PRZEMÓWIENIE MARSZAŁKA SENATU

Profesora Longina Pastusiaka,

w czasie Obchodów Dziesięciolecia Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych1;

Londyn, 29 listopada 2003 roku, Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny

 

Szanowni Państwo,

Serdecznie dziękuję za zaproszenie na V Zjazd Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych.

Jest mi miło, że mogę spotkać się z Państwem w dziesiątą rocznicę rozpoczęcia działalności Unii.

Pragnę wyrazić głębokie zadowolenie z faktu, że główne kierunki działań Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych wpisują się w szeroki kontekst celów polskiej polityki zagranicznej.

Myślę w pierwszym rzędzie o promowaniu spraw polskich w krajach naszego kontynentu, a także w strukturach europejskich i międzynarodowych.

Nie mniej ważne jest wspieranie i popularyzowanie idei jedności europejskiej opartej na zasadach równości i wymiany wzajemnych korzyści a także wspieranie inicjatyw promujących polską kulturę, język i tradycję.

Europejska Unia Wspólnot Polonijnych nie zaniedbuje również współpracy z kontynentalnymi i światowymi organizacjami polonijnymi, jak również współpracy z władzami, instytucjami i organizacjami polskimi.

Bardzo istotne jest również to, że Europejska Unia Wspólnot Polonijnych dba o dobre imię Polski i Polaków, rozwija poczucie więzi narodowej i mobilizuje do działalności na rzecz wspólnego dobra. To piękne i szlachetne cele.

Wydarzenia ostatnich tygodni świadczą o tym, że sprawny przebieg procesów ratyfikacyjnych wciąż wymaga od nas aktywności. Stąd też znaczenie roli i zadań organizacji, które Państwo reprezentujecie. Chodzi o to, aby oddziaływać na opinię publiczną krajów Waszego osiedlenia, aby ten proces przebiegał jak najsprawniej.

Szanowni Państwo! Drodzy Rodacy!

Senat Rzeczypospolitej, przywrócony w 1989 roku, wśród swoich pierwszorzędnych zadań umieścił opiekę nad polską diasporą w świecie. Stało się to za sprawą pierwszego Marszałka odrodzonego Senatu, profesora Andrzeja Stelmachowskiego.

W ten sposób powrócono do chlubnej tradycji II Rzeczypospolitej. Senat obecnej, V Kadencji, pozostaje wierny tej misji.

Przypomnę tylko, że pierwszą inicjatywą ustawodawczą Senatu V Kadencji było ustanowienie Dnia Polonii i Polaków za Granicą.

Pragnęliśmy w ten symboliczny sposób wyrazić wdzięczność i uznanie polskiej diasporze i podkreślić jednocześnie wspólnotę kulturową Polaków w Ojczyźnie i poza Nią.

W początku lat dziewięćdziesiątych Senat - jedyna wówczas instytucja wybrana w wolnych wyborach - i powołane przy udziale Senatu Stowarzyszenie "Wspólnota Polska", uzyskały kredyt zaufania emigracji niepodległościowej i Polonii Wolnego Świata.

Zaufanie to otworzyło drogę do likwidacji podziałów, uprzedzeń oraz zainicjowało budowanie nowej jakości w stosunkach pomiędzy III Rzeczypospolitą a Rodakami poza granicami.

Przywołując przeszłość starajmy się pamiętać, że to właśnie Senat był autorem wielu inicjatyw prowadzących do nawiązania lub ożywienia kontaktów z Polonią i Polakami rozsianymi po świecie. Dzięki staraniom Senatu Rzeczypospolitej Polskiej doszło do wielu znaczących spotkań Polonii Świata.

Przypomnę Konferencję "Kraj - Emigracja" w Rzymie w 1990 roku, I Zjazd Polonii i Polaków za Granicą w Krakowie w 1992 roku i następny, II Zjazd w Warszawie i Pułtusku w roku 2001. Nie sposób pominąć ważnych, cyklicznych wydarzeń stanowiących stały punkt w polonijnym kalendarzu, jak m.in.: Forum Oświaty Polonijnej, Światowe Forum Mediów Polonijnych, Światowe Kongresy Polonii Medycznej.

Odrodzony Senat odbył także dwa posiedzenia plenarne w całości poświęcone sprawom Polonii i Polaków w świecie. Ich zwołanie służyło dokładniejszemu poznaniu potrzeb środowisk polonijnych i sformułowaniu priorytetów w pracy Senatu na rzecz Polonii i Polaków za granicą. W debatach polonijnych nie zabrakło głosu przedstawicieli polskiej społeczności ze wszystkich kontynentów.

Powołanie Polonijnej Rady Konsultacyjnej przy Urzędzie Marszałka Senatu na mocy uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z 21 czerwca 2002 r. było spełnieniem postulatów środowisk polonijnych i polskich poza granicami.

15 listopada spotkaliśmy się na posiedzeniu Rady dyskutując o sprawach najważniejszych dla stosunków pomiędzy Polonią a krajem; m.in. o polskiej oświacie za granicami kraju i o problemach statusu prawnego Polaków mieszkających poza krajem.

Posiedzenia Rady mają merytoryczny charakter, stanowiąc forum wymiany myśli, argumentacji i doświadczeń wszystkich uczestników. Wymiana poglądów na posiedzeniach Rady pozwala zarówno zrozumieć potrzeby środowisk polonijnych i polskich w świecie, jak też ograniczenia polskich władz, gdy chodzi o możliwości ich realizacji. To pomaga w realizacji zadań w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą.

 

Szanowni Państwo,

Pozwólcie, że skorzystam z okazji i ustępującym władzom Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych serdecznie podziękuję za dotychczasowe zaangażowanie w kształtowanie jak najlepszych relacji pomiędzy Polską a społecznościami polskimi i polonijnymi na naszym kontynencie, za podejmowane liczne inicjatywy i dobrą, owocną współpracę.

Nowym władzom, które zostaną na tym zjeździe wybrane, życzę wytrwałości w pracy dla dobra Polski, Polaków i Polonii w świecie.

Delegatom zebranym na V Zjeździe Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych życzę owocnych obrad.

Pragnę, za Państwa pośrednictwem, przekazać gorące pozdrowienia Członkom reprezentowanych przez Państwa organizacji i wszystkim Polakom Europy, mieszkającym poza krajem.

Życzę wam, abyście zawsze i wszędzie, bez względu na to, gdzie przyszło Wam żyć, czuli radość i dumę z przynależności do Polskiego Narodu, Narodu o wielkiej tradycji, pięknej i godnej historii, bogatym dziedzictwie kulturowym i wielkiej przyszłości we wspólnej Europie.

Pragnę również życzyć wszystkim Polakom w Europie tego, co nam dziś najbardziej jest potrzebne - jedności.

1. Europejska Rada (potem; Unia) Wspólnot Polonijnych została powołana 6-7 grudnia 1993 r. w Londynie na spotkaniu przedstawicieli: Forum Polonii w Austrii, Zjednoczenia Polskiego w W. Brytanii, Kongresu Polonii Duńskiej, Polskiego Forum w Niemczech, Związku Organizacji Polskich w Szwajcarii, Kongresu Polaków w Szwecji i Zjednoczenia Polskiego w Belgii. EUWP jest związkiem organizacji polonijnych z krajów europejskich. Uroczysta Akademia z okazji Dziesięciolecia EUWP rozpoczynała V Zjazd Unii.