Odbyło się posiedzenie Komisji Spraw Unii Europejskiej, podczas którego zapoznano się z informacją Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej na temat problemu tłumaczeń językowych w instytucjach UE. Informację na ten temat przedstawił podsekretarz stanu w UKIE Tomasz Nowakowski.

Jak stwierdził, problemy te dotyczą przede wszystkim dwóch kwestii. Pierwszy odnosi się do oficjalnego opublikowania w języku polskim dokumentów, które zostały przyjęte przed 1 maja br. Polska przygotowała tłumaczenia wszystkich aktów prawnych i przekazała je po weryfikacji do służb językowych rady i w tej chwili już rada jest odpowiedzialna za opublikowanie tak zwanego specjalnego wydania Dziennika Urzędowego, czyli acquis communautaire za okres do 30 kwietnia de facto 2004 r. Obecnie Rada UE publikuje sukcesywnie kolejne tomy, natomiast ich całość dostępna jest na stronie internetowej.

Druga dotyczy natomiast tłumaczeń ustnych i pisemnych dokumentów, które są w tej chwili przedmiotem prac zarówno Komisji Europejskiej, jak i rady.

W związku z tym, że pojawiły się dość poważne problemy utrudniające nie tylko prace wewnątrz administracji, ale także realizację ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem, UKIE podjął szereg działań zmierzających do zmiany tej sytuacji i do szybszego przekazywania tłumaczeń aktów prawnych rozpatrywanych przez radę.

Do problemu tłumaczeń odniósł się także szef UKIE minister J. Pietras. Podkreślił on, że rząd będzie zmierzał do zapewnienia właściwej rangi języka polskiego na forum UE, w tym celu konieczne jest m.in. stworzenie korpusu tłumaczy. Zwrócił jednak uwagę, że sprawy językowe, bardzo drażliwe, np. ze względu na jakość tłumaczenia dokumentów, wymagają długofalowego, uporczywego działania przez kolejne lata i "po prostu to musi być takie zadanie, które starannie będziemy robić" - dodał.

Jak stwierdził m.in., po zaopiniowaniu stu kilkudziesięciu projektów aktów prawnych nie natrafiono na taki, który w ocenie poszczególnych resortów, a także UKIE naruszałby zasadę pomocniczości, realizowaną zgodnie z polską konstytucją i zgodnie z traktatem ustanawiającym Unię Europejską. Badanie zgodności z tą zasadą jest realizowane w ramach normalnej procedury w ramach komitetu europejskiego Rady Ministrów, któremu ministerstwa przedkładają projekty stanowisk, następnie przyjmowane kolegialnie.

Podczas posiedzenia Komisji Spraw Unii Europejskiej zapoznano się także z informacją UKIE na temat stanu realizacji przez Polskę Agendy Lizbońskiej, a także dotyczącą raportu High Level Group on the Lisbon Strategy, przygotowanego przez Grupę Wysokiego Szczebla ds. Strategii Lizbońskiej pod przewodnictwem Wima Koka, byłego premiera Holandii. W raporcie, opublikowanym 3 listopada br., wskazano 5 obszarów, na których w najbliższym czasie powinny skupić się Komisja Europejska oraz państwa członkowskie w celu osiągnięcia długofalowych zamierzeń strategii, a przede wszystkim przyspieszenia wzrostu gospodarczego i poprawy wskaźników dotyczących zatrudnienia. W tym punkcie senatorowie wysłuchali obszernego wystąpienia ministra J. Pietrasa.

Następnie Komisja Spraw Unii Europejskiej zapoznała się z informacją Biura Informacji i Dokumentacji Kancelarii Senatu dotyczącą istniejących i tworzonych międzyparlamentarnych sieci wymiany informacji. Informację dotycząca m.in. systemu IPEX, funkcjonującego w formie portalu internetowego, stworzonego z inicjatywy parlamentów szwedzkiego i duńskiego, wyrażonej w Rzymie w 2000 r., mającego usprawnić wymianę informacji między parlamentami krajów członkowskich Unii Europejskiej.

Kolejnym punktem posiedzenia Komisji Spraw Unii Europejskiej była informacja ministra sprawiedliwości na temat rządowej oceny zgodności z zasadą pomocniczości propozycji Komisji Europejskiej zawartej w zielonej księdze na temat harmonizacji wzajemnego uznawania oraz wprowadzania w życie sankcji karnych w Unii Europejskiej.

Szeroki zakres przedmiotowy tematów poruszonych w księdze i propozycji przedstawionych do dyskusji nie pozwala na dokonanie na obecnym etapie jej całościowej oceny w kontekście zasady pomocniczości. Jej uwzględnienie, a także poszanowanie art. 31 ust. 1 TUE, regulującego wspólne działanie w dziedzinie współpracy sądowej w sprawach karnych z proponowanymi w zielonej księdze kierunkami działań, może być ocenione dopiero w fazie przedstawiania konkretnych inicjatyw legislacyjnych.

W opinii Polski, zasada wzajemnego uznawania orzeczeń w sprawach karnych jest fundamentem dalszego rozwoju wspólnego instrumentarium w tym zakresie, harmonizacja przepisów w odniesieniu do wzajemnego uznawania ma zaś jedynie służebny charakter. Nie powinna ona prowadzić do zerwania z doktrynalnymi podstawami systemów prawa karnego poszczególnych państw członkowskich, co mogłoby spowodować chaos orzeczniczy i w efekcie zmniejszyć skuteczność krajowych systemów wymiaru sprawiedliwości, podważając tym samym założenia zasady pomocniczości.

Pełna ocena możliwa będzie jednak dopiero po zakończeniu etapu prac eksperckich, w odniesieniu do konkretnego projektu aktu prawnego.

W posiedzeniu Komisji Spraw Unii Europejskiej wzięli także udział eksperci - Ewa Popławska z Instytutu Nauk Politycznych PAN oraz Andrzej Rzepliński z Uniwersytetu Warszawskiego.