17 lipca 2002 r.
Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich oraz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności odbyło się pierwsze czytanie projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu RP
W głosowaniu połączone komisje zaakceptowały przygotowany przez Komisję Regulaminową, Etyki i Spraw Senatorskich projekt. Na sprawozdawcę wybrano senatora Andrzeja Spychalskiego.W uzasadnieniu projektu stwierdzono, że zawarte w nim propozycje mają m.in. na celu dostosowanie regulaminu do konstytucji oraz znowelizowanej ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora. W nowelizacji tej ustawy wprowadzono możliwość obniżenia uposażenia, a także obniżenia i utraty prawa do diety parlamentarnej w stosunku do posłów i senatorów, którzy poprzez rażące naruszenie regulaminu uniemożliwiają prace obu izb, Zgromadzenia Narodowego oraz ich organów.
Zgodnie z przyjętymi przez połączone komisje propozycjami, wspomniane kary może zarządzić marszałek Senatu, a od jego decyzji przysługuje odwołanie do Prezydium Senatu. Natomiast obniżenie uposażenia lub diety parlamentarnej może nastąpić o kwotę nie większą niż połowa miesięcznego uposażenia lub diety na okres do trzech miesięcy.
Podczas posiedzenia jednomyślnie poparto poprawkę zakładającą, że złożenie ślubowania senatorskiego będzie odbywało się poprzez wywołanie przez sekretarza posiedzenia (np. według kolejności, w jakiej siedzą senatorowie), nie zaś - jak dotąd - w kolejności alfabetycznej. Ułatwi to, zdaniem senatorów, transmisję telewizyjną posiedzenia.
Przyjęty przez komisje projekt przewiduje m.in. umożliwienie senatorowi nieobecnemu na posiedzeniu złożenia do protokołu tekstu przemówienia i podpisanego oświadczenia
Zgodnie z propozycjami komisji, każdy senator - a więc również nieobecny na posiedzeniu - może złożyć do protokołu na piśmie niewygłoszone przemówienie oraz podpisane oświadczenie. Tekst przemówienia albo oświadczenia zamieszcza się w sprawozdaniu stenograficznym.
Zdaniem senatorów, przepis ten ma na celu umożliwienie aktywnego udziału w pracach Izby także tym senatorom, którzy z różnych powodów nie mogą uczestniczyć w obradach.
"Czy tylko dlatego, że senator skręcił nogę, czy nie może dotrzeć do Senatu, nie może on wyrazić swojego poglądu na przykład w dziedzinie, w której jest ekspertem?" - przekonywał pomysłodawca poprawki senator Zbigniew Kulak.
Jak mówił senator Jerzy Cieślak, często przyczyną nieobecności na posiedzeniu jest oddelegowanie przez marszałka do reprezentowania Izby w różnych organizacjach międzynarodowych. W tej sytuacji brak możliwości udziału w pracach Senatu w innej formie jest "ograniczeniem możności sprawowania mandatu".
Komisje nie poparły natomiast zmiany, która wywołała największe kontrowersje, również autorstwa senatora Z. Kulaka, aby senator nieobecny na posiedzeniu mógł złożyć do marszałka Senatu wniosek o charakterze legislacyjnym.
W dyskusji senatorowie przeciwni wprowadzeniu poprawek dotyczących uprawnień nieobecnych senatorów, a także biuro legislacyjne, podkreślali, że zmiany te są niezgodne z konstytucją. Zgodnie z konstytucją, Sejm i Senat obradują na posiedzeniach, co oznacza zgromadzenie pełnego składu Izby w celu obradowania nad sprawami objętymi porządkiem dziennym.