11 sierpnia 2004 r.

Na wspólnym posiedzeniu Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisji Emigracji i Polaków za Granicą odbyło się pierwsze czytanie projektu uchwały Senatu w sprawie powstania pomnika "Macierz-Polonii".

Pod koniec 2002 roku zrodziła się społeczna inicjatywa wybudowania w Warszawie pomnika Emigranta Polskiego. Powołano komitet honorowy, w skład którego weszli m.in. obecny i byli marszałkowie Senatu - Longin Pastusiak, Andrzej Stelmachowski i Adam Struzik, prezydent Warszawy Lech Kaczyński, dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie Andrzej Rottermund, rektor Uniwersytetu Szczecińskiego Zdzisław Chmielewski, prezes Polskiego Radia SA Andrzej Siezieniewski oraz dyrektor Telewizji Polonia Antoni Bartkiewicz.

Z inicjatywy senatorów Ryszarda Sławińskiego i Tadeusza Rzemykowskiego oraz przewodniczącego Klubu Publicystów Polonijnych Stowarzyszenia Dziennikarzy RP Zbigniewa Różańskiego 5 lutego 2003 r. ustanowiono Fundację Budowy Pomnika Emigranta Polskiego. Fundacja zleciła wykonanie pomnika znanemu rzeźbiarzowi krakowskiemu prof. Czesławowi Dźwigajowi i rozpoczęła publiczną zbiórkę środków pieniężnych. Podczas spotkania komitetu honorowego ustalono lokalizację pomnika w Parku Ujazdowskim w Warszawie, zmieniono nazwę pomnika na "Macierz - Polonii" oraz zatwierdzono jego projekt. Komitet honorowy zwrócił się do Senatu RP o wsparcie podjętej inicjatywy.

Z projektem uchwały wystąpiła Komisja Emigracji i Polaków za Granicą, która uznała za uzasadniony zamiar wybudowania w Warszawie pomnika "Macierz - Polonii". Zdaniem komisji, Polska, która zawdzięcza rodakom rozsianym po świecie odzyskanie niepodległości oraz wejście do struktur NATO i Unii Europejskiej, a także odczuwa ich wielką pomoc w trudnych dla kraju momentach, winna dać publiczny wyraz wdzięczności wobec nich. Wdzięczność należy się także Polakom za granicą za ich pokoleniowe przywiązanie do narodowych tradycji kulturalnych. Senat Rzeczypospolitej Polskiej, sprawujący historyczny patronat nad Polonią i Polakami za granicą, uważa za swój obowiązek wsparcie działań w celu wybudowania w Warszawie pomnika wdzięczności naszym rodakom na świecie pod nazwą "Macierz - Polonii".

W głosowaniu, na wniosek senator Janiny Sagatowskiej, połączone komisje opowiedziały się za przyjęciem przedstawionego przez Komisję Emigracji i Polaków za Granicą projektu uchwały Senatu w sprawie powstania pomnika "Macierz-Polonii".