Na forum Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej wystąpił wiceminister spraw zagranicznych Republiki Kuby Angel Dalmau.

Kubański gość przedstawił aktualną sytuację gospodarczą swojego kraju. Wiceminister przypomniał, że w wyniku przemian ustrojowych, jakie dokonały się w krajach socjalistycznych, Kuba utraciła 80% dotychczasowych partnerów wymiany gospodarczej. Doprowadziło to do głębokiego kryzysu gospodarczego, którego szczyt przypadł na 1994 r. Podjęte działania, m.in. ustawodawstwo otwarte na kapitał zagraniczny (obecnie 60% wymiany gospodarczej dotyczy krajów Unii Europejskiej), nastawienie na przemysł turystyczny czy rozwój nowych technologii, zwłaszcza biotechnologii, a także zwiększenie w rynku udziału małych firm, mają pomóc w jego przezwyciężeniu.

Senatorowie zapoznali się z opiniami o nowelizacji sejmowej, które przedstawili: wiceminister zdrowia Jan Kopczyk, przedstawiciel UKiE, prezes naczelnej Izby Pielęgniarek i Położnych Ilona Tułodziecka oraz członek Zarządu Krajowego Ogólnopolskiego Związku Pielęgniarek i Położnych Mariola Guzemba. Zastrzeżeń do ustawy nie zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Rozpatrywana nowelizacja dostosowuje uregulowania polskiego systemu prawnego do prawa Unii Europejskiej. Ustawa nowelizująca rozszerza katalog zadań samorządu pielęgniarek i położnych o udzielanie pielęgniarkom i położnym - obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej, zamierzającym wykonywać zawód pielęgniarki lub położnej na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, informacji na temat uregulowań prawnych dotyczących ochrony zdrowia oraz ubezpieczeń społecznych w zakresie niezbędnym do wykonywania tego zawodu. W celu realizacji tych zadań ustawa stwarza możliwość tworzenia ośrodków informacyjno-edukacyjnych przy jednostkach organizacyjnych samorządu pielęgniarek i położnych (tj. Naczelnej Izbie Pielęgniarek i Położnych oraz okręgowych izbach pielęgniarek i położnych), a także stanowi o otrzymywaniu środków finansowych na pokrycie kosztów związanych z tą działalnością z budżetu państwa. Ustawa wchodzi w życie z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej.

W głosowaniu Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej postanowiła poprzeć nowelizację. Ustalono, że projekt uchwały w sprawie przyjęcia bez poprawek ustawy o samorządzie pielęgniarek i położnych w imieniu komisji przedstawi Izbie senator Henryk Dzido.

Umowa międzynarodowa, będąca przedmiotem ustawy ratyfikacyjnej, tworzy ramy prawne dla usprawniania i umacniania współpracy pomiędzy polskimi i litewskimi organami kontrolnymi w zakresie przeprowadzania kontroli granicznej, celnej, weterynaryjnej, sanitarnej i fitosanitarnej osób, towarów i środków transportu przekraczających polsko- litewską granicę państwową w ruchu drogowym i kolejowym.

Usprawnienie współpracy pomiędzy stroną polską i litewską ma polegać na określeniu przejść granicznych, w których organy kontrolne jednej z umawiających się stron będą dokonywały czynności kontrolnych na terytorium państwa drugiej umawiającej się strony, dzięki czemu zostanie zmniejszony czas oczekiwania na przekroczenie granicy polsko- litewskiej. Artykuł umowy stanowi, że funkcjonariusze organów kontrolnych wykonywać będą czynności kontrolne zgodnie z prawem państwa, którego są funkcjonariuszami. Oznacza to wyłączenie stosowania polskich przepisów w zakresie przewidzianym w przedmiotowej umowie (takie wyłączenie ma dotyczyć również zasad dochodzenia roszczeń odszkodowawczych z tytułu szkód wyrządzonych lub doznanych przez funkcjonariuszy oraz zasad używania broni służbowej).

Jak stwierdziło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu, uchwalona przez Sejm ustawa o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Litewskiej o zasadach współpracy przy dokonywaniu kontroli osób, towarów i środków transportu przekraczających polsko-litewską granicę państwową w ruchu drogowym i kolejowym, podpisanej w Wilnie dnia 14 września 1997 r. nie budzi zastrzeżeń o charakterze legislacyjnym.

Uchwalona przez Sejm ustawa ma umożliwić nawiązanie stronie polskiej współpracy operacyjnej z Europejskim Biurem Policji (Europol) w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej oraz pozwolić na zdobycie wiedzy, doświadczeń i kontaktów użytecznych w zwalczaniu przestępczości zarówno na arenie międzynarodowej, jak i w kraju. Współpraca ma obejmować zarówno wzajemne przekazywanie informacji na zasadach określonych w umowie, jak również wymianę oficerów łącznikowych, których zadaniem będzie wspieranie i koordynowanie współpracy pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a Europolem.

W dyskusji senator Genowefa Ferenc zwróciła uwagę, że w załączniku nr 2 do umowy wśród organów wskazanych jako ograny właściwe do współpracy z Europolem wskazano prezesa Głównego Urzędu Ceł oraz generalnego inspektora celnego. Zgodnie z ustawą z 1 marca 2002 r. o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu w centralnych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych wskazane organy zostaną zlikwidowane odpowiednio 30 kwietnia br. i 30 czerwca br. Zgodnie z art. 6 omawianej umowy strona polska będzie zobowiązana do poinformowania Europolu o zmianie organów uprawnionych do współpracy z Europolem.

Ostatecznie Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej postanowiła nie zgłaszać zastrzeżeń do rozpatrywanej ustawy ratyfikacyjnej. Na sprawozdawcę stanowiska komisji wybrano senatora Zygmunta Cybulskiego.