1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej oraz niektórych innych ustaw.

Otwieram kolejne posiedzenie Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich, którego tematem jest: w pierwszym punkcie - rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej oraz niektórych innych ustaw i w drugim punkcie, sprawy różne.

Proszę bardzo, Pani Dyrektor.

Szanowni Państwo, ustawa pozbawia prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego osoby zajmujące kierownicze stanowiska państwowe, te, które są wymienione w art. 2 tej ustawy oraz niektórych pracowników samorządowych, wymienionych w art. 2 pkt 1 lit. a-c i pkt 3. Ustawa pozbawia też dodatkowego uposażenia posłów i senatorów.

Pełne pozbawienie tego prawa dokona się z dniem 1 stycznia 2005 r., natomiast przepis przejściowy tej ustawy, art. 4, przewiduje, że w roku 2004 te wszystkie wymienione podmioty otrzymają dodatkowe wynagrodzenie czy dodatkowe uposażenie w wysokości połowy tego dodatkowego wynagrodzenia lub dodatkowego uposażenia i będzie to wypłacane w terminach, w których do tej pory były wypłacane normalne wynagrodzenia. Ten przepis, to jest art. 4, wejdzie w życie 1 lipca 2004 r.

W ślad za opinią, chciałabym państwu powiedzieć, że przyglądaliśmy się tej ustawie, oceniając ją od strony konstytucyjnej w takim zakresie, w jakim były zgłaszane uwagi na etapie prac sejmowych, ale też głównie w związku z rozszerzeniem tej ustawy, w drugim czytaniu, podmiotowo na niektórych pracowników samorządowych.

Tytułem przypomnienia, badana była konstytucyjność rozwiązań na etapie projektowania, na etapie dwóch projektów, i tu nie zgłaszano zastrzeżeń co do konstytucyjnej zasady równości i co do ochrony praw nabytych. Projekty były tak sformułowane, że naruszały konstytucyjną zasadę ochrony praw nabytych, ale już samo sprawozdanie komisji naprawiło ten błąd. Nie sądzę, żeby ustawa, którą dostaliśmy z Sejmu, naruszała tę zasadę konstytucyjną, art. 2.

Co do zasady równości i zasady dochowania trybu ustawowego przy uchwalaniu tej ustawy chciałabym powiedzieć, że patrzyłam na te dwie konstytucyjne zasady tylko i wyłącznie pod kątem tej dodatkowej poprawki, która została zgłoszona w drugim czytaniu, została przyjęta przez Sejm.

Przedstawiłam państwu swoje zastrzeżenia i pragnęłabym bardzo przeprosić za to, że nie daję odpowiedzi. Tak naprawdę to tylko w zakresie konstytucyjnej zasady równości stawiam państwu dodatkowe pytania i przedstawiam wątpliwości.

Jeśli chodzi o dochowanie trybu ustawowego, to co było podnoszone przez legislatorów sejmowych, no, wydaje się to chyba zbyt szeroko rozumiane. Jeśli miałabym odpowiedzieć państwu i zapewnić, że ten tryb nie został złamany, to wydaje się, że takie zapewnienie z ust senackich legislatorów może paść. Chociaż, też muszę o tym powiedzieć, co do tego kolejnego rozstrzygnięcia dochowania trybu sejmowego, to 24 marca, już niedługo, odbędzie się kolejna rozprawa przed Trybunałem Konstytucyjnym na ten temat. Prezydent zawetował ustawę o nieruchomościach i tam też chodzi o poprawkę zgłoszoną w drugim czytaniu. Ale ona zdecydowanie rozszerzała zakres przedmiotowy, podmiotowy, wkraczała w materię ustawy, dotyczyła zupełnie czego innego.

Wydaje się nam, że poprawka zgłoszona w drugim czytaniu nie narusza istotnej treści ustawy, wiąże się z materią. Celem ustawy było ograniczenie podmiotowe osób, które w państwie otrzymują dodatkowe wynagrodzenie roczne czy dodatkowe uposażenie. Przy czym oczywiście, tak jak cytuję, a nie bez powodu przytaczam uzasadnienia obu tych projektów poselskich, ustawa miała objąć osoby zajmujące kierownicze stanowiska w państwie oraz posłów i senatorów, czyli osoby pełniące mandat, który wiąże się ze szczególną odpowiedzialnością za sprawy publiczne. Posłowie mówili o rozpoczynaniu oszczędności od siebie.

Jeśli się spojrzy w kontekście tego celu na tę poprawkę zgłoszoną w drugim czytaniu, gdzie dołączono niektórych pracowników samorządowych, to tu przestają już być bardzo czytelne i bardzo jasne te kryteria, dlatego że poszukiwanie wspólnej cechy dla tych wszystkich stanowisk, dla tak zwanej erki rządowej, dla posłów i senatorów i dla niektórych pracowników samorządowych, które w istocie są nazywane erką samorządową... Ale też, jeśli się spojrzy na konkretny wykaz stanowisk, których by to objęło w samorządzie, to mamy tutaj daleko idące wątpliwości, czy ta poprawka nie zaburza jednak tego celu i nie idzie zbyt daleko.

Ten wspólny cel, niezależnie od tego, że wszystkie te osoby pobierają wynagrodzenie z budżetu państwa, to znaczy posłowie i senatorowie oraz tak zwana erka z budżetów tych instytucji, gdzie pełnią swoje funkcje, nie będąc urzędnikami państwowymi, a pracownicy samorządowi z budżetu jednostek samorządowych... Wszystkie te osoby są funkcjonariuszami publicznymi, ale jest też tak, że krąg tych funkcjonariuszy publicznych w tej ustawie jest niepełny. Jest jeszcze wiele stanowisk funkcjonariuszy publicznych, których ta ustawa nie wymienia.

Na posiedzeniu poprzedniej komisji, Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, rozważano, czy jednak nie ograniczyć tych wszystkich stanowisk samorządowych tylko i wyłącznie do tych stanowisk, które są rzeczywiście związane ze sprawowaniem władzy i mogą rzeczywiście uzyskać przymiot tych stanowisk kierowniczych decydujących i rozstrzygających.

Tyle chciałabym, ze swojej strony, państwu przedstawić i powiedzieć, że oczywiście najprostszym rozwiązaniem byłoby pozbyć się wątpliwości konstytucyjnych w ten sposób, żeby usunąć z ustawy ten przepis, który został dodany w drugim czytaniu, czyli wyłączyć podmiotowo pracowników samorządu terytorialnego, i to jest najprostsze rozwiązanie. Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej doszła do wniosku, że złagodzi to i zdecyduje się ograniczyć stanowiska samorządowe, które będą podlegały tej ustawie, czyli będą pozbawione "trzynastki", dodatkowego wynagrodzenia, jedynie do członków zarządów jednostek samorządu terytorialnego na szczeblu wojewódzkim i powiatowym, i na szczeblu gminnym do wójta, burmistrza, prezydenta oraz zastępców wójta, burmistrza i prezydenta. Dziękuję.

Serdecznie witamy panią poseł Krystynę Skowrońską, sprawozdawcę tej ustawy. Może pozwolimy pani poseł wypowiedzieć się, później będziemy zadawali pytania.

Szanowny Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, przypadł mi przyjemny zaszczyt uczestniczenia w posiedzeniu państwa komisji i może mniej przyjemny referowania tej nowelizacji, która, w tym przypadku, dotyczy pozbawienia tak zwanego dodatkowego wynagrodzenia rocznego posłów, senatorów i osób zajmujących wysokie kierownicze stanowiska państwowe. Tak jak pani mecenas wskazywała, jestem w Senacie na posiedzeniu drugiej komisji i referuję ten projekt ustawy.

Pani mecenas słusznie zauważyła, że w tym zakresie posłom wnioskodawcom chodziło o rozpoczynanie oszczędności od siebie w tej bardzo trudnej sytuacji, w jakiej znalazły się finanse państwa. Chciałabym poinformować szanowną komisję, że sejmowe komisje zwróciły się do rządu, aby rząd wypowiedział się, w jakiej wysokości jest to dodatkowe wynagrodzenie roczne dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe i dla posłów, i senatorów, jaką to stanowi kwotę oszczędności. Z otrzymanych informacji wynika, że w budżecie na rok 2004 jest to kwota w wysokości 9 milionów 138 tysięcy złotych.

Prawdą jest, co pani mecenas przedstawiła w swojej opinii i do czego wyłożyła pełną filozofię, że na etapie drugiego czytania zgłoszono poprawkę dotyczącą poszerzenia tej inicjatywy poselskiej o tak zwaną erkę samorządową. Prawdą jest, że Biuro Legislacyjne Sejmu wskazywało, iż w tym zakresie istnieje wątpliwość, czy procedowanie i zgłoszenie tej poprawki w drugim czytaniu będzie odbywało pełną drogę legislacyjną, która powinna składać się z pierwszego, drugiego i trzeciego czytania. Legislatorzy sejmowi wskazywali, nie sporządzali tu specjalnej opinii, że termin jest dość krótki, co wynika z informacji, którą państwo posiadacie w ekspertyzie prawnej. Ja nie będę komentować czy był bardzo krótki, ale powiem, że był on dość krótki. Opinia prawna, którą posługiwały się komisje sejmowe, była opinią, w której analogicznie wywodzono, czy na etapie drugiego czytania można składać poprawki. Ta opinia prawna dotyczyła zgodności z konstytucją poprawek, które były zgłaszane w trakcie drugiego czytania projektu ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji. Także tam przytaczano rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego z jego orzecznictwa, w zakresie tak zwanych poprawek i inicjatywy ustawodawczej, którą mają organy Sejmu i Senatu.

I to jest uwaga, która pojawiała się w tym zakresie. Pani mecenas wskazywała również na krótki czy bardzo krótki termin, w którym debatowano nad tymi obydwoma projektami. Wydaje się, że Sejm dołożył wszelkich starań, pomimo tego zderzenia dat i tej kolejności pokazywania, drugiego czytania, zgłaszania poprawek w drugim czytaniu i trzeciego czytania.

Także, chciałabym zapewnić szanownych państwa, panią senator i panów senatorów, że pomimo wszystko, Sejm dołożył należytej staranności i w tym zakresie była w Sejmie prowadzona dyskusja dotycząca rozszerzenia erki. Uznaliśmy, że ostatecznie rozstrzygnięciem jest głosowanie. Także Sejm raczył przyjąć takie poprawki, które zostały zgłoszone przez posłów Sojuszu Lewicy Demokratycznej. W drugim czytaniu wskazywano również, że tak zwana erka samorządowa, poza samym wynagrodzeniem, pobiera jeszcze dodatkowe składniki wynagrodzenia, gdzie jest wysługa lat, tego nie ma w instytucjach takich, jak Sejm i Senat. Posłowie i senatorowie z tego tytułu nie pobierają wynagrodzenia, także nie otrzymują nagrody jubileuszowej. Tego nie pozbawia się samorządowców, tak zwaną erkę pozbawia się jedynie dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Taka była intencja.

Chciałabym jeszcze zauważyć, że pani mecenas była uprzejma powiedzieć, jak przebiegała dyskusja u państwa w Senacie, na posiedzeniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej w zakresie stanowisk, których dotyczy ta poprawka. Chciałabym tylko uzasadnić, ponieważ nie jestem wnioskodawcą tej poprawki, że dotyczyła ona osób z powołania i z wyboru. Także ten tryb powołania osób zajmujących stanowiska w tak zwanej erce samorządowej był, powiedziałabym, wyróżnikiem, który powodował, iż te osoby podlegają takiemu rozwiązaniu i właśnie je pozbawia się trzynastej pensji, tego dodatkowego wynagrodzenia rocznego.

Na pytania, jakie dotyczyłyby Sejmu, jeżeli będą do mnie, to odpowiem, ale mam nadzieję, że pani mecenas w pełni przedstawiła intencję i własną opinię. Ja uzupełniłam o te elementy, które nie znalazły się w tej opinii. Dziękuję bardzo.

(Przewodniczący Jerzy Adamski: Nie, nie.)

Czy w 2004 r. nie działa? Czy będzie potem działała wstecz? To jest jedno pytanie. I druga część tego artykułu, mówiąca o art. 4, dotyczącym posłów i senatorów, która wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2004 r., czyli, że w pierwszym półroczu ta ustawa nie działa, dopiero będzie działała od 1 lipca. Tak?

(Przewodniczący Jerzy Adamski: Tak dokładnie ma być.)

(Przewodniczący Jerzy Adamski: Panie Senatorze, za 2004 r. otrzymamy 50% dodatkowego wynagrodzenia.)

(Głos z sali: Od 1 stycznia do 30 czerwca.)

(Przewodniczący Jerzy Adamski: Do 30 czerwca.)

(Głos z sali: Za pierwsze półrocze.)

(Przewodniczący Jerzy Adamski: Tak, za pierwsze półrocze.)

(Przewodniczący Jerzy Adamski: Za pierwsze półrocze otrzymamy, a za drugie półrocze już nie.)

(Przewodniczący Jerzy Adamski: Taka sama sytuacja jest za rok 2005, kiedy w ogóle nie otrzymamy.)

(Głos z sali: Ale wtedy to dotyczy już wszystkich.)

(Przewodniczący Jerzy Adamski: Wszystkich, tak.)

(Głos z sali: Tak.)

Panie Senatorze, zmiany, głównie te zmiany w art. 1, wchodzą w życie 1 stycznia 2005 r. Od 1 stycznia 2005 r. wszystkich będzie obowiązywał zakaz pobierania dodatkowego wynagrodzenia rocznego, a my już sobie zabieramy...

(Senator Zdzisław Jarmużek: A nas dotyczy dopiero od 1 lipca.)

(Senator Zdzisław Jarmużek: Już od 1 lipca.)

(Głos z sali: Tego roku.)

(Senator Zdzisław Jarmużek: Aha, czyli wszystkie inne stanowiska kierownicze...)

(Głos z sali: Kierownicze też.)

(Senator Zdzisław Jarmużek: Ano właśnie, o to chodzi. No, skoro od 1 stycznia wchodzi w życie...)

Panie Senatorze, Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, problem zapisu w art. 4, jest problemem łagodnego przejścia i tutaj, krąg podmiotów, czyli, to co przyszło do Senatu w druku, jest następujący: w 2005 r. - wszystkie osoby, posłowie, senatorowie, osoby zajmujące kierownicze stanowiska państwowe, plus erka samorządowa. W 2004 r. chcieliśmy zastosować łagodniejsze przejście, nie ma tutaj wątpliwości co do ochrony praw nabytych i na ten temat przeprowadzono pełną dyskusję i zapoznano się z opiniami. Tak wywodząc, a to jest dość trudny wywód, należałoby stwierdzić, że w 2004 r., jeżeli art. 4 ustawy wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2004 r., to za pierwsze półrocze przysługuje 50%, znaczy...

(Głos z sali: 100%.)

(Głos z sali: Zero.)

Zero, przepraszam, przepraszam bardzo. Czyli za rok 2004 w 50% będzie przysługiwało dodatkowe wynagrodzenie roczne.

Pan senator Czaja.

Ale z dniem 1 stycznia, czy 2 stycznia ja nabyłem już prawa za 2004 r. i mam tutaj wątpliwości, czy rzeczywiście nie jest to naruszenie praw nabytych.

Ale chciałbym tutaj podnieść inną kwestię. Mianowicie, mamy taką tendencję, my Polacy, że tak lubimy zaglądać i sobie, i komuś innemu do kieszeni, i to chyba wpłynęło na to, że taką ustawę zaproponowano. Z uwagą wysłuchałem opinii pani dyrektor Polkowskiej i muszę powiedzieć, że już nie jako członek komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich, ale jako członek Komisji Ustawodawstwa i Praworządności mam rzeczywiście wątpliwości, bardzo poważne wątpliwości, czy nie należałoby tu z naszej strony zaproponować wykreślenie tego pktu 2. Dobrze mówię, czy źle?

(Głos z sali: Pktu 4b.)

Nie, pktu 1 lit. b w ust. 3. Samorządowcy, bowiem, mają to do siebie, że są bardzo dociekliwi i zgłoszą ustawę do Trybunału Konstytucyjnego i sądzę, że bardzo szybko ją wygrają, biorąc pod uwagę chociażby to, o czym mówiła pani Polkowska.

Biorąc pod uwagę, z jednej strony, opinię naszego Biura Legislacyjnego, w którą wierzę i polegam jak na Zawiszy, a z drugiej strony - pozycję Senatu, który powinien stać na straży dobrego prawa, to proponuję, abyśmy wykreślili ten punkt dotyczący pracowników samorządowych, dlatego że jednak on nie przeszedł całego procesu legislacyjnego, to jest chyba najważniejszy argument w tym wszystkim.

(Przewodniczący Jerzy Adamski: Czy oficjalnie zgłasza pan...)

Tak, oficjalnie zgłaszam wykreślenie pktu 1 lit. b w art. 1 ust. 3. Już nie dlatego, że no, pozbawiam siebie dodatkowego wynagrodzenia rocznego. A jeżeli siebie, to inni niech też nie mają, no, mogą nie mieć, ale z drugiej strony, jeżeli mogą nie mieć, to niech to przejdzie prawidłową drogę legislacyjną.

Kontynuując te wszystkie uwagi, które są zgłaszane, chciałabym dać parę przykładów. Tak się złożyło, że służba zdrowia była w budżetówce i nagle została przekształcona w samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, i również jedną ustawą pozbawiono ją "trzynastek". W następstwie tego występowały spory, złożono wniosek do sądu i Sąd Najwyższy wydał orzeczenie, że póki nie zostały wypowiedziane te "trzynastki" zakłady opieki zdrowotnej nie mają prawa pozbawiać tych ludzi, którzy też byli w budżetówce, tego typu wynagrodzenia rocznego, bo to się tak nazywało w ustawie budżetowej.

To samo dotyczy tej sprawy, nad którą w tej chwili debatujemy. Póki nie zostaną wypowiedziane właśnie te roczne wynagrodzenia osobom zatrudnionym w budżetówce, to znów spotkamy się w Sądzie Najwyższym. Dlatego proponuję przemyślenie tego, albo rzeczywiście wydanie jakichś stosownych poleceń w oparciu o tę ustawę o wypowiedzeniu tych rocznych wynagrodzeń, albo zrezygnowanie z tego typu zapisu, ponieważ istnieje orzeczenie Sądu Najwyższego właśnie na temat "trzynastek", których ludzie zostali pozbawieni jednym aktem normatywnym. Umowa o pracę jest umową szczególną i chroni ją Kodeks pracy, dlatego zwracam na to uwagę. Dziękuję.

(Głos z sali: Ja jeszcze wciąż o tych prawach nabytych. Proszę mnie przekonać, że rzeczywiście... Ja z dniem 2 stycznia nabywam tych praw.)

(Głos z sali: Ja mam jeszcze wątpliwości.)

Bardzo proszę, Pani Poseł.

Rozumiem, że na pewne wątpliwości będzie państwu odpowiadała pani mecenas z Biura Legislacyjnego, ale pan senator Czaja, podnosi kwestię naruszenia praw nabytych. Chciałabym powiedzieć, gdyż pytano i dyskusja była prowadzona, że to samorządowcy, to rady odpowiednich stopni jednostek samorządu terytorialnego ustalają wynagrodzenie dla tych osób, dla tak zwanej erki samorządowej, no, ale posłowie w głosowaniu zdecydowali, jakie rozwiązanie zostało przyjęte.

Jeżeli chodzi o zasadę ochrony praw nabytych, to na ten temat prowadziliśmy dyskusję, uznając, że ta zasada ochrony praw nabytych nie ma charakteru absolutnego, nie wyklucza stanowienia regulacji mniej korzystnych dla jednostki. Odstąpienie od tej zasady jest dopuszczalne, gdy przemawia za tym zasada prawno-konstytucyjna, czyli gdy zachodzi sytuacja nadzwyczajna. Tutaj w tym zakresie pokazywano już sytuację nadzwyczajną i jest potrzeba oszczędzania. Ze względów wyjątkowych zachodzi potrzeba przyznania pierwszeństwa określonej wartości chronionej, bądź znajdującej oparcie w przepisach konstytucyjnych, równowaga budżetowa jako wartość konstytucyjna. Chciałabym tylko Wysokiej Komisji Senackiej powiedzieć czy przypomnieć, że ustawodawca podejmował już podobne decyzje i była to, między innymi przy Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zmiana zasad rewaloryzacji emerytur i ich faktyczne obniżenie, zmiana ustalania wskaźników emerytur mundurowych, odebranie specjalnych dodatków do emerytur. Były to podatki w takim zakresie, gdzie była, między innymi, kwestia dotycząca odebrania praw nabytych. Tak można byłoby powiedzieć w przypadkach tak zwanego podatku od lokat, od depozytów. Tak, że takimi normami konstytucyjnymi można by wywodzić zasadę ochrony praw nabytych i stwierdzić, w tym zakresie, że tutaj nie ma naruszenia zasady ochrony praw nabytych. To tyle mogę powiedzieć.

(Głos z sali: A w tej drugiej sprawie.)

Panie Senatorze, jeśli chodzi o ochronę praw nabytych, to nie jest tak, że 1 stycznia nabywa pan prawo do "trzynastki". Po przepracowaniu całego roku u pracodawcy, nabywa pan prawo do "trzynastki" i o tym mówi art. 2 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym. Pracownik nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości, po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego. Pracownik, który nie przepracował u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do wynagrodzenia w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego, pod warunkiem, że okres ten wynosił co najmniej sześć miesięcy. I stąd ta konstrukcja, którą przyjęto w ustawie, notabene poprawiona, bo obu projektom można było zarzucić naruszenie praw nabytych, ale w sprawozdaniu komisji to zostało już poprawione. I stąd ta konstrukcja - 1 lipca i sześciu miesięcy - połowę wynagrodzenia, dlatego ten przepis wchodzi w życie 1 lipca.

Z logicznego punktu widzenia pokazałabym to w ten sposób, otóż prawo do połowy wynagrodzenia w 2000 r. nabywacie państwo od 1 lipca do 31 grudnia. Ta konstrukcja jest karkołomna, pan senator ma rację, że z logicznego punktu widzenia, ona jest karkołomna, ale to przepis ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu narzucił takie, a nie inne rozwiązanie. Tak jak pani poseł cytowała, w takim sformułowaniu, w jakim znajduje się w ustawie, w jakim znajdowało się w sprawozdaniu, było badane przez konstytucjonalistów i nie narusza to zasady, tych wszystkich norm konstytucyjnych, które odnoszą się do ochrony praw nabytych, to nie jest bezwzględne itd.

Co do uwagi pani senator Serockiej, otóż pragnęłabym zwrócić państwu uwagę, że w tym wypadku nie mamy do czynienia z osobami, które mają umowę o pracę, w sensie prostym, w takim, w jakim tego dotyczyło orzeczenie Sądu Najwyższego. Tam to orzeczenie rzeczywiście dotyczyło przejęcia przez inny podmiot dotychczasowych pracowników, którym nie wypowiedziano umowy o pracę.

Proszę zwrócić uwagę, ja nie przypadkowo dołączyłam do opinii i poprosiłam, żebyście państwo otrzymali, szczegółowy zakres podmiotowy do ustawy, tak abyśmy wiedzieli o jakich stanowiskach mówimy. Prezydent - z wyboru, marszałek Sejmu - z wyboru, to nie są osoby, które są zatrudnione. Marszałek Senatu dostaje pieniądze z budżetu Kancelarii Senatu, ale nie jest zatrudniony w Kancelarii Senatu, nie jest urzędnikiem państwowym, nie obejmuje go ustawa o urzędnikach państwowych.

(Głos z sali: Przepraszam. No, dobrze, ale skarbnik powiatowy...)

A to dlatego zgłaszam tę propozycję. Dlatego mówię państwu i wywodzę, że to zamieszanie, które dokonało się w poprawce w drugim czytaniu, zaburza tę pierwotną myśl. Stąd też patrząc funkcjonalnie, celowościowo na wykonywanie obowiązków, na zakres obowiązków, na to, że ustawodawca może ograniczać pewne kompetencje, przywileje osób, które wykonują ważne funkcje... Spójrzcie państwo na ustawę antykorupcyjną, tam są jeszcze szerzej zakreślone osoby, które podlegają ustawie antykorupcyjnej. Jest to ustawa, która nakłada też na radnych, pracowników samorządowych obowiązek oświadczeń majątkowych itd., itd.

W związku z tym wydaje się, że trudno byłoby w tej ustawie znaleźć miejsce dla niektórych pracowników samorządowych. Dlaczego? Powiem trochę więcej. Jest zaburzenie między dwiema grupami, które były pierwotnie w tym projekcie, czyli między osobami zajmującymi kierownicze stanowiska państwowe i posłami, i senatorami, i niektórymi stanowiskami samorządowymi. To zaburzenie polega, między innymi, na tym, że te osoby z samorządu terytorialnego, wymienione w ustawie o pracownikach samorządowych, które ta ustawa pozbawia "trzynastki", to są pracownicy samorządowi na podstawie przepisów tej ustawy. Oni mają różne funkcje. Tak jak pani poseł powiedziała, oni są mianowani lub są z wyboru, jest z nimi w różny sposób nawiązywany stosunek pracy, ale tak naprawdę, mamy do czynienia z pracownikami samorządowymi. A ani posłowie, ani wszystkie stanowiska kierownicze, to nie są urzędnicy państwowi.

W związku z tym, dlatego wskazywałam, że niezależnie od tego, że oni wszyscy są funkcjonariuszami publicznymi, to jednak znalezienie wspólnego mianownika, wspólnej istotnej cechy dla tak szerokiego kręgu podmiotowego jest trudne. I dlatego mówiłam, że najprostszym sposobem jest powrót do pierwotnych celów ustawy, to jest najprostsze. Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zdecydowała się wyrzucić z tej grupy pracowników samorządowych, te stanowiska, które nie są rzeczywiście stanowiskami kierowniczymi w znaczeniu takim, jaki był pierwotny cel ustawy.

Może ja sobie, w większej części, udzielę głosu. Jako samorządowiec uważam, że powinniśmy oszczędzać, ale nie zaczynając od nas, gdyż nasze wynagrodzenie w stosunku do innych parlamentów, jest bardzo małe. Tym bardziej, że nie jesteśmy pracownikami zatrudnionymi, tylko pobieramy wynagrodzenie. Na dzień dzisiejszy pracownicy samorządowi mają ustalone widełki wynagrodzeń od - do i konia z rzędem temu, kto mi powie, że rady gmin dały najniższe wynagrodzenie prezydentowi, a z kolei prezydent swojemu zastępcy, sekretarzowi, skarbnikowi. To są olbrzymie kwoty, nagrody roczne, wysługa lat, czego my nie mamy. Pani Mecenas, w związku z tym uważam, że nie powinniśmy aż tak ich hołubić, ponieważ to są pieniądze też z budżetu państwa, bo oni są dotowani i nie tworzą dochodu, a pieniądze biorą. Panie Senatorze, ja, jako senator Jerzy Adamski, jestem przeciwny poprawce wykreślającej pkt 3 ppkt 1 lit. b.

Moja uwaga dotyczyła właśnie tej kwestii, ponieważ zastępca wójta, zastępca burmistrza, wiceprezydent, to są ludzie z umowy o pracę, oni stanęli do konkursu, wygrali ten konkurs i są na umowie o pracę lub na kontrakcie. Dlatego powiedziałam, żeby przeprowadzić to, co jest słuszne. Tak jak pan senator Adamski powiedział, oni mają wysokie wynagrodzenia, ale należy im wypowiedzieć tę część wynagrodzenia, bo inaczej będzie za późno. Któryś z nich odda sprawę do sądu i wygra. Wygra, oczywiście, że wygra. Ustawą tego nie możemy załatwić, bo to są ludzie na umowie o pracę, obojętnie jaka by to umowa nie była, kontrakt na cztery lata, umowa na czas nieokreślony, umowa na czas określony, ale to jest cały czas umowa o pracę, która obejmuje również wynagrodzenie roczne. To nie dotyczy sprawy wynagrodzenia senatorów, posłów, innych osób z tak zwanej erki itd., oni są wynagradzani w zupełnie innym trybie. I dlatego trzeba coś z tym zrobić, albo dodać, że należy im to w tej części wypowiedzieć, albo zrezygnować w ogóle. Dziękuję.

(Głos z sali: Oni dostają "trzynastki", Panie Senatorze.)

Oni nie podlegają tej ustawie, ale dostają takie dodatkowe wynagrodzenie na podstawie innych ustaw, na podstawie tych ustaw o ich własnej pragmatyce. Dlatego ta ustawa tak...

(Przewodniczący Jerzy Adamski: Dobrze. Niech Trybunał to odrzuci.)

Ja uprościłam tutaj, przedstawiając państwu opinię, nie chciałam tego omawiać, bo oni po prostu są wyłączeni spod przepisów, ale dostają dodatkowe wynagrodzenie na podstawie innych przepisów.

Dobrze.

Chciałbym zwrócić uwagę jeszcze na jeden element, który także pojawił się na posiedzeniu komisji, której jestem członkiem. To fakt, że ta inicjatywa ustawodawcza zrodziła się na fali populizmu i pierwotnie miała ona dotyczyć rezygnacji z "trzynastki" posłów i senatorów. Ale my Polacy, tak jak powiedział pan senator Czaja, lubimy zaglądać w inne kieszenie i dlatego, systematycznie, ta inicjatywa się rozszerzała. Pojawiły się wątpliwości, ponieważ ta inicjatywa, nie ma charakteru generalnego, jeżeli przyjąć by generalną zasadę szukania oszczędności w instytucjach o charakterze centralnym.

Przyjrzyjmy się kreowanej w przeszłości ustawie kominowej. Ona w generalny sposób załatwiła wszystkie regulacje dotyczące określonych jednostek, które podlegały tej ustawie. Jeśli zaś chodzi o ten omawiany układ, to w wyniku takiego pączkowania nie objęto tą ustawą szeregu grup, które także czerpią fundusze z budżetu i po prostu w tej regulacji nie zostały ujęte.

W Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej próbowaliśmy się zastanowić, czy byłaby szansa rozszerzenia dzisiaj tego zakresu. Okazuje się, że prawnie nie, bo naruszałoby to materię regulacji prawnej. Można by to ewentualnie zrobić, ale wymagałoby to jeszcze sporo czasu, żeby przeanalizować wszystkie regulacje prawne dotyczące agencji, regionalnych izb obrachunkowych, Narodowego Funduszu Ochrony Zdrowia, wojska, generałów, różnych innych instytucji, a więc to uregulowanie nie ma charakteru kompleksowego, jeśli chodzi o układ krajowy.

No, wydaje się jedno, że jeżeli mamy to przyjąć i jest takie oczekiwanie społeczne, to w pełni zgadzałbym się z tym, co Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej podjęła, bo być może, jestem trochę bogatszy o pewne elementy dyskusji, gdyż ona tam trwała dłużej. A więc zgadzałbym się z tym, żeby wyeliminować skarbników, sekretarzy, bo ta regulacja prawna jednak...

Nie, to jest... Ale Panie Senatorze, to...

(Głos z sali: To znaczy wyeliminować wszystkich zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.)

Nie, nie. No, to w takim wypadku trzeba ten pkt 1 lit. b zmodyfikować, bo on... I przy takim stwierdzeniu pana senatora Czaji, to wtedy wyłączamy wszystkich, i marszałków, i...

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Senator Zdzisław Jarmużek: Dlaczego nie został? Poprawkę można zgłosić i poprawka została zgłoszona w odpowiednim czasie.)

(Senator Zdzisław Jarmużek: No to może pani poseł do tego się ustosunkuje.)

Panie Senatorze, pan dobrze mówi i pan dobrze zrozumiał, ja mówiłam, że dyskusja na temat procedowania w drugim czytaniu i zgłoszenie poprawki w drugim czytaniu powodowały, iż wątpliwość co do tego, czy taka regulacja czy ten zapis przechodzi pełny tryb legislacyjny oraz w oparciu o jaką opinię prawną, była podnoszona na posiedzeniach połączonych komisji. Niewątpliwie przy opiniowaniu tej poprawki liczbą głosów siedemnaście do dwunastu, głosowanie przesądziło, iż ona znalazła się w sprawozdaniu, a głosowanie w Wysokiej Izbie czyli w Sejmie pokazało, że uznano to rozstrzygnięcie, że nie było wątpliwości i tego nie odrzucono. I tylko z tym przyszłam do państwa na posiedzenie senackiej komisji, żeby państwa poinformować. Mówiłam, że jest wątpliwość. Tę wątpliwość, którą podnosiło Biuro Legislacyjne Sejmu, posłowie rozstrzygnęli w głosowaniu, uznając, iż argumenty podnoszone przez Biuro Legislacyjne, nie były na tyle istotne, aby można było mówić, że ta poprawka nie przebyła całego procesu legislacyjnego. I to chciałabym powiedzieć. Zarzuty do innego projektu nowelizacji były, została sporządzona opinia prawna, do tego akurat nie, mówiłam o tym trybie, drugie czytanie i dzień po dniu procedowanie, także rozstrzygnięcie nastąpiło... Mam nadzieję, że państwo w mojej informacji słyszeli ten głos mówiący, że wątpliwości takie były.

Dobrze.

Ja byłbym za tym, żebyśmy przyjęli podobne rozwiązanie, które przyjęła Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, które mówi o tym, żeby wyłączyć z tego procesu skarbników i sekretarzy, ale w oparciu o poprawkę, którą przygotowało Biuro Legislacyjne.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Ale, Pani Dyrektor, przecież już nie ma... Może ja przeczytam to. W art. 1 ust. 3 otrzymuje brzmienie: punkt trzeci - przepisów ustawy nie stosuje się do: po pierwsze, osób, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 31 lipca 1981 r. o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe. To dotyczy czego?

...raczej przeprowadzić tej poprawki, bo konstrukcja logiczna tej ustawy musi być inna i dlatego zaproponowałam, żeby ust. 3 składał się z trzech punktów: pierwszy punkt, przepisów ustawy nie stosowałoby się do osób, o których mowa w art. 2 ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe. To, co dzisiaj jest lit. b w pkcie 1, byłoby pktem 2, ale opisowym, to znaczy wymienilibyśmy kategorie, nie wymieniając osób, o których mowa w art. 2 pkt 1 lit. a-c i pkt 3, wyłączylibyśmy z tej pełnej kategorii, którą nam Sejm przedstawił, część osób z pktu 3 i dlatego jest propozycja, żeby wtedy pkt 2 brzmiał, że przepisów ustawy nie stosuje się do członków zarządów jednostek samorządu terytorialnego: wójta, burmistrza, prezydenta miasta i zastępcy wójta, burmistrza, prezydenta miasta. I pkt 3 powtórzenie, żołnierze itd., itd.

Czyli tak naprawdę poprawka Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej obejmuje tylko i wyłącznie pracowników samorządowych, do tego się odnosi i to jest zapisane, bo to jest w pkcie 2. Trzeba nadać całe brzmienie, bo konstrukcja logiczna całego ustępu jest inna.

(Przewodniczący Jerzy Adamski: To dlaczego przy okazji rezygnacji z sekretarzy robimy wójtom przyjemność?)

Panie Senatorze, to komisja zdecydowała, że wójt, burmistrz i prezydent miasta, na przykład prezydent miasta Warszawy, to jest jednak stanowisko tak zwanej erki samorządowej, i dlatego zdecydowała, że zamyka stanowiska samorządowe na zastępcy wójta. Nie ma w gminie takich zarządów, w związku z tym nie można odnieść członków zarządu jednostek samorządu terytorialnego, będzie się odnosiło do województwa i do powiatu. W województwie, to będzie marszałek województwa, wiceprzewodniczący zarządu i pozostali członkowie, w powiecie, to będzie starosta, wicestarosta i pozostali członkowie zarządu, a w gminie to będzie wójt, jego zastępca...

(Przewodniczący Jerzy Adamski: Zarządów już nie ma.)

(Głos z sali: Są, w starostwie są zarządy.)

(Przewodniczący Jerzy Adamski: W starostwie tak, no, ale tu tylko mówimy o członkach zarządów jednostek samorządu terytorialnego, wójta, burmistrza, aha...)

Panie Senatorze, tam gdzie są - do członków zarządu jednostek samorządu terytorialnego na szczeblu województwa i powiatu, no i gminy tu nie ma zarządu, jest...

Kto przejmuje tę poprawkę?

(Dyrektor Biura Legislacyjnego w Kancelarii Senatu Ewa Polkowska: Ale jest dalej idąca poprawka senatora...)

Dobrze. Kto przejmuje. Ale dobrze. Senator...

(Dyrektor Biura Legislacyjnego w Kancelarii Senatu Ewa Polkowska: Senator zgłosił ją.)

Senator zgłosił poprawkę o likwidacji całego punktu, w art. 1 ust. 3 pkt 1 lit. b, o wykreślenie tego całego punktu, tak?

(Głos z sali: Którą?)

Tę poprawkę Biura Legislacyjnego.

(Głos z sali: Ja mogę przejąć.)

(Dyrektor Biura Legislacyjnego w Kancelarii Senatu Ewa Polkowska: Jeśli można powiedzieć...)

Z tą poprawką jest związana oczywiście poprawka do przepisu przejściowego, do art.  4. W związku z tym, to są dwie poprawki, które trzeba łącznie rozpatrywać.

Ale zaraz, nie był głosowany wniosek, ktoś musi postawić wniosek o przyjęcie bez poprawek, albo o odrzucenie.

Kto jest za tym, aby ta ustawa została przyjęta bez poprawek? (1)

(Głos z sali: Wniosek przeszedł. Dlaczego wy się wstrzymujecie?)

Nie, nic nie wnosi. Wobec tego, teraz, ktoś powinien postawić wniosek o odrzucenie, bo w wyniku głosowania, logicznie wynika, że nie poparliście państwo poprawek, nie poparliście wniosku o przyjęcie bez poprawek, jedyny, ostatni wniosek, który zostaje wam do głosowania, to wniosek o odrzucenie. Ktoś musi zgłosić wniosek o odrzucenie, albo...

(Głos z sali: Przeciwko czemu?)

(Senator Zdzisław Jarmużek: Ale żadna poprawka nie przeszła, tak? (Rozmowy na sali)

(Głos z sali: Nie, żadna poprawka nie przeszła.)

No szkoda, żeście państwo nie przyszli od samego początku, nie będziemy teraz powtarzać po godzinie...

Czyli wniosek nie przeszedł, ani nie ma przyjęcia ustawy, ani nie ma... I takie stanowisko komisji przedstawimy.

(Głos z sali: Stawiam wniosek mniejszości.)

Jest wniosek mniejszości. Kto z państwa chce...

Przepraszam bardzo, ale nie może być wniosku wobec braku stanowiska komisji. Poza tym chciałabym państwu przypomnieć regulamin. Marszałek, kierując ustawę do komisji, zobowiązał zgodnie z regulaminem, aby komisja przygotowała sprawozdanie, w którym zaproponuje Senatowi poprawki, albo przyjęcie bez poprawek, albo odrzucenie ustawy. Tak więc w tej chwili należy zastanowić się nad wznowieniem procedowania, bo myślę, że chyba nie ma sensu głosować reasumpcji głosowań poprawek, reasumpcji odrzucenia i reasumpcji przyjęcia bez poprawek. Trzeba zastanowić się, powrócić do argumentacji. Nie wiem, czy komisja mnie poprze, ale chyba nie ma sensu, głosować w tej chwili reasumpcji wszystkich głosowań.

(Senator Zdzisław Jarmużek: Pani Dyrektor, ale był wniosek o odrzucenie ustawy.)

(Senator Zdzisław Jarmużek: Ale nie, przeszedł większością głosów.)

(Senator Gerard Czaja: Senator jest w błędzie, może więc powtórzyć.)

Którego głosowania, tego przeciw ustawie? Tak?

Panie Senatorze, to bardzo proszę zgłosić taki wniosek, a nie podpowiadać, tak, albo nie.

Przepraszam, jeśli można. Zanim państwo zdecydowalibyście o reasumpcji, proszę zwrócić uwagę, że reasumpcja głosowania może dotyczyć działania w błędzie. Jeśli państwo w wyniku eliminacji kolejnych poprawek nie podjęliście decyzji, to wydaje się, że najwyższa pora wznowić dyskusję, a nie dokonywać reasumpcji jednego z tych wniosków. Dlatego, że trzeba byłoby udowodnić, że było to działanie w błędzie, że ktoś popełnił błąd, więc...

(Głos z sali: Ale wszystkich samorządowców?)

(Głos z sali: Erkę samorządową.)

(Głos z sali: Byłam przewodniczącą zebrania.)

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Ale ja, chciałbym w tej chwili przybliżyć Pani sytuację, jaka zaistniała na posiedzeniu komisji. Wniosek został poddany pod głosowanie. Ten wniosek nie uzyskał akceptacji, przy jednym głosie za, dwóch przeciw i reszcie wstrzymujących się. Następny był wniosek , w którym pani Serocka zaproponowała wyłączenie skarbników, sekretarzy gmin i w konsekwencji poprawkę do art. 4. Ten wniosek został poparty przez dwóch senatorów, dwóch było przeciw i dwóch wstrzymało się i też nie został przyjęty. Następnie został złożony wniosek o przyjęcie tej ustawy bez poprawek, też nie został przyjęty, przy jednym głosie za, dwóch przeciw, trzech wstrzymujących się. Następnie został postawiony wniosek o odrzucenie tej ustawy. Ten wniosek został poparty przez dwie osoby, pięć było przeciwnych i jedna wstrzymująca się. To dla wyjaśnienia dla pani senator i dla pana senatora Romaszewskiego.

(Senator Zbigniew Romaszewski: Dziękuję bardzo.)

(Senator Zdzisław Jarmużek: Mamy dostarczyć sprawozdanie. W tym sprawozdaniu możemy powiedzieć, że komisja nie wypracowała stanowiska.)

Nie ma takiej możliwości, bardzo mi przykro. Zgodnie z regulaminem art. 69, komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowują sprawozdanie, w którym proponują Senatowi przyjęcie bez poprawek, wprowadzenie poprawek, odrzucenie.

(Senator Zdzisław Jarmużek: Pani Dyrektor, ale teoretycznie jest możliwe niewypracowanie stanowiska.)

(Senator Zdzisław Jarmużek: Jest taka możliwość.)

W związku z tym, że regulamin nasz tego nie przewiduje, a...

(Senator Zdzisław Jarmużek: No bo, jeżeli...)

(Senator Zdzisław Jarmużek: Przepraszam bardzo.)

Zgodnie z art. 68 pkt 3, przewodniczący komisji może wystąpić do marszałka Senatu o przedłużenie terminu określonego w ust. 2. W związku z tym, przerywam posiedzenie komisji i zwołujemy komisję przed posiedzeniem Senatu, aby komisja była w 100% składzie i wtedy wypracujemy stanowisko.

(Głos z sali: Ale kiedy to będzie, we wtorek czy w środę rano?)

Poinformujemy państwa. Myślę, że będzie to wtorek, godzina wieczorna.

Ale, Panie Przewodniczący, przepraszam najmocniej, nie można stwierdzić, że: jak będzie komisja w pełnym składzie. Komisja nigdy nie będzie w pełnym składzie. Mamy w tej chwili zdecydowaną większość komisji i w tej sytuacji uważam, że musimy to dzisiaj załatwić nie dlatego, że akurat nie chce mi się załatwiać we wtorek czy w środę, tylko że jednak proponuję, żebyśmy dzisiaj się tym zajęli. Jeżeli państwo to przyjmiecie, proponuję dokonać reasumpcji. Zgłaszam wniosek...

Zgłaszam wniosek o przeprowadzenie reasumpcji głosowania, tego głosowania, które dotyczy propozycji zmian zgłoszonych...

Pani Dyrektor, kończymy posiedzenie komisji, zaczynamy posiedzenie nowej.

(Senator Zdzisław Jarmużek: Nie, jest wniosek.)

Zgłaszam wniosek o reasumpcję głosowania dotyczącego poprawek zgłoszonych przez panią Serocką.

No, dobrze. Myślałem, że przerwiemy w tej chwili posiedzenie tej komisji i zaczniemy za pięć minut następne posiedzenie, od nowa zaczniemy procedować.

Zgłaszam poprawkę dotyczącą art. 1 ust. 3, który otrzymuje brzmienie: przepisów ustawy nie stosuje się: pkt 1 - do osób, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 31 lipca 1981 r. o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, Dziennik Ustaw nr 20, poz. 101, z późniejszymi zmianami. Pkt 2 - do członków zarządu, czyli nie stosuje się również do członków zarządu jednostek samorządu terytorialnego, to jest wójta, burmistrza, prezydenta miasta oraz zastępcy wójta, burmistrza, prezydenta miasta. Pkt 3 - żołnierzy oraz funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Służby Celnej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej oraz Biura Ochrony Rządu.

I druga poprawka w art. 4 ust. 1 pkt 1, który otrzymuje brzmienie: pierwsze, dodatkowe wynagrodzenie roczne dla: lit. a, osób, o których mowa w art. 2 ustawy wymienionej w art. 2 i lit. b, członków zarządów jednostek samorządu terytorialnego - wójta, burmistrza, prezydenta miasta oraz zastępcy wójta, burmistrza, prezydenta miasta. Dziękuję bardzo.

(Głos z sali: Nie wiem, co ona znaczy.)

Kto jest za tą poprawką? (4)

W związku z tym, kto z państwa jest za ustawą o zmianie ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek strefy budżetowej, z poprawką przed chwileczką przegłosowaną.