15. rocznica wznowienia stosunków dyplomatycznych między Polską i Litwą

5 września 2006 r. w Wilnie odbyły się uroczystości związane z 15. rocznicą wznowienia stosunków dyplomatycznych między Polską i Litwą. Polska uznała niepodległość Litwy 26 sierpnia 1991 roku; stosunki dyplomatyczne między obu państwami zostały wznowione 5 września 1991 roku.

W obchodach wzięli udział: prezydent Lech Kaczyński, marszałkowie Sejmu i Senatu - Marek Jurek i Bogdan Borusewicz, minister spraw zagranicznych Anna Fotyga, szef MON Radosław Sikorski, a także parlamentarzyści oraz ludzie kultury i nauki, którzy w ciągu 15 lat zasłużyli się dla rozwoju stosunków polsko-litewskich.

W skład delegacji Senatu wchodzili wiceprzewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych senator Andrzej Mazurkiewicz i przewodniczący senackiej Grupy parlamentarnej Polska - Litwa senator Dariusz Górecki, a także szef Kancelarii Senatu minister Ewa Polkowska.

Uroczystości rozpoczęła msza św. w wileńskiej Bazylice Archikatedralnej. Następnie w Pałacu Prezydenckim odbyła się uroczysta sesja, podczas której przemówienia wygłosili prezydenci Polski i Litwy L. Kaczyński i Valdas Adamkus. Wysłuchano także referatów historyków prof. Alfredasa Bumblauskasa i prof. Henryka Wisnera oraz wystąpień przedstawicieli młodzieży litewskiej i polskiej Jonasa Survily i Marka Opioły.

Podczas obchodów prezydenci Polski i Litwy podkreślali, że oba kraje łączą bardzo bliskie i strategiczne stosunki. Stwierdzili, że współpraca, w tym energetyczna, to jedno z najważniejszych zadań dla obu krajów na najbliższe lata,

Prezydenci podkreślili, że Litwę i Polskę łączy wspólna historia, kultura, przynależność do Unii Europejskiej i NATO. Prezydent L. Kaczyński przypomniał, że oba narody przeżyły utratę suwerenności. Ocenił, iż Polska i Litwa mogą wspólnie osiągać swoje cele w ramach UE i NATO.

"Mamy wielką, niepowtarzalną szansę na prawdziwie strategiczne partnerstwo. Przed nami wielka szansa, bo być we dwoje to zawsze coś innego niż działać samemu" - powiedział polski prezydent.

Następnie na placu Katedralnym w Wilnie odbyła się uroczysta defilada polskich i litewskich kompanii honorowych i orkiestr.

Podczas pobytu w Wilnie marszałek B. Borusewicz spotkał się z przewodniczącym Sejmu Republiki Litewskiej Viktorasem Muntianasem. W spotkaniu wzięli udział senatorowie A. Mazurkiewicz i D. Górecki, a także minister E. Polkowska.

Rozmawiano o stosunkach między obu państwami zarówno w kontekście dwustronnym - politycznym i gospodarczym, jak i członkostwa w Unii Europejskiej. Szczególną uwagę poświęcono bezpieczeństwu energetycznemu obu krajów i niezależności w tym zakresie. Jako bardzo istotną wskazywano poprawę infrastruktury drogowej i kolejowej, służącej także wzajemnemu zbliżeniu obu krajów.

W rozmowie podkreślono potrzebę dalszej współpracy Polski i Litwy w ramach Unii Europejskiej i NATO, przy kształtowaniu polityki UE m.in. w stosunku do Białorusi i Ukrainy. Poruszono także kwestie dotyczące trójstronnego Zgromadzenia Parlamentarnego polsko-litewsko-ukraińskiego.

Podczas spotkania rozmawiano także o problemach mniejszości polskiej na Litwie, przede wszystkim dotyczących zwrotu ziemi mieszkającym tam Polakom, a także szkolnictwa polskiego. Wyrażono nadzieję na szybkie i zgodne z międzynarodowymi standardami rozwiązanie tych kwestii.

Podczas pobytu w Wilnie marszałek B. Borusewicz odwiedził Katedrę Polonistyki na Wydziale Filologii Uniwersytetu Wileńskiego, której pomieszczenia wyremontowano i wyposażono m.in. z pieniędzy przekazanych przez Kancelarię Senatu.

Obchody 15. rocznicy wznowienia stosunków dyplomatycznych między Polską i Litwą zakończył uroczysty koncert Litewskiej Narodowej Orkiestry Symfonicznej w Pałacu Kongresowym w Wilnie.