III posiedzenie Polonijnej Rady Konsultacyjnej

W Warszawie 10 listopada 2004 r. odbyło się III posiedzenie Polonijnej Rady Konsultacyjnej przy Urzędzie Marszałka Senatu.

W tym roku dyskusja na forum Rady koncentrowała się m.in. wokół ochrony polskich interesów narodowych jako istotnego obszaru współdziałania władz polskich z diasporą polską w świecie, roli Polonii w promocji polskiej gospodarki oraz upowszechnienia wiedzy o polskim dziedzictwie narodowym poza granicami.

Według resortu spraw zagranicznych lobbying Polaków zamieszkałych za granicą na rzecz przystąpienia Polski do NATO i UE był skuteczny i zasługuje na uznanie. Korzyści z takiego lobbyingu są obopólne, bo im mocniejsza pozycja Polski, tym lepiej postrzegana jest społeczność polonijna w kraju zamieszkania. Polonia może podejmować jeszcze skuteczniejsze działania w dziedzinie promocji Polski przez organizowanie imprez kulturalnych, "dni polskich", przez reagowanie na publikacje godzące w dobre imię naszego kraju. Polonia pośredniczy w nawiązywaniu współpracy między Polską i krajem zamieszkania. Ponadto ma wiedzę nt. dziedzictwa kulturowego i miejsc pamięci narodowej za granicą, co jest konieczne do prac inwentarzowych, często też sprawuje opiekę nad takimi miejscami. Podkreślano, że istnieje pilna potrzeba podjęcia kompleksowej dyskusji nt. współpracy Polonii i podmiotów krajowych w dziedzinie archiwaliów polonijnych. Niezbędnym warunkiem działań społeczności polonijnej na rzecz polskiego interesu narodowego jest dostarczanie wyczerpującej i rzetelnej informacji o Polsce. Największe znaczenie mają media elektroniczne tworzone z myślą o odbiorcy polonijnym, a także drukowane materiały promocyjne.

Uczestnicy Rady omówili także rolę Polonii w promocji polskiej gospodarki. W procesie nawiązywania kontaktów gospodarczych przez środowiska polonijne wiodącą rolę odgrywają Wydziały Ekonomiczno-Handlowe Ambasad (WEH). Działają one w oparciu o rozpoznanie środowiska polonijnego w poszczególnych krajach. Program promocji gospodarczej Polski do 2005 r. zakłada wzmocnienie współpracy WEH z gospodarczymi środowiskami polonijnymi, przez udzielenie polonijnym przedsiębiorcom pomocy informacyjnej, doradczej, przez pośredniczenie w nawiązywaniu bezpośrednich kontaktów w Polsce, pomoc w organizowaniu misji handlowych i tworzeniu klubów biznesu, izb handlowych. Prowadzona jest dystrybucja materiałów o polskiej gospodarce, możliwościach prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, materiałów promocyjnych o regionach, miastach i potencjalnych partnerach. Według MSZ istniejąca oferta biznesmenów polonijnych dotycząca promocji współpracy gospodarczej Polski z zagranicą nie jest w pełni wykorzystana. Należy ją propagować w kręgach przedsiębiorców krajowych.

Wiele miejsca Rada poświęciła konieczności upowszechniania wiedzy o polskim dziedzictwie narodowym poza granicami Polski. Uczestnicy Rady wysłuchali informacji ministra kultury Waldemara Dąbrowskiego nt. pomocy udzielanej w celu zabezpieczenia i konserwacji dóbr kultury oraz upamiętnianiu wybitnych osób lub zdarzeń historycznych związanych z dziedzictwem kulturowym polskim. Szczególną opieką i uwagą otaczane są obiekty pozostałe po 1945 r. za wschodnią granicą Polski.

Rada Polonijna wysłuchała ponadto informacji nt. priorytetów finansowania przez Senat zadań zleconych jednostkom spoza sektora finansów publicznych w zakresie opieki nad Polonia i Polakami za granicą w 2005 r.

Zgodnie z postulatami zgłoszonymi na poprzednim posiedzeniu Rady w ubiegłym roku uczestnicy zapoznali się z informacją wiceministra spraw zagranicznych Jakuba Wolskiego nt. realizacji w 2004 r. Rządowego programu współpracy z Polonią. Wysłuchali także informacji wiceministra spraw wewnętrznych Leszka Ciećwierza o pracach nad nowelizacją ustawy o paszportach oraz informacji Mirosława Sawickiego ministra edukacji na temat wspomagania oświaty polskiej za granicą.

Członkowie Rady interesowali się losami Karty Polaka oraz zmianami w ustawie o obywatelstwie polskim.

Wiceminister Wolski poinformował, że od kilku lat prowadzone są prace nad ustawą o Karcie Polaka, ale nie powstał jeszcze ostateczny projekt, głównie z powodu skutków finansowych jakie niesie. Także postulat Polonii dotyczący zmiany ustawy o obywatelstwie polskim nie znalazł jeszcze rozwiązania. Nad projektem trwają prace w parlamencie. Podkreślił, że uznanie podwójnego obywatelstwa byłoby sprzeczne z przyjętą w wielu państwach demokratycznych zasadą jednego obywatelstwa. Inne postulaty Polonii, jak np. wprowadzenie trybu przywracania obywatelstwa polskiego oraz uproszczenia procedury zrzekania się obywatelstwa są zawarte w obowiązujących aktach prawnych.

Polonijna Rada Konsultacyjna została utworzona przy marszałku Senatu RP 21 czerwca na podstawie Uchwały Senatu RP. Zadaniem tej Rady jest wyrażanie opinii w sprawach ważnych dla Polonii i Polaków za granicą, na temat projektów aktów prawnych dotyczących Polonii, o kierunkach działań Senatu i jego organów w sprawach Polonii i Polaków za granicą.

W III posiedzeniu Rady udział wzięli: marszałek Senatu Longin Pastusiak, wicemarszałek Senatu Jolanta Danielak, przewodniczący Komisji Emigracji i Polaków za Granicą Tadeusz Rzemykowski oraz członkowie Rady: prezes Rady Polonii Afryka Południe Jadwiga Dubla Kalinowska, prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych Helena Miziniak, dyrektor Krajowy w Kongresie Polonii Amerykańskiej Józef Bułat, prezes Związku Polaków na Białorusi Tadeusz Kruczkowski, prezes Kongresu Polonii Kanadyjskiej Grzegorz Sobocki, prezes Związku Polaków w Kazachstanie Jan Zinkiewicz, p/o prezesa Rady Naczelnej Polonii Australijskiej i Nowozelandzkiej Andrzej Alwast, reprezentujący prezesa Unii Stowarzyszeń i Organizacji Polskich Ameryki Łacińskiej Zbigniew Różański.

Członkowie Rady Konsultacyjnej 11 listopada uczestniczyli w uroczystościach z okazji Święta Niepodległości.