Witam po niezwykle długiej przerwie. Prawie zapomniałam, jak się pracuje w Senacie. Witam koleżanki i kolegów, witam panią mecenas. Rozpoczynamy posiedzenie poświęcone pierwszemu czytaniu projektu uchwały w sprawie uczczenia sześćdziesiątej piątej rocznicy utworzenia podziemnego państwa polskiego.

Bardzo serdecznie proszę panią senator Krzyżanowską, która jest reprezentantem wnioskodawców uchwały, o przedstawienie jej idei.

Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo!

Przypomnę tylko kilka może nie tyle dat, ile faktów. Przypomnę, że 11 listopada 1998 r. Sejm jednogłośnie ustanowił, że dzień podziemnego państwa polskiego będzie właśnie 27 września. Polska wtedy dramatycznie przegrywała, Warszawa już się poddawała, walczył jeszcze Hel, było to już po wkroczeniu wojsk radzieckich. Znaleźli się jednak ludzie, którzy pomyśleli, że wprawdzie przegraliśmy...

(Starszy Sekretarz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności Bogumiła Cichońska ): Przepraszam bardzo, ale jest chyba niewłączony mikrofon.)

...ale nie musimy się poddawać. I chcę zwrócić uwagę jeszcze na jedną rzecz. Proszę państwa, to nie była tylko walka zbrojna. Istotą podziemnego państwa polskiego było odtworzenie struktur państwowych mimo okupacji i nie chodziło tylko o walczących. Było odtworzone szkolnictwo, sądownictwo, samorządy. I to jest pewnym fenomenem w skali światowej. I właśnie w tej ustawie jest zawarty hołd nie tylko dla tych, którzy walczyli, ale także dla nauczycieli, dla społeczeństwa, które postanowiło, że Polska będzie i była.

I ostatnia rzecz, może odnośnie już do dzisiejszych, powiedziałabym, problemów. Ci ludzie, którzy to tworzyli, należą już do odchodzącego pokolenia. Im, może na koniec, należą się od Senatu Rzeczypospolitej Polskiej wyrazy uznania za to, co robili, tym bardziej że byłby to jakby akcent kończący obchody powstania warszawskiego. Nie byłoby powstania, nie byłoby walki zbrojnej, gdyby w tych ostatnich dniach września Polacy nie stwierdzili, że Polska nadal istnieje.

I jeszcze uwaga techniczna, jeśli pani przewodnicząca pozwoli. Biuro Legislacyjne zwróciło mi uwagę na kilka błędów w tej ustawie. Nie są to wprawdzie błędy legislacyjne, ale jednak błędy. I może pani magister będzie uprzejma przeczytać te poprawki, a ja je będę autoryzować, jeżeli państwo się na to zgodzicie. Bardzo proszę.

Sugerowałabym zastąpienie w trzech miejscach wyrazów "państwa podziemnego" nazwą własną "Polskiego Państwa Podziemnego" pisaną z dużych liter. Na początku uchwały, przed wyrazami "27 września" proponowałabym dodać wyrazy "W dniu" po to, żeby ta uchwała odpowiednio się zaczynała.

(Przewodnicząca Teresa Liszcz: Żeby nie zaczynało się od cyfry.)

Tak. Proponowałabym również rozwinięcie dwóch nazw. Chodzi o zamianę wyrazów "Senat RP" na "Senat Rzeczypospolitej Polskiej" oraz "Delegatury Rządu RP" na "Delegatury Rządu RP na Kraj", zgodnie z jej historyczną nazwą. Ponadto, jeśli komisja chciałaby, żeby ta uchwała była opublikowana w "Monitorze Polskim", to należy dodać na końcu stosowną klauzulę. Dziękuję bardzo.

(Głos z sali: Jeśli można...)

Nie chcę zabierać głosu w dyskusji, mam tylko propozycję. Być może się mylę, a jeżeli tak, to ją wycofam. Czy nie powinno to być tak - jeśli chodzi o ostatnie zdanie "Ich patriotyzm i poświęcenie..." - że zamiast słowa "powinno" należało by użyć "powinny". Mówimy tu bowiem o jednym i o drugim, a to znaczy, że nie tylko o patriotyzmie. Gdyby tak było, to powinno zostać "powinno". A jeżeli mówimy i o patriotyzmie, i o poświęceniu, to powinno być "powinny". W związku z tym proponuję poprawkę, żeby zmienić to słowo na "powinne".

Chyba na "powinny", czyli po prostu na liczbę mnogą.

(Senator Gerard Czaja: Tak, na liczbę mnogą.)

Jest wyjątkowa jednomyślność. Jest to taka idea, która łączy nas wszystkich. Nie jesteśmy spóźnieni z tą uchwałą, po prostu w związku z wielką przerwą w pracy Senatu nie mogliśmy wcześniej podjąć tej uchwały, a jest to w końcu blisko rocznicy. Więc może zaczniemy przegłosowywać.

Ja myślę, że senatorem sprawozdawcą będzie pani senator... Ach, przepraszam, nie jest pani członkiem naszej komisji.

W takim razie kto? Pan senator Romaszewski czy pani senator Kurska? Kto z państwa?

(Głos z sali: Pani senator.)

(Głosy z sali: Jest. Tak.)

(Senator Anna Kurska: Ale to będzie dopiero na następnym posiedzeniu.)

(Senator Andrzej Jaeschke: Będzie propozycja wprowadzenia...)

Dobrze, tylko nie wiem, czy powinniśmy to zgłosić dzisiaj po tych głosowaniach, czy jutro rano?

(Starszy Sekretarz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności Bogumiła Cichońska: W każdym momencie.)

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Czy ktoś z państwa ma może jakieś różne sprawy do omówienia? Jeszcze w tym momencie nie potrafię powiedzieć, kiedy nasza komisja będzie się spotykała. Raczej wygląda na to, że... Dotąd nie zgłoszono poprawek do wcześniejszych ustaw, które były także przedmiotem pracy naszej komisji. Mogą jednak jeszcze pojawić się do tej ustawy, którą referuje pani senator Serocka, czy tak?