomo, trzykrotnie podejmowano próby uchwalenia projektu ustawy, ale wszystkie zakończyły się niepowodzeniem. Mimo to osoby kwalifikujące się jako małoletnie ofiary wojny nie tracą nadziei na pozytywne zakończenie procesu legislacyjnego.

Obecnie obowiązująca ustawa z dnia 31 maja 1996 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR - DzU nr 87 poz. 395 - jak również wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego obejmują jedynie osoby deportowane do pracy przymusowej poza granice Polski, a także te, które jako dzieci zostały wraz z rodzicami wywiezione lub urodziły się w czasie pracy przymusowej deportowanej matki. Zakres podmiotowy ustawy nie obejmuje zatem osób małoletnich, które przebywały na terytorium Polski przed wybuchem wojny.

W odpowiedzi pani podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej na interpelację posłów, Z. Włodkowskiego oraz M.  Łuczaka z dnia 20 czerwca 2006 r. czytamy między innymi, że "resort pracy i polityki  społecznej (...) dostrzega zasadność rozważenia możliwych form zadośćuczynienia szeroko definiowanym ofiarom wojny. Ciągle żywa problematyka związana z zadośćuczynieniem ofiarom wojny i ogromne zróżnicowanie grup, które występują z roszczeniem z tytułu represji okresu wojny i lat powojennych, wskazują na konieczność potraktowania tej kwestii w sposób kompleksowy". Ale, jak dowiadujemy się z dalszej części odpowiedzi, resort pracy i polityki społecznej nie poprzestał jedynie na poszukiwaniu owych form zadośćuczynienia, ponieważ "prace w tym zakresie zostały podjęte przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej wspólnie z Urzędem do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. W tym celu powołany został przez kierownika Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych zespół do spraw przygotowania założeń, a następnie projektu ustawy regulującej sprawę zadośćuczynienia ofiarom wojny i osobom będącym ofiarami represji okresu powojennego, z uwzględnieniem uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 6 kwietnia 2006 r w sprawie zadośćuczynienia osobom, które na skutek represji za walkę o wolną Polskę żyją obecnie w bardzo trudnych warunkach materialnych".

W związku z tym zwracam się z uprzejmą prośbą o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania.

Po pierwsze, w jakim stopniu zaawansowane są prace tego zespołu nad projektem ustawy regulującej kwestię zadośćuczynienia małoletnim ofiarom wojny?

Po drugie, w jakim terminie można spodziewać się przedłożenia projektu takowej ustawy?

Z poważaniem
Dorota Arciszewska-Mielewczyk
senator RP