16 lipca 2002 r.

Na wspólnym posiedzeniu zebrały się Komisja Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisja Ochrony Środowiska w celu przeprowadzenia pierwszego czytania inicjatywy ustawodawczej dotyczącej projektu ustawy o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz ustawy - Prawo wodne.

Z upoważnienia wnioskodawców inicjatywę przedstawił senator Andrzej Spychalski. Uzasadniając zaproponowane w projekcie zmiany, senator stwierdził, że zmierzają one do umożliwienia spółkom wodnym prowadzenia działalności zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków. W opinii wnioskodawców, w ustawach uchwalonych w 2001 r. nie dostrzeżono faktycznego prowadzenia tej działalności przez spółki wodne. Ich wejście w życie spowoduje konieczność zaprzestania tej działalności przez spółki wodne, co doprowadzi do monopolizacji w tej dziedzinie gospodarki, a spółki wodne zmusi do skomplikowanych przekształceń lub likwidacji prowadzonej działalności, co może prowadzić do niekorzystnych reakcji społecznych.

Obecnie w Polsce działa znaczna liczba spółek wodnych zrzeszonych m.in. w Krajowym Forum Spółek Wodnych. Wiele z nich prowadzi oczyszczalnie o znacznych rozmiarach, obsługujące duże aglomeracje miejskie wraz z okolicami. Zakaz prowadzenia przez spółki wodne zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków spowoduje ogromne zamieszanie w tej sferze ochrony środowiska i być może ogromne szkody ekologiczne i finansowe. Spowoduje zamknięcie tych oczyszczalni, gdyż nikt ich nie kupi, a próba przejęcia ich przez samorządy będzie zawłaszczeniem majątku stworzonego przez wszystkich członków spółek wodnych. Liczne spółki wodne mają duże zobowiązania wobec banków i funduszy celowych szczególnie NFOŚiGW oraz WFOŚiGW. W wypadku wstrzymania działalności i spłat zobowiązań pożyczki te mogą stać się natychmiast wymagalnymi, co może spowodować nieobliczalne skutki finansowe.

Z uwagi na fakt, że zaproponowane zmiany w ustawie o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz ustawie - Prawo wodne nie zmieniają istoty instytucji prawnych już funkcjonujących, nie powodują one skutków ekonomicznych dla budżetu państwa.

W dyskusji wiceminister środowiska Krzysztof Panas wyraził pozytywną opinię o projektowanej inicjatywie ustawodawczej, przede wszystkim ze względu na obronę przed monopolizacją rynku zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków. Zastrzeżeń nie zgłosiło także Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W opinii prezesa Izby Gospodarczej "Wodociągi Polskie" Józefa Wiśniewskiego, nie ma żadnej potrzeby zmieniania obowiązującego prawa, aby spółki wodne mogły prowadzić dalej swoją działalność. Z tymi argumentami nie zgodziła się zdecydowanie Sylwia Surowiak z Krajowego Forum Spółek Wodnych.

Wobec powstałych kontrowersji przewodniczący obradom senator Adam Graczyński stwierdził, że należy zwrócić się do przedstawicieli spółek wodnych o przekazanie stanowiska w tej sprawie i opis ich aktualnej sytuacji prawnej. Wodociągi mają natomiast przedstawić, w jaki sposób współpracują ze spółkami wodnymi. Do Ministerstwa Środowiska postanowiono wystąpić o sporządzenie informacji na temat uregulowania funkcjonowania spółek wodnych w innych krajach.

Senator Teresa Liszcz zaproponowała, by opinię na temat dyskutowanych zagadnień przedstawiły także samorządy.

Ustalono, że połączone komisje będą kontynuowały prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz ustawy - Prawo wodne po otrzymaniu postulowanych opinii i informacji.