9 września 2003 r.

Na swym posiedzeniu Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej rozpatrzyła ustawę o wypowiedzeniu Konwencji o wzajemnym uznaniu równoważności dokumentów ukończenia szkół średnich, szkół średnich zawodowych i szkół wyższych, a także dokumentów o nadawaniu stopni i tytułów naukowych, sporządzonej w Pradze dnia 7 czerwca 1972 r.

Senatorowie wysłuchali informacji na temat ustawy sejmowej, które przedstawili wiceminister spraw zagranicznych Bogusław Zaleski oraz wiceminister edukacji narodowej i sportu Ewa Freiberg. W opinii Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, ustawa sejmowa nie budziła zastrzeżeń legislacyjnych.

Konwencja, która ma zostać wypowiedziana przez Prezydenta RP po wyrażeniu ustawowej zgody parlamentu, nakłada na państwa strony obowiązek uznawania za równorzędne wydawanych na terytorium każdego z nich świadectw szkół średnich i średnich zawodowych oraz dyplomów szkół wyższych i dokumentów o nadawaniu stopni i tytułów naukowych.

W ciągu 30 lat, które minęły od dnia sporządzenia Konwencji zmieniły się systemy kształcenia we wszystkich krajach objętych jej działaniem. Prowadziło to często do sytuacji, w których strona polska zobowiązana była do uznawania za równoważne dyplomów i tytułów naukowych nie odpowiadających pod względem wymagań koniecznych do ich uzyskania polskim odpowiednikom.

Argumentem przemawiającym za wypowiedzeniem umowy jest ponadto jej niezgodność z prawem Unii Europejskiej. W prawodawstwie wspólnotowym obowiązuje system sektorowy, zapewniający automatyzm w uznawaniu dyplomów lekarzy, pielęgniarek, położnych, farmaceutów, lekarzy stomatologów, lekarzy weterynarii i architektów. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej bez uprzedniego wypowiedzenia Konwencji doprowadziłoby do sytuacji, w której dyplomy wydane przez jej sygnatariuszy mogłyby być uznawane za równoważne z dyplomami państw członkowskich Wspólnoty, nie spełniając kryteriów wynikających z prawa unijnego.

Wypowiedzenie przedmiotowej konwencji nie wywoła skutków finansowych dla budżetu państwa, natomiast spowoduje, że uznawanie świadectw dojrzałości, dyplomów oraz tytułów i stopni naukowych między Rzecząpospolitą Polską a pozostałymi stronami umowy będzie się odbywało w trybie nostryfikacji, na podstawie przepisów prawa wewnętrznego.

Wypowiedzenie konwencji wymaga, zgodnie z art. 89 ust. 1 Konstytucji RP, uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie, ponieważ uznanie wykształcenia uzyskanego za granicą wiąże się z przyznaniem szeregu uprawnień wynikających z konstytucji (prawa do ubiegania się o przyjęcie na studia lub o zatrudnienie na stanowiskach wymagających odpowiedniego wykształcenia, wliczania okresu studiów do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia emerytalne i wymiar urlopu).

W głosowaniu Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej opowiedziała się jednogłośnie za przyjęciem bez poprawek rozpatrywanej ustawy. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wyznaczono senatora Zygmunta Cybulskiego.

Następnie rozpatrzono ustawę o ratyfikacji Dodatkowego Protokołu do Konwencji o zakazie lub ograniczeniu użycia pewnych broni konwencjonalnych, które mogą być uważane za powodujące nadmierne cierpienia lub mające niekontrolowane skutki, z dnia 13 października 1995 roku.

Po wysłuchaniu informacji przekazanych przez wiceministra spraw zagranicznych B. Zaleskiego oraz wiceministra obrony narodowej Andrzeja Towpika, a także pozytywnej opinii biura legislacyjnego komisja opowiedziała się jednogłośnie w głosowaniu za przyjęciem sejmowej ustawy ratyfikacyjnej. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Bernarda Drzęźlę.

Podczas posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej rozpatrywano także ustawę o zmianie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych i niektórych ustaw.

W tej części posiedzenia swoje opinie przedstawili wicedyrektor Departamentu Polityki Regionalnej w Ministerstwie Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej Teresa Korycińska, Anna Pawlik-Wywrot z Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych, dyrektor Departamentu Monitorowania Pomocy Publicznej w Urzędzie Ochrony Konkurencji i Konsumentów, wicedyrektor Departamentu Finansów Gospodarki Narodowej w Ministerstwie Finansów Grażyna Kozłowska-Plewa, przewodniczący Konferencji Specjalnych Stref Ekonomicznych Piotr Wojaczek oraz przedstawiciel UKIE. Uwagi szczegółowe zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W głosowaniu komisja postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie poprawek do ustawy o zmianie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych i niektórych ustaw. Ustalono, że sprawozdanie w tej sprawie złoży Izbie senator Władysław Mańkut.

Na zakończenie posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw.

Opinie na temat rozpatrywanej nowelizacji przedstawili główny inspektor ochrony środowiska Krzysztof Zaremba, wicedyrektor Departamentu Instrumentów Ochrony Środowiska w Ministerstwie Środowiska Irena Mazur oraz poseł sprawozdawca Jerzy Czepułkowski. Wysłuchano także uwag przedstawiciela biura legislacyjnego.

W głosowaniu senatorowie opowiedzieli się za przyjęciem poprawek do rozpatrywanej nowelizacji sejmowej. Sprawozdanie w tej sprawie podczas posiedzenia plenarnego złoży senator Bernard Drzęźla.