1. Rozpatrzenie wniosków zgłoszonych do ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw.

Szanowni Państwo, otwieram posiedzenie Komisji Ustawodawstwa i Praworządności, poświęcone rozpatrzeniu zestawienia wniosków do ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw.

Nie ukrywam - bo nie da się tego ukryć - że dzieje się to za moją sprawą. Proszę państwa, dosyć późno przyszedł mi do głowy pomysł kompromisowego rozwiązania między potrzebą ochrony budżetu państwa a zachowaniem ekspektatyw sędziów. Proszę jednak o jego rozważenie i wydanie opinii, czy nie uważają państwo, że byłoby to jakieś rozwiązanie. Dzięki temu budżet na 2003 r. byłby ochroniony, bo stawka awansowa byłaby obniżona, a nie likwidowalibyśmy docelowo zaproponowanej wysokości.

Otwieram dyskusję, zapewne będzie ona krótka.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak, tak, wiem o tym. Ja przeszłam do tego, co jest nowe. Chodzi o to, żeby obniżenie stawki do 107% ograniczyć do najbliższego roku budżetowego, a nie obniżać na stałe. Po prostu w tej poprawce chodzi o to, żeby chronić budżet na 2003 r., a potem się zobaczy. Jak będzie lepiej, to zostaną te stawki, a jak dalej będzie niedobrze, to zobaczymy.

Bardzo proszę, czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos, czy też od razu przystąpimy do głosowania?

Ponieważ nie byłem obecny przez cały czas rozpatrywania tych punktów, chciałbym dowiedzieć się od państwa, jakie było ostateczne stanowisko ministerstwa w sprawie tej poprawki.

Pan minister był przeciw.

(Senator Andrzej Jaeschke: Rozumiem, dziękuję.)

Wzięto tu pod uwagę wszystkie potrzeby sądownictwa i ogromny wpływ spraw. Obliczaliśmy ostatnio w Krajowej Radzie Sądownictwa, że wpływ spraw do sądów jest większy o 500% w stosunku do roku 1999, a zwiększenie liczby etatów nastąpiło tylko o 100%. Tak więc rozdźwięk między tymi dwoma danymi jest tak ogromny, że najprawdopodobniej wymiar sprawiedliwości będzie musiał położyć nacisk na zwiększenie zatrudnienia, po prostu na przyjęcie nowych pracowników. I jeszcze nie wiadomo, czy nastąpi ono w grupie sędziów czy w grupie pracowników współpracujących, asystentów. Takich projektów jeszcze nie ma, w tej chwili jest to wszystko dopiero przygotowywane.

I wymiar sprawiedliwości doskonale wie, że nie otrzyma na to pieniędzy, a zatrudnienie musi zwiększyć, bo w sądach jest nieprawdopodobny zator. Ostatnio rozpatrywaliśmy sprawę dwóch sądów warszawskich, z których wydzielono jeden sąd. W rezultacie powstał tam taki zator, że nie można było na początku nawet zrobić spisu inwentarzowego repetytoriów. Skończyło się na tym, że zginęły akta. I nie wiadomo, czy akta zginęły na samym początku, po rozpoczęciu pracy sądu, czy już w trakcie pracy przy takim potwornym bałaganie. I Ministerstwo Sprawiedliwości zdaje sobie sprawę z tego, że będzie musiało ogromnie zwiększyć zatrudnienie w sądach. Limit stanowią tylko pieniądze, po prostu w budżecie państwa brakuje pieniędzy na zwiększenie zatrudnienia.

Zwiększenie w tym roku budżetu o 30% na rzecz wymiaru sprawiedliwości to jest wielki sukces ministra Kurczuka, ale czy on się powtórzy w przyszłym roku - nie wiadomo. W przyszłym roku będziemy i tak startowali od budżetu zwiększonego o 30%, tak więc będzie to budżet do budżetu. Stąd wszelkie przymiarki na najbliższe trzy, cztery lata - mające na celu wyprowadzenie z głębokiego impasu wymiar sprawiedliwości - spowodowały, że tylko poprzez awanse można spełnić zobowiązania wobec kadry sędziowskiej i prokuratorskiej. Mianowicie można by było skusić się na te podwyżki związane z 7% i 15%, nie licząc 4% w ramach waloryzacji wynagrodzeń na przykład na rok przyszły, które również są brane pod uwagę. Bo chodzi tu nie tylko o tę podwyżkę, ale także o waloryzację wynagrodzeń obowiązującą w budżetówce. I dlatego to jest sytuacja patowa. I żeby wyjść z tego impasu - a konkretnie kupić budynek sądowy w Warszawie, kupić budynek sądowy w Gdańsku itd., itd., a jest to potrzeba chwili - czyni się przymiarki, zawarte w przedłożeniu rządowym w druku nr 931. I dlatego, tak jak powiedział minister, naprawdę podlegało to głębokiej analizie, z uwzględnieniem sytuacji w sądownictwie.

I muszę powiedzieć, że choć bardzo przeżywam rozterkę między byciem członkiem Krajowej Rady Sądownictwa a funkcją senatora, trzeba jednak być odpowiedzialnym. I tak sądownictwo na szczęście coś dostanie, dostanie również oświata, ale pozostali nie dostaną nic. Taka jest sytuacja w budżecie, jaka jest. Dziękuję.

(Przewodnicząca Teresa Liszcz: Tylko że pierwszą musimy ujmować łącznie z piątą, więc to nie jest to samo.)

Tylko zwykle głosowanie zaczyna się od wniosku najdalej idącego - a najdalej idący jest wniosek mniejszości, ponieważ oznacza rezygnację z obniżania awansów nawet na rok 2003. W dalszej kolejności jest ten, w którym chodzi o obniżenie ograniczone do jednego roku. Oczywiście w zupełnie innym kierunku idzie poprawka trzecia, która przewiduje zrównanie w dół.

Bardzo przepraszam, ale jeszcze raz poruszę ten temat. To, że wprowadziłam taką poprawkę, a nie inną, dość głęboko to przeżyłam, bo - jak mówię - wprowadzanie takiej poprawki to jest bardzo silny stres. I długo wczoraj myślałam nad tym, czy rzeczywiście jest ona słuszna. Jednak po przeprowadzeniu głębokiej analizy wszystkich tych spraw, doszłam do wniosku, że w momencie, kiedy wprowadzilibyśmy poprawkę pani senator, poprawkę pierwszą, i poprawkę drugą, pana senatora Smoktunowicza, popartą przez mniejszość komisji, która jest równoznaczna, to kiedy taka poprawka trafi do Sejmu, Sejm ją odrzuci. I zostanie takie przedłożenie, jakie jest w obecnej treści ustawy, bo Sejm nie przyjmie tej poprawki.

(Przewodnicząca Teresa Liszcz: Żeby w ogóle zrezygnować z obniżenia stawek, nawet na rok najbliższy. Tak więc to jest merytorycznie najdalej idące.)

Kto z państwa jest.za poparciem tych poprawek, proszę podnieść rękę. (1)