27 września 2005 r.
Na swym posiedzeniu Komisja Spraw Unii Europejskiej, zgodnie z ustawą z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, zaopiniowała następujące projekty aktów prawnych UE:
Rozpatrzenie w trybie art. 6 ustawy
- Decyzja Rady w sprawie poprawy współpracy policyjnej Państw Członkowskich Unii Europejskiej, w szczególności na granicach wewnętrznych, oraz zmieniająca Konwencję Wykonawczą do Układu z Schengen, (COM(2005) 317); sygnatura Rady UE 11407/05.
Resort wiodący: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Referent (wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie): senator Stanisław Huskowski.
Komisja nie zgłosiła żadnych uwag do opiniowanego projektu.
- Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady i Parlamentu Europejskiego dotyczącego usług publicznych w zakresie transportu pasażerskiego, kolejowego i drogowego, (COM(2005) 319); sygnatura Rady UE 11508/05.
Resort wiodący: Ministerstwo Infrastruktury.
Referent (wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie): senator Grzegorz Lipowski.
Komisja nie zgłosiła żadnych uwag do opiniowanego projektu.
- Wniosek dotyczący decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniający decyzję nr 2256/2003/WE w związku z przedłużeniem programu na rok 2006 w zakresie wymiany dobrych praktyk oraz monitorowania transferu technologii informatycznych i komunikacyjnych (ICT), (Proposal for a Decision of the European Parliament and of the Council amending Decision No 2256/2003/EC in view of the extension of the programme in 2006 for the dissemination of good practices and monitoring ICT take-up), (COM(2005) 347); sygnatura Rady UE 11459/05.
Resort wiodący: Ministerstwo Nauki i Informatyzacji.
Referent (wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie): senator Edmund Wittbrodt.
Komisja nie zgłosiła żadnych uwag do opiniowanego projektu.
- Wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie stanowiska, jakie Wspólnota ma przyjąć w Komitecie Współpracy utworzonym na mocy Umowy o partnerstwie i współpracy między Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami Członkowskimi z jednej strony a Ukrainą z drugiej strony, w odniesieniu do przeglądu aktualnej struktury podkomitetów, (COM(2005) 336); sygnatura Rady UE 11802/05.
Resort wiodący: Ministerstwo Spraw Zagranicznych.
Referent (wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie): senator G. Lipowski.
Komisja nie zgłosiła żadnych uwag do opiniowanego projektu.
- Zmieniony wniosek dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wdrożenia zasady równych szans i równego traktowania mężczyzn i kobiet w sprawach zatrudnienia i pracy (wersja poprawiona) (Amended proposal for a DIRECTIVE OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL on the implementation of the principle of equal opportunities and equal treatment of men and women in matters of employment and occupation (recast version)), (COM(2005) 380); sygnatura Rady UE 11865/05.
Resort wiodący: Ministerstwo Gospodarki i Pracy.
Referent (wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie): senator Jerzy Smorawiński.
Komisja nie zgłosiła żadnych uwag do opiniowanego projektu.
- Wniosek dotyczący decyzji Rady dotyczącej tymczasowego zakazu wprowadzania do obrotu w Grecji materiału siewnego hybryd kukurydzy o genetycznej modyfikacji MON 810 wpisanych do Wspólnego Katalogu Odmian Roślin Rolniczych, zgodnie z dyrektywą 2002/53/WE, (COM(2005) 396); sygnatura Rady UE 11834/05.
Resort wiodący: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Referent (wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie): senator S. Huskowski
Rozpatrywany przez Komisję Spraw Unii Europejskiej projekt decyzji nakazuje Grecji cofnięcie wprowadzonego w marcu br. zakazu obrotu materiałem siewnym wszystkich genetycznie zmodyfikowanych odmian (17 odmian kukurydzy linii MON 810) wpisanych obecnie do Wspólnotowego Katalogu. Zakaz wprowadzono na sezony wegetacyjne 2005 i 2006.
W przedstawionym komisji projekcie stanowiska rządu w tej sprawie stwierdzono, ze Polska głosuje przeciw przedstawionemu projektowi decyzji Rady.
Jak stwierdzono w uzasadnieniu, wniosek Grecji o dwuletni zakaz stosowania materiału siewnego GM odmian kukurydzy wystosowany został na podstawie art. 18 Dyrektywy Rady 2002/53/EC. Grecja wprowadziła już zakaz stosowania i obrotu genetycznie modyfikowanym materiałem siewnym odmian kukurydzy na obszarze swojego kraju.
Artykuł 18 Dyrektywy 2002/53/WE umożliwia państwom członkowskim wprowadzenie zakazu stosowania materiału siewnego odmian, których uprawa może stanowić zagrożenie, z punktu widzenia fitosanitarnego, dla uprawy innych odmian lub gatunków roślin, lub jeśli uprawa stanowi zagrożenie dla środowiska naturalnego albo zdrowia ludzi.
Władze greckie wyjaśniły, że wprowadzenie zakazu zostało uznane za konieczne ze względu na brak zarówno wspólnotowych, jak i narodowych zasad współistnienia upraw roślin genetycznie zmodyfikowanych z uprawami konwencjonalnymi i ekologicznymi. Wniosek oparty został na art. 18, ponieważ zgodnie z interpretacją prawników "środowisko" może oznaczać również "środowisko rolnicze". Strona grecka zwróciła uwagę na fakt, że wprowadzenie do uprawy tych odmian przed przyjęciem narodowych przepisów regulujących kwestie współistnienia upraw stwarza zagrożenie niekontrolowanego rozprzestrzeniania się transgenów, co uniemożliwia zarówno rolnikom, jak i konsumentom wybór preferowanych przez siebie produktów.
Zdaniem Grecji, Komisja, wydając zalecenia dotyczące uregulowania kwestii współistnienia upraw, udowodniła, że zdaje sobie sprawę z tego, iż brak takich zasad doprowadzi do poważnych problemów.
Strona polska podczas konsultacji, które odbyły się 18 maja br., poparła Grecję, a na posiedzeniu Komitetu 20 lipca br. głosowała przeciwko projektowi decyzji Komisji.
Polska złożyła podobny wniosek, oparty na art. 16.2 (b), motywując chęć wprowadzenia zakazu stosowania materiału siewnego genetycznie zmodyfikowanych odmian kukurydzy ich niedostosowaniem do uprawy w warunkach klimatycznych Polski.
W przyjętej przez Komisję Spraw Unii Europejskiej opinii nie wyrażono poparcia dla wniosku dotyczącego decyzji Rady UE.
- Wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie zawarcia Protokołu zmieniającego Układ o Stabilizacji i Stowarzyszeniu pomiędzy Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami Członkowskimi z jednej strony, a byłą Jugosłowiańską Republiką Macedonii z drugiej strony, dotyczącego kontyngentu taryfowego na przywóz do Wspólnoty cukru i produktów cukrowniczych pochodzących z byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii, (COM(2005) 383); sygnatura Rady UE 11864/05.
Resort wiodący: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Referent (wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie): senator Andrzej Chronowski.
Komisja nie zgłosiła żadnych uwag do opiniowanego projektu.
- Wniosek dotyczący Decyzji Rady zmieniającej decyzję 2004/465/WE w sprawie wkładu finansowego Wspólnoty w programy kontroli rybołówstwa Państw Członkowskich, (COM(2005) 328); sygnatura Rady UE 11636/05.
Resort wiodący: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Referent (wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie): senator Andrzej Anulewicz.
Komisja nie zgłosiła żadnych uwag do opiniowanego projektu.
- Wniosek dotyczący decyzji Rady zezwalającej na wprowadzenie do obrotu żywności i składników żywności wyprodukowanych z genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy Roundap Ready linii GA 21 jako nowej żywności lub nowych składników żywności zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 258/97 Parlamentu europejskiego i Rady, (COM(2005) 346); sygnatura Rady UE 11928/05.
Resort wiodący: Ministerstwo Zdrowia.
Referent (wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie): senator J. Smorawiński.
Resort wiodący: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Referent (wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie): senator Zygmunt Cybulski.
Celem przedmiotowego projektu Decyzji Rady rozpatrywanego przez Komisję Spraw Unii Europejskiej było zezwolenie na wprowadzenie do obrotu żywności i składników żywności wyprodukowanych z genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy Roundup Ready linii GA 21 jako nowej żywności lub nowych składników żywności.
W przedstawionym komisji projekcie stanowiska rządu w tej sprawie opowiedziano się za odrzuceniem propozycji decyzji Rady. Zaznaczono, że podczas konsultacji niniejszego projektu stanowiska przedstawiciele producentów żywności byli przeciwni stanowisku zaproponowanemu przez rząd.
Jak przypomniano w uzasadnieniu projektu stanowiska rządu, 24 lipca 1998 r. firma Monsanto przedłożyła właściwym władzom Holandii wniosek o wprowadzenie do obrotu zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 258/97, kukurydzy linii GA 21. Wniosek firmy Monsanto dotyczył żywności i składników żywności wyprodukowanych z organizmów zmodyfikowanych genetycznie.
Żywność i składniki żywności wyprodukowane z kukurydzy zmodyfikowanej genetycznie (Zea maize L.) linii GA 21 charakteryzują się zwiększoną odpornością na herbicyd glifosat. Kukurydza GA 21 zawiera sekwencję kodującą dla zmodyfikowanej syntezy 5-enolpyruvylshikimate-3-phosphate synthase (mEPSPS) pod kontrolą promotora aktyny ryżowej 1 (r-act) oraz sekwencję zoptymalizowanego przekaźnika peptydowego (OPT) opartą na sekwencjach chloroplastowego przekaźnika peptydowego Helianthus annuus i gen RuBisCo pochodzący od Zea mays.
Po przedłożeniu przez Holandię sprawozdania ze wstępnej oceny, w którym stwierdzono, że kukurydza GA 21 jest tak samo bezpieczna jak kukurydza tradycyjna, niektóre Państwa Członkowskie zgłosiły sprzeciwy. Sprzeciwy te zostały przekazane Komitetowi Naukowemu ds. Żywności, który 27 lutego 2002 r. wydał opinię, zgodnie z którą kukurydza GA 21 jest tak samo bezpieczna jak kukurydza tradycyjna.
Metoda wykrywania została zatwierdzona i opublikowana przez Wspólne Centrum Badawcze (JRC) 17 stycznia br.
Uwzględniając powyższe fakty, 27 kwietnia br. Stałemu Komitetowi ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt przedłożono pod głosowanie projekt decyzji Komisji
w sprawie wprowadzenia do obrotu we Wspólnocie żywności i składników żywności wyprodukowanych ze zmodyfikowanej kukurydzy linii GA 21. 9 Państw Członkowskich głosowało za, 5 Państw Członkowskich głosowało przeciw, a 8 Państw Członkowskich wstrzymało się od głosu. 3 Państwa Członkowskie były nieobecne na spotkaniu. Polska na tym posiedzeniu znalazła się w grupie państw wstrzymujących się od głosu.
Decyzja obejmuje wykorzystanie kukurydzy linii GA 21 tylko jako żywności. Pomimo takiej deklaracji i zastosowania wszelkich zaproponowanych środków nadzoru podczas obrotu produktem nie jest możliwe wykluczenie faktu niezamierzonego uwalniania do środowiska naturalnego lub rolniczego przedmiotowej kukurydzy, ponieważ produkcja żywności będzie się odbywać z wykorzystaniem ziarna kukurydzy (czyli żywego zmodyfikowanego organizmu, który jest zdolny do reprodukcji). W tej sytuacji nawet przy wszelkich deklaracjach użytkowników dotyczących znakowania i odpowiedniego pakowania nie ma możliwości uzyskania pełnej gwarancji, że produkt nie przedostanie się do środowiska.
W związku z powyższym oraz biorąc pod uwagę fakt, że nie ma wystarczających badań środowiskowych dotyczących kukurydzy GA 21, w celu zagwarantowania pełnego bezpieczeństwa dla środowiska naturalnego, do czasu przeprowadzenia kolejnych badań wyłącznie środowiskowych nie powinno się zezwalać na wprowadzenie do obrotu produktu, jakim jest kukurydza GA 21.
W opinii rządu, wskazane byłoby zatem, aby przedmiotowa decyzja weszła w życie dopiero po wydaniu decyzji na wprowadzenie do obrotu powyższej kukurydzy zgodnie z przepisami Dyrektywy 2001/18 z dnia 12 marca 2001 r. w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska organizmów zmodyfikowanych genetycznie i uchylającej dyrektywę Rady 90/220/EWG (Dz. Urz. WE L 106 z 17.04.2001, str. 1 i n., z późn. zm.). Tymczasem wniosek o wprowadzenie do obrotu tej kukurydzy na podstawie dyrektywy 2001/18 został wycofany.
Ponadto zaznaczono, że do Komisji Europejskiej wpłynął nowy wniosek, tym razem od firmy Syngenta, o autoryzację kukurydzy GA 21 na podstawie rozporządzenia 1829/2003. Zgodnie z tym wnioskiem kukurydza ta ma być przeznaczona do wykorzystania jako:
- żywność/pasze,
- żywność/pasze zawierające lub składające się z GA 21,
- żywność/pasze wyprodukowane z GA 21,
- import i przetwarzanie.
Zatem EFSA ponownie dokona oceny bezpieczeństwa przedmiotowej kukurydzy, biorąc pod uwagę jej szersze przeznaczenie aniżeli to, które zostało określone na podstawie rozporządzenia 258/97.
Oceniając skutki finansowe rozpatrywanego wniosku stwierdzono, że w wypadku wprowadzenia do obrotu jakichkolwiek produktów genetycznie zmodyfikowanych na poziomie Wspólnoty, wobec zasady swobodnego przepływu towarów, Polska nie ma możliwości zablokowania na swoim terytorium obrotu danym produktem. Dlatego też, w związku z coraz większą ilością pojawiających się na rynku genetycznie zmodyfikowanych produktów spożywczych, należy uwzględniać w budżecie państwa większe środki na kontrolę przestrzegania przepisów regulujących wprowadzanie do obrotu żywności GM. Analiza laboratoryjna jednej próbki kosztuje około 1000 zł. W roku 2004 w PIS w ramach urzędowej kontroli i monitoringu przebadano 818 próbek potencjalnie zmodyfikowanej genetycznie żywności, a na rok 2005 zaplanowano 699.
W przyjętej przez Komisję Spraw Unii Europejskiej opinii nie wyrażono poparcia dla wniosku dotyczącego decyzji Rady UE.
- Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 974/98 w sprawie wprowadzenia euro (Proposal for a Council Regulation amending Regulation (EC) No 974/98 on the introduction of the euro), (COM(2005) 357); sygnatura Rady UE 11857/05.
Resort wiodący: Ministerstwo Finansów.
Referent (wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie): senator Andrzej Wielowieyski.
Komisja nie zgłosiła żadnych uwag do opiniowanego projektu.
- Wnioski nierozpatrywane:
- przekazane w trybie art.6 ust. 1 pkt. 2 ustawy - sygn. Rady UE : 11669/05, 11720/05, 11721/05, 11717/05, 11802, 11843/05, 11662/05, 11736/05, 11665/05, 11736/05, 11666/05, 11670/05, 11758/05;
- przekazane w trybie art. 8 ustawy - sygn. Rady UE: 11714;
- przekazane w trybie art. 9 ust.1 ustawy - COM (2005) 291, COM (2005) 537.