6 grudnia 2006 r. odbyło się 32. posiedzenie Prezydium Senatu.

Marszałek Bogdan Borusewicz poinformował o propozycji marszałka Sejmu Mariana Jurka wspólnego spotkania Sejmu i Senatu 13 grudnia br., w 25. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego w Polsce. Celem uroczystego spotkania ma być uczczenie ofiar oraz podziękowanie osobom zaangażowanym w odzyskanie wolności. Marszałek zwrócił się do członków prezydium o sugestie co do gości, których - z uwagi na zasługi w działalności w okresie stanu wojennego - należałoby zaprosić. W czasie uroczystości ma być odczytany apel przygotowany przez wytypowane osoby obu Izb. Jego ostateczna treść ma być uzgodniona na wspólnym posiedzeniu prezydiów Sejmu i Senatu.

Prezydium przedyskutowało materiał "Założenia do koncepcji współpracy i pomocy Senatu RP dla Polonii i Polaków za granicą". Zastępca szefa Kancelarii Senatu, Romuald Łanczkowski zaprezentował część analityczną, bogatą w diagramy i wykresy, która obrazuje wsparcie Senatu udzielone w procesie zlecania zadań w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą organizacjom pozarządowym w latach 1990-2006, wnioski i propozycje na rok 2007, jak również zestawienia priorytetów w finansowaniu tych zadań. Szczegóły materiału omówił dyrektor Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Artur Kozłowski.

Istotną zmianą zaakceptowaną przez Prezydium Senatu jest wyodrębnienie 15 kategorii - grup państw - przy zastosowaniu kryterium geograficznego, uznanego za wiodące, z jednoczesnym uwzględnieniem specyfiki poszczególnych środowisk polskich i polonijnych. Na tak dokonany podział nałożono ujęte w siedem bloków żywotne potrzeby tych środowisk, zgłaszane przez organizacje polonijne i krajowe organizacje pozarządowe. Prezydium przedyskutowało propozycje działań Senatu dla każdej z grup na rok 2007. Zgłoszono wiele uwag.

Marszałek B. Borusewicz stwierdził, że w odniesieniu do grup takich państw, jak USA i Kanada czy Niemcy i Francja, kiedy mówimy o ratowaniu "obiektów kultury i dziedzictwa narodowego", należy dodać słowa "w szczególnych przypadkach", bo jest to zadanie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zwrócono uwagę na pilną potrzebę opracowania i wydania podręczników do nauki języka polskiego w językach: hiszpańskim, portugalskim, arabskim. Stwierdzono konieczność 10-proc. współfinansowania imprez organizowanych przez organizacje polonijne w Niemczech, gdzie Polacy jako grupa etniczna otrzymują na działalność subwencje od rządu federalnego. Podobna sytuacja jest we Francji. Za konieczne uznano również wspieranie sobotnio-niedzielnych szkół polskich i kontaktów z kulturą polską w krajach UE, do których napływa z Polski fala emigracji zarobkowej. Podczas dyskusji podkreślono wagę udzielania w tych krajach pomocy doradczej i informacyjnej, odpowiadającej potrzebom nowych emigrantów ekonomicznych z Polski.

Odnośnie do pomocy Polakom na Litwie podkreślono konieczność podnoszenia atrakcyjności szkół polskich, tak by mogły one konkurować ze szkołami miejscowymi, oraz wspierania działań samorządów lokalnych (w rejonach zamieszkałych zwarcie przez polską mniejszość narodową). W odniesieniu do Litwy, Łotwy, Ukrainy i Białorusi należy zwrócić uwagę na pomoc charytatywną. Odnośnie do wyjazdów senatorów na Białoruś mówiono o wadze skupiania kontaktów senatorów na sprawach Polaków w konkretnym rejonie czy miejscowości. Zgodzono się, że bardzo pilną sprawą jest powołanie ambasadora RP na Białorusi.

Przyjęto do wiadomości konieczność zwiększenia środków finansowych przeznaczonych na pomoc Polakom w Rosji, co jest wymuszone zmianami przepisów w Federacji Rosyjskiej. W planowanych działaniach na Ukrainie zwrócono uwagę na potrzebę wdrożenia prac koncepcyjnych i organizacyjnych nad tworzeniem sieci szkół dla zamieszkałej tam mniejszości polskiej; dotyczy to zwłaszcza terenów Ukrainy Wschodniej (Żytomierszczyzny).

Uznano za zasadne, że w krajach, w których środowisko polskie jest nieliczne, lub bardzo rozproszone, dominującą formułą (jako bardziej racjonalną) powinien być wynajem, a nie zakup lokalu na "dom polski".

Zwrócono uwagę na konieczność zmiany dotychczasowej formuły imprez cyklicznych, takich jak np. Światowe Forum Mediów Polonijnych czy Światowa Konferencja Gospodarcza Polonii. Marszałek B. Borusewicz zwrócił się do zastępcy szefa Kancelarii Senatu R. Łanczkowskiego o sugestie w tej sprawie.

Projekt założeń do koncepcji współpracy i pomocy Senatu RP dla Polonii i Polaków za granicą wraz z uwagami prezydium zostanie przekazany Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą.

Marszałek B. Borusewicz podziękował Biuru Polonijnemu za przygotowanie obszernego opracowania, które stanowiło podstawę do dyskusji na posiedzeniu prezydium.

Omówiono też wstępnie projekt raportu rządowego "Polityka państwa polskiego wobec Polonii i Polaków za granicą", opracowany przez Międzyresortowy Zespół ds. Polonii i Polaków za Granicą. Szef Kancelarii Senatu Ewa Polkowska wskazała, że dokument ten zawiera sformułowania nie odpowiadające stanowi faktycznemu. Raport jest obecnie poddany analizie w Kancelarii Senatu. Marszałek B. Borusewicz zwrócił się do wicemarszałka Krzysztofa Putry z prośbą o uczestniczenie w posiedzeniu Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą podczas omawiania tego raportu. Jednocześnie marszałek uznał za konieczną rozmowę na temat raportu z prezydentem Lechem Kaczyńskim.

Prezydium Senatu rozpatrzyło prośbę senatora Jarosława Gowina i wyraziło zgodę na zorganizowanie w gmachu Senatu 18 grudnia br. konferencji "Wschodni wymiar Unii Europejskiej". Konferencja organizowana będzie przy współpracy z Fundacją Konrada Adenauera oraz Instytutem Teorii Polityki, skupiającym ekspertów Wyższej Szkoły Europejskiej im. Księdza Józefa Tischnera w Krakowie. Zaakceptowano przedstawiony program.

Podczas posiedzenia przyjęto do wiadomości informacje przygotowane przez dyrektora Biura Spraw Senatorskich Piotra Świąteckiego dotyczące:

- sprawy zakwaterowania senatorów w Warszawie;

- zasad obsługi zespołów senackich;

- realizacji uprawnień do bezpłatnych przejazdów;

- oświadczeń majątkowych senatorów;

- wykorzystania funduszu socjalnego;

- rozstrzygnięć ustawowych, zasługujących na rewizję.

Prezydium rozpatrzyło wnioski o zlecenia zadań państwowych o charakterze programowym oraz inwestycyjnym w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą i przyznanie na ich wykonanie dotacji z budżetu Kancelarii Senatu, przedłożone przez Zespół Finansów Polonijnych i zaopiniowane przez Komisję Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą.

- Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie": Rozwój rozgłośni "Radio znad Wilii". Całkowity koszt realizacji zadania - 26 000 zł, wnioskowana kwota dotacji - 26 000 zł. Przyznano wnioskowaną kwotę dotacji.

- Caritas Polska: Paczki świąteczne dla Polaków na Wschodzie. Całkowity koszt realizacji zadania - 550 000 zł, wnioskowana kwota dotacji - 500 000 zł. Przyznano wnioskowaną kwotę dotacji.

- Fundacja Młodej Polonii "Polska-Europa-Świat": "Poloniada'06" (kontynuacja - refundacja). Całkowity koszt realizacji zadania - 31 094 zł, wnioskowana kwota dotacji - 21 816 zł. Przyznano wnioskowaną kwotę dotacji.

- Caritas Diecezji Kieleckiej: Dofinansowanie kolonii dla dzieci polonijnych. Całkowity koszt realizacji zadania - 47 676 zł, wnioskowana kwota dotacji - 30 000 zł. Przyznano wnioskowaną kwotę dotacji.

- Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie": Kultura i dziedzictwo narodowe na Wschodzie - prośba o przyznanie dodatkowych środków w wysokości 117 010 zł. Wnioskowana kwota dotacji - 117 010 zł. Przyznano dotację w wysokości 99 000 zł.

- Fundacja "Polakom na Wschodzie": Polskie Święta na Wschodzie. Całkowity koszt realizacji zadania - 80 985 zł, wnioskowana kwota dotacji - 80 985 zł. Przyznano wnioskowaną kwotę dotacji.

- Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie": Edukacja Polska na Wschodzie - wniosek o dodatkowe środki w wysokości 26 730 zł. Przyznano wnioskowaną kwotę dotacji.

- Warszawskie Towarzystwo Przyjaciół Wilna i Grodna: Zakup nart biegowych dla szkół polskich na Łotwie i Ukrainie. Całkowity koszt realizacji zadania - 40 226 zł, wnioskowana kwota dotacji - 36 726 zł. Przyznano wnioskowaną kwotę dotacji.

- Fundacja "Oświata Polska za Granicą": Dofinansowanie funkcjonowania Biblioteki Polskiej w Brukseli w 2006 - uzupełnienie wniosku. Wnioskowana kwota dotacji - 9900 zł. Przyznano wnioskowaną kwotę dotacji.

- Budowa szkoły z przedszkolem w Pojana Mikuli, w Rumunii. Nakłady według umowy nr 76 ze Stowarzyszeniem "Wspólnota Polska" z 23 maja br. - 100 535 zł, wnioskowane zmniejszenie środków finansowych o 12 834 zł. Wnioskowana zmiana kwoty dotacji - 87 701 zł. Wniosek został odrzucony.

- Nazwa zadania: Zakup, remont i wyposażenie lokalu przeznaczonego na Dom Polski w Sankt Petersburgu, w Rosji. Nakłady według umowy nr 76 ze Stowarzyszeniem "Wspólnota Polska" z 23 maja br. - 2 019 000 zł, wnioskowane zwiększenie dotacji - 19 376 zł, całkowity koszt realizacji zadania po zwiększeniu - 2 038 376 zł. Przyznano dotację w wysokości 5902 zł.

- Nazwa zadania: Remont Polskiego Ośrodka Młodzieżowego w Burzaco, w Argentynie. Nakłady według umowy nr 76 ze Stowarzyszeniem "Wspólnota Polska" z 23 maja br. - 147 647 zł, wnioskowane zwiększenie dotacji - 61 979 zł, całkowity koszt realizacji zadania po zwiększeniu - 209 626 zł. Przyznano dotację w wysokości 57 950 zł (bez kosztów pośrednich w wysokości 4029 zł).

NOWE WNIOSKI

- Nazwa zadania: Remont szkoły średniej w Ejszyszkach, na Litwie. Termin zakończenia realizacji zadania przez Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" - 31 grudnia br., wnioskowana kwota dotacji - 540 000 zł. Przyznano wnioskowaną kwotę.

- Nazwa zadania: Remont kościoła w Chersoniu, na Ukrainie. Termin zakończenia realizacji zadania przez Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" - 31 grudnia br., wnioskowana kwota dotacji w br. - 64 170 zł. Przyznano wnioskowaną dotację.

SPRAWY RÓŻNE - INWESTYCJE

- Nazwa zdania: Remont Szkoły Średniej w Mickunach. Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" wnioskowało o zmianę zakresów rzeczowych po wygaśnięciu terminu umowy. Wniosek postanowiono odrzucić.

- Nazwa zadania: Remont Szkoły Podstawowej w Jekabpils, na Łotwie. Z uwagi na odstąpienie Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" od realizacji tego zadania prezydium uchyliło pozostałą dotację w kwocie 875 zł.

Prezydium przychyliło się do prośby Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" i wyraziło zgodę na przedłużenie terminu składania wniosków o uruchomienie dotacji do 22 grudnia br.