5 sierpnia 2003 r.

Na swym posiedzeniu Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi zdecydowała, że zarekomenduje Senatowi przyjęcie bez poprawek ustawy o uruchomieniu środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej. Ustalono, że w imieniu komisji sprawozdanie w tej sprawie złoży Izbie senator Marian Kozłowski.

Z rozwiązaniami przyjętymi w ustawie sejmowej zapoznał senatorów wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Stanisław Kowalczyk. Wysłuchano także opinii Biura legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Ustawa stwarza podstawy prawne do powstania agencji płatniczych, za pośrednictwem których będzie się odbywać realizacja płatności w ramach Wspólnej Polityki Rolnej.

Senatorowie uznali, że ze względu na fundamentalny charakter ustawy nie będą zgłaszać poprawek. Ustawa zacznie obowiązywać po uzyskaniu przez Polskę członkostwa w UE. Wyjątek będą stanowić przepisy dotyczące działań związanych z uzyskaniem akredytacji przez agencje płatnicze. Wejdą one w życie po 14 dniach od ogłoszenia ustawy.

Po uzyskaniu akredytacji agencjami płatniczymi staną się: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Agencja Rynku Rolnego.

ARiMR będzie odpowiadać za realizację płatności w ramach Krajowego Systemu Ewidencji Gospodarstw Rolnych i Zwierząt Gospodarskich (IACS), natomiast ARR będzie odpowiedzialna za stosowanie instrumentów interwencji na rynku wewnętrznym, a także instrumentów interwencji w handlu zagranicznym towarami rolno-spożywczymi.

Ze względu na dwoisty charakter wydatków obejmujących płatności w ramach Wspólnej Polityki Rolnej i dofinansowanie przedsięwzięć realizowanych na obszarach wiejskich z funduszy strukturalnych w funduszu wyodrębniono dwie sekcje - orientacji i gwarancji.

Z sekcji gwarancji dokonywane są wydatki związane z płatnościami obligatoryjnymi, np. z interwencją rynkową, płatnościami bezpośrednimi lub subsydiami eksportowymi. Z sekcji orientacji dofinansowywane są przedsięwzięcia mające na celu zmiany strukturalne w rolnictwie.

Podczas posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi S. Kowalczyk nawiązał także do rozpatrzonej na posiedzeniu komisji 23 lipca br. ustawy o zmianie o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Senatorowie zgłosili wówczas poprawki doprecyzowujące przepisy, ale niezmieniające zasadniczo treści ustawy. Ustawa zmierza do wprowadzenia możliwości udzielania przez agencję poręczeń spłaty kredytów bankowych w celu złagodzenia skutków niekorzystnych zjawisk agrometeorologicznych w bieżącym roku. Zaproponowane przez resort rolnictwa umożliwienie agencji udzielania poręczeń kredytów klęskowych będzie zgłoszone przez senatorów na posiedzeniu plenarnym Senatu. Jak wyjaśnił S. Kowalczyk, propozycja poprawki jest elementem działań podejmowanych przez rząd w związku z suszą, która dotknęła kraj.

Wiceminister poinformował, że do resortu trafiły już wnioski o uruchomienie tzw. kredytów klęskowych z 3 województw: wielkopolskiego, kujawsko-pomorskiego i lubuskiego. Minister rolnictwa od razu wyraził zgodę na uruchomienie takich kredytów.

"Straty spowodowane suszą szacowane są na terenie pozostałych województw. Termin mija dzisiaj, więc do końca tygodnia powinny być znane wyniki tych szacunków" - powiedział wiceminister S. Kowalczyk.

Do resortu rolnictwa docierają informacje, że rolnicy dotknięci klęską suszy mają problemy z zabezpieczeniem kredytów, tymczasem Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ze względu na brak odpowiednich regulacji prawnych nie może poręczać kredytów klęskowych.

Jak stwierdził wiceminister S. Kowalczyk, obecnie agencja może poręczać kredyty inwestycyjne i studenckie. Nie jest w stanie z powodu braku regulacji prawnych poręczać kredytów obrotowych i klęskowych. Taka zmiana, gdyby została przyjęta przez Senat, umożliwiłaby agencji poręczanie także kredytów klęskowych.

Wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi przypomniał, że dodatkowe pieniądze na dopłaty do mleka klasy ekstra będą do dyspozycji Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa tylko wówczas, gdy wpływy budżetowe z podatków i akcyzy przekroczą zaplanowaną kwotę o 510 mln zł.

"Taką możliwość przewiduje ustawa budżetowa na 2003 rok, agencja będzie miała wówczas szansę otrzymać w IV kwartale dodatkowo 275 mln zł na dopłaty do mleka klasy ekstra, z zastrzeżeniem, że nie będzie innych pilnych potrzeb budżetowych. Oznacza to, że trudno będzie uzyskać dodatkowe pieniądze" - powiedział wiceminister S. Kowalczyk. Z tego powodu - zdaniem wiceministra - agencja może dysponować tylko kwotą przewidzianą na ten cel w swoim tegorocznym budżecie.

Dopłaty do mleka klasy ekstra są wypłacane od połowy ubiegłego roku. Początkowo było to 7 groszy do litra. Od stycznia do kwietnia ubiegłego roku - 4 gr/l. W odpowiedzi na dezyderat sejmowej komisji rolnictwa oraz postulaty protestujących rolników rząd zdecydował, że od kwietnia dopłaty są podwyższone do 7 gr/l. Jak powiedział wiceminister S. Kowalczyk, agencja wydaje miesięcznie ponad 30 mln zł na dopłaty do mleka, a cały tegoroczny budżet na ten cel to 366 mln zł. "To, czy ta kwota zostanie wykorzystana czy nie, będzie zależało od wielkości skupu w pozostałych miesiącach roku" - dodał.

W ubiegłym roku mleko klasy ekstra stanowiło 70% skupu mleka, obecnie ponad 80%. "Ten znaczny wzrost powoduje, że agencja musi wyasygnować coraz więcej środków na dopłaty" - stwierdził wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi.