29 kwietnia 2003 r.

Na swym posiedzeniu Komisja Ustawodawstwa i Praworządności rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia.

Senatorowie zapoznali się opiniami o nowelizacji sejmowej, które przedstawili wiceminister sprawiedliwości Marek Sadowski, dyrektor Departamentu Prawno-Legislacyjnego Beata Mik, sędzia Sądu Najwyższego Stanisław Zabłocki oraz poseł sprawozdawca Janusz Wojciechowski. Swoje uwagi zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu. Ponadto komisja dysponowała ekspertyzami prof. Tomasza Grzegorczyka z Katedry Postępowania Karnego i Kryminalistyki Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego oraz prof. Wojciecha Radeckiego z Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk.

Uchwalona przez Sejm nowelizacja zmierza do zaostrzenia sankcji za przestępstwa korupcyjne oraz odebrania przestępcom majątku uzyskanego w wyniku popełnienia czynów karalnych.

Zmiany w prawie karnym zaproponował rząd. Zakładają one m.in. zaostrzenie kar za przestępstwa korupcyjne, rozbicie solidarności łapowników i ułatwienie konfiskaty majątków pochodzących z przestępstwa.

Sejm zdecydował o wprowadzeniu przepisu zmierzającego do zlikwidowania zmowy między dającym i biorącym łapówkę. Uniknie kary osoba, która wręczy korzyść majątkową funkcjonariuszowi publicznemu i zawiadomi o tym organa ścigania jeszcze zanim nastąpi wszczęcie postępowania, a następnie ujawni wszystko, co wie.

W uchwalonej ustawie zaostrzono kary za korupcję i płatną protekcję - z maksymalnej sankcji 3 i 5 lat do granicy 8 i 12 lat więzienia.

Sejm poparł rządową propozycję, dotyczącą wprowadzenia zmian umożliwiających skuteczne odbieranie przestępcom majątków uzyskanych na drodze przestępstwa. Do tej pory mogli tego uniknąć, np. przepisując go na członków rodziny.

Zgodnie z proponowanymi zmianami, jeśli sprawca osiągnął majątek w związku z przestępstwem, to straci go na rzecz Skarbu Państwa. To na sprawcy ma ciążyć obowiązek udowodnienia, że majątek zdobył w sposób legalny. Jeżeli okoliczności sprawy wskazują, że przestępca przepisał mienie uzyskane z przestępstwa na osobę fizyczną lub prawną, to taki majątek będzie uznany za nadal należący do przestępcy. Chyba że ta druga osoba fizyczna lub prawna udowodni, że zdobyła go legalnie. W opinii resortu sprawiedliwości, to rozwiązanie pozwoli odebrać przestępcom owoce ich działalności.

W nowelizacji precyzyjniej zdefiniowano "osobę publiczną". Określa się je jako wszystkie osoby, które "dysponują majątkiem publicznym".

Nowelizacja ma też umożliwić zwalczanie korupcji w sporcie zawodowym, poprzez włączenie organizatorów takich zawodów lub też ich uczestników do katalogu osób, które mogą być ścigane za przyjęcie korzyści majątkowej w zamian za nieuczciwość.

Do zwalczania korupcji będą mogli być wykorzystywani świadkowie koronni, czyli skruszeni przestępcy współpracujący z wymiarem sprawiedliwości. Do tej pory było to niemożliwe, świadkowie koronni mogli występować tylko w sprawach zorganizowanej przestępczości oraz najcięższych zbrodni.

W przyjętym stanowisku Komisja Ustawodawstwa i Praworządności postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 5 poprawek do nowelizacji sejmowej, zbieżnych z sugestiami zawartymi w opiniach biura legislacyjnego i ekspertów. Na sprawozdawcę stanowiska komisji wybrano senatora Gerarda Czaję.