1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (cd.).

W związku z tym rozpoczynam posiedzenie połączonych komisji: Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Proszę państwa, jak państwo pamiętają, ostatnio przerwaliśmy posiedzenie dotyczące zmian do ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. Możemy wręcz powiedzieć, że było to posiedzenie z pogłębioną refleksją i dyskusją. Dzisiaj przechodzimy do prac legislacyjnych z prawdziwego zdarzenia - proponuję następującą procedurę.

Czy ktoś chciałby jeszcze, żeby została wyjaśniona idea tej ustawy? Czy ktoś sobie tego życzy? Nie ma takiej osoby.

(Senator Sławomir Izdebski: Ja chciałbym prosić.)

W takim razie głos zabierze pani minister Misterska-Dragan.

(Senator Sławomir Izdebski: Ale tylko w ciągu dwóch minutek, jeżeli można.)

Może powtórzę po prostu, że celem tej ustawy jest uporządkowanie kwestii dotyczących nadzoru właścicielskiego Skarbu Państwa. Między innymi została wprowadzona zmiana, zgodnie z którą nadzór nad spółkami powstałymi przy udziale Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa przechodzi na Ministerstwo Skarbu Państwa, łącznie z prawami do akcji i udziałów. To nie było kwestionowane.

Kolejna sprawa to uregulowanie kwestii finansowych, a więc wydzielenie mienia Skarbu Państwa z zasobów Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Chodzi o uporządkowanie tych kwestii głównie w taki sposób, żeby nie było sprzeczności pomiędzy prawem bilansowym a gospodarką finansową, określoną w obecnie obowiązującej ustawie o gospodarce nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.

Tak więc ta ustawa generalnie porządkuje i systematyzuje gospodarkę finansową i kwestię nadzoru właścicielskiego Skarbu Państwa, którego obowiązek sprawowania wynika z innych ustaw.

(Senator Sławomir Izdebski: Dziękuję bardzo. Może jeszcze dwa słowa, Panie Przewodniczący.)

Przepraszam, że przedłużam nasze posiedzenie, ale ostatnio materiałów było akurat bardzo dużo, a w związku z tym, że pełnię funkcję sekretarza, z poprzedniego posiedzenia komisji musiałem wcześniej wyjść, i stąd moja niewiedza. Przepraszam bardzo. Dziękuję za wyjaśnienia.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Barbara Misterska-Dragan: Dziękuję pięknie.)

Proszę państwa, w tej sytuacji proponuję następujący sposób procedowania... A czy wszyscy mają przed sobą zestawienie poprawek? Wszyscy mają zestawienie poprawek. Bardzo dobrze. Będę więc prosił panią mecenas Kaśnikowską, by referowała ideę każdej poprawki.

Jest tu dzisiaj, na moją prośbę, wiceprezes Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, pani Danuta Demianiuk. Witam panią prezes na naszym posiedzeniu.

Czy dzisiaj jest ktoś z Ministerstwa Finansów?

(Głos z sali: Tak, jest.)

Też jest, dobrze. Ewentualnie także będę zadawał pytania albo sami niech się państwo zgłaszają, jeśli mają państwo jakiś protest, że tak powiem, w zanadrzu.

Każdą poprawkę będę poddawał pod głosowanie. Poprawek jest kilkanaście, w związku z tym musimy procedować dość sprawnie.

Poprawka pierwsza jest, nie ma co do tego wątpliwości, poprawką legislacyjną i jej celem jest tylko poprawienie złych odniesień.

(Głos z sali: Kto przejmuje poprawkę?)

Poprawka druga jest trochę bardziej skomplikowana, ponieważ została wniesiona przez Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa w celu wyeliminowania niespójnych zdaniem agencji przepisów, dotyczących dysponowania środkami finansowymi zasobu i agencji. Jeżeli życzyliby sobie państwo pogłębienia merytorycznego odnośnie do tego dlaczego...

(Przewodniczący Marian Noga: Na razie nie. Będę o to pytał.)

(Zastępca Prezesa Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa Danuta Demianiuk: Także.)

(Głos z sali: Uznajemy.)

Poprawka trzecia została wniesiona przez agencję. Jej celem jest dodanie do ustawy przepisu określającego tryb odraczania zapłaty należności. Nie ma rozbieżności co do...

(Głos z sali: Ta pani na zielono.)

Ta pani na zielono notuje. Nawet jeśli będą przeciw, to trudno...

(Senator Sławomir Izdebski: ...to też przejmuję.) (Wesołość na sali)

Poprawka czwarta zmierza do wyeliminowania w art. 24 w ust. 5 nieprawidłowego rozwiązania. Tutaj do zapisu wkradł się błąd, bo parki narodowe jako podmioty niemające osobowości prawnej nie mogą nieodpłatnie nabywać własności. W związku z tym z tego przepisu usuwa się parki narodowe. Trzeba tu podnieść, że pan senator Pieniążek zgłosił chęć rozwiązania tego problemu.

(Senator Jerzy Pieniążek: Tak, uzgodniłem z przewodniczącym.)

Biuro Legislacyjne miało obowiązek wypracowania jakiegoś rozwiązania. Rozwiązanie to - chciałabym państwu wskazać - znajduje się w pkcie 10. Polega ono na tym, że parki narodowe, nie mając osobowości prawnej, mogą otrzymać nieruchomości w trwały zarząd. W związku z tym biuro zaproponowało następujące rozwiązanie. W przepisie dotyczącym trwałego zarządu, który jest zawarty w ustawie o agencji, dodano parki narodowe. Chodzi o regulację dotyczącą nieodpłatnego przekazania w zarząd.

(Przewodniczący Marian Noga: Do tego dojdziemy.)

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Pani Prezes, to będzie w pkcie 10, ale to jest łączne, jak pani widzi, i dlatego bardzo słusznie, że pani mecenas wyjaśnia to razem.

Tak więc na razie, jeśli chodzi o poprawkę czwartą, zdaje się, że nie ma żadnych zastrzeżeń, chyba że Ministerstwo Finansów ma jakieś zastrzeżenia.

(Głos z sali: Trzeba usunąć.)

Skoro nie ma zastrzeżeń, proponuję... Oczywiście przejmuję poprawkę, to wiadomo.

Kto jest za poprawką czwartą? (12)

Proszę państwa, oprócz poprawki dziesiątej, która jest komplementarna, powiedzmy, do poprawki czwartej, jest jeszcze poprawka czwarta lit. a. Znajduje się ona na stronie 3 zestawienia.

O doprecyzowanie tego przepisu wniosło Ministerstwo Skarbu Państwa, jeśli mnie pamięć nie myli. Wydaje mi się, że motywem tego doprecyzowania było to, żeby przepis został tak zredagowany, by była podstawa do roszczenia, a nie tylko uprawnienie, niemające podstawy materialnoprawnej, do żądania zwrotu należności. Jeżeli życzą sobie państwo dokładniejszego wyjaśnienia, to...

Może inaczej: Ministerstwo Skarbu Państwa oczywiście jest za, ponieważ jest autorem, ale pani prezes chciałaby, aby wyjaśnić, tak?

Pani Minister, proszę, ponieważ poprawka czwarta lit. a jest państwa autorstwa.

Chodzi głównie o zapis art. 24 ust. 5. W zasadzie jest to wniosek poselski, jeśli chodzi o art. 24 ust. 5. Problem dotyczył kwestii przekazywania nieodpłatnie na własność osobom bezrobotnym bez prawa do zasiłku, które przez okres co najmniej pięciu lat były pracownikami państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej, nieruchomości rolnych o powierzchni do 2 ha na cele związane z zalesianiem. Przyjęty był zapis mówiący, że w przypadku zbycia lub przeznaczenia przez nabywcę nieruchomości na inne cele niż określone w umowie przed upływem dziesięciu lat, licząc od dnia jej nabycia, agencja może żądać zwrotu. My proponujemy zapis mówiący, że agencji przysługuje zwrot aktualnej wartości pieniężnej. Chodzi o to, by było jednoznacznie powiedziane, że nie jest to fakultatywne, lecz agencji przysługuje takie prawo.

(Przewodniczący Marian Noga: Jest korzystne, tak mi się wydaje.)

Tyle tylko, że w art. 24 mamy do czynienia nie tylko z tym, co zostało wprowadzone w dopiero co uchwalonej przez Sejm ustawie, ale także i z nieodpłatnym przekazaniem na rzecz jednostek samorządu terytorialnego, Polskiej Akademii Nauk i szkół wyższych. Niekiedy bywa tak - zdarza się tak zwłaszcza w przypadku jednostek samorządu terytorialnego - że nie przeznaczają one tego na te cele, ale tylko dlatego, że na przykład chcą wybudować szkołę na innym gruncie niż ten, który od nas otrzymały.

(Przewodniczący Marian Noga: Przejęły.)

Tak, bo z jakichś powodów coś się zmieniło. Wtedy dokonują na przykład takiego manewru, że grunt od nas otrzymany zamieniają z jakąś osobą fizyczną i budują szkołę na gruncie, który otrzymały w wyniku zamiany. W takim przypadku do tej pory agencja nie domagała się zwrotu. Uznawała, że co prawda ten grunt nie został wykorzystany na te cele, ale pośrednio tak, bo posłużył do zamiany i do budowy tejże szkoły. Z tego powodu w wyjątkowych przypadkach istniała możliwość niedomagania się tego zwrotu. Jeżeli zwrot przysługuje, to w każdym przypadku będziemy musieli domagać się zwrotu.

(Przewodniczący Marian Noga: Ale słyszał pan przykład podany przez panią prezes?)

Tak, tak. Intencją tej poprawki było to, aby agencji przysługiwał zwrot wartości nieruchomości w przypadku wykorzystania jej niezgodnie z przeznaczeniem, bo to nieodpłatne przekazanie miało służyć realizacji celów statutowych. Oczywiście przykład podany przez panią prezes jest bardzo wymowny i warto by się było nad tym zastanowić. W tej poprawce chodziło głównie o kategorię osób z pktu 3, czyli o osoby bezrobotne, którym przekazano grunty na zalesienie. Chodziło po prostu o to, aby nie było wtórnego obrotu tymi nieruchomościami, z przeznaczeniem na inne cele. Myślę, że to niebezpieczeństwo, o którym mówiła pani prezes, można łatwo usunąć w wyniku korekty poprawki i wprowadzenia następującego zapisu: w przypadku zbycia lub przeznaczenia przez nabywcę nieruchomości, o którym mowa w pkcie 3. Wtedy intencja będzie jednoznaczna.

(Przewodniczący Marian Noga: Pan mecenas mówi o poprawce czwartej lit. a, tak?)

Tak, o poprawce czwartej lit. a. Należałoby dopisać po wyrazach "przez nabywcę nieruchomości" wyrazy "o którym mowa w pkcie 3".

(Radca Ministra w Ministerstwie Skarbu Państwa Krzysztof Głogowski: Tak, tylko do pktu 3.)

Agencji zależy również na tym, by w niektórych sytuacjach mogła tego żądać od innych podmiotów. Agencji zależy na utrzymaniu możliwości decydowania w konkretnych przypadkach. Chodzi o to, czy będzie to obligatoryjne żądanie zwrotu, czy można będzie odstąpić od żądania zwrotu.

Intencja była taka, żeby to przysługiwało obligatoryjnie, dlatego że jest to jednak zasób majątkowy Skarbu Państwa. W tym przypadku uznaniowość powinna być maksymalnie wyeliminowana.

(Główny Specjalista do spraw Legislacji w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Hanna Kaśnikowska: Jeżeli tak ma być...)

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Barbara Misterska-Dragan: Nie słyszałam, Pani Mecenas.)

Jeżeli chcą państwo tak to załatwić, by pozostał stary zapis w stosunku do dwóch pierwszych punktów, a w przypadku pktu 3 było obligo ściągania tej należności, to trzeba po prostu przeredagować zdanie końcowe.

Tak byłoby lepiej.

Może tak: "W przypadku zbycia lub przeznaczenia przez nabywcę nieruchomości na inne cele niż określone w umowie przed upływem dziesięciu lat, licząc od dnia jej nabycia, w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 1 i 2, agencja może żądać zwrotu aktualnej wartości tej nieruchomości", a w przypadku takim jak określony w ust. 5 agencji przysługuje zwrot.

(Przewodniczący Marian Noga: Pani Prezes, czy to jest...)

(Zastępca Prezesa Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa Danuta Demianiuk: Poddaję pod rozwagę następującą rzecz...)

Początek byłby taki, jaki jest. W przypadku zbycia lub przeznaczenia przez nabywcę nieruchomości na inne cele niż określone w umowie przed upływem dziesięciu lat, licząc od dnia jej nabycia: pkt 1, agencja może żądać zwrotu aktualnej wartości nieruchomości pieniężnej... tej nieruchomości, ustalonej według zasad określonych w art. 3... przepraszam, może żądać zwrotu aktualnej wartości w przypadkach, o których mowa w pktach 1 i 2; pkt 2, agencja - jak tam było u pani? - agencji przysługuje zwrot...

(Głos z sali: W przypadku trzecim.)

...w przypadku trzecim. Coś takiego.

(Główny Specjalista do spraw Legislacji w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Hanna Kaśnikowska: Tak, tak, rozumiem.)

W zdaniu ostatnim na końcu byłby zapis: "ustalonej według zasad określonych w art. 3".

(Przewodniczący Marian Noga: Oczywiście.)

Tylko że byłoby to zapisane nie w punktach, lecz przy użyciu tiret, bo tu punkty już są. Przez tiret i ze zdaniem końcowym.

Dobrze. Pani mecenas na posiedzenie plenarne skonstruuje redakcyjnie tę poprawkę. Sama idea poprawki jest znana.

Poprawka piąta dotyczy art. 29 ust. 1. Art. 29 ust. 1 mówi o pierwszeństwie w nabyciu nieruchomości zasobu. Określa się w nim grupę podmiotów uprawnionych do tego pierwszeństwa. Są to byli właściciele zbywanej nieruchomości, spółdzielnie produkcji rolnej i, trzeci podmiot, dzierżawcy zbywanej nieruchomości. Celem poprawki jest dodanie w tym przepisie czwartego podmiotu, którym byliby byli pracownicy, indywidualni lub zorganizowani w spółkę albo grupę producentów rolnych, państwowego przedsiębiorstwa gospodarki rolnej.

Ustosunkowując się do tej poprawki, chcę powiedzieć, że w takiej wersji poprawka ta niestety nie może wejść do ustawy, dlatego że, jak zwrócili państwo na to uwagę, pierwsze trzy podmioty to podmioty indywidualne, a czwarty podmiot to grupa podmiotów.

Zwróćmy uwagę na art. 29 lit. 1f. W razie zbiegu uprawnień do pierwszeństwa w nabyciu stosuje się kolejność wymienioną w tym przepisie. To co zrobimy, gdy dodamy grupę podmiotów? Trzeba by było wypracować jakieś rozwiązanie specjalne, może najpierw byłby to przetarg ograniczony do tej czwartej grupy. Na tym etapie prac legislacyjnych i w takiej wersji ta poprawka, bardzo mi przykro, nie powinna wejść do ustawy.

Dziękuję.

Negatywne.

Ja nie przejmuję tej poprawki.

Dziękuję. Poprawka nie uzyskała poparcia.

Poprawki szósta i siódma polegają tylko na doprecyzowaniu przepisów końcowych, a w zasadzie przejściowych.

Poprawki uzyskały poparcie połączonych komisji.

Poprawka ósma została zaproponowana... Nie pamiętam przez kogo, przykro mi.

(Przewodniczący Marian Noga: To nie ma znaczenia w tej chwili.)

Została zaproponowana przez agencję. Może przedstawiciel agencji wyjaśni. Bardzo mi przykro.

Pani Prezes, jest potrzeba, żeby pani wyjaśniła poprawkę.

Ponieważ do tej pory poręczenia i gwarancje kredytowe udzielane były przez agencję bez rozróżnienia, czy chodzi o poręczenia i gwarancje obciążające mienie zasobu, czy mienie własne agencji, a w propozycji, która ma obowiązywać po wejściu w życie tej ustawy, jest to rozróżnienie, powstaje problem, jeżeli dojdzie do wykonania poręczeń i gwarancji udzielonych dotychczas, co będą obciążać: czy majątek własny agencji, czy zasób. Do tej pory były one obciążeniem zasobu i proponujemy dać temu wyraz w przepisach przejściowych, by nie było wątpliwości.

Poprawka dziewiąta została zgłoszona przez Ministerstwo Skarbu Państwa, ale jest propozycja jej modyfikacji. Chęć modyfikacji tej poprawki wyraziła agencja własności rolnej. Brzmienie jest następujące...

Po pertraktacjach zostało zaproponowane coś takiego. Otóż po wejściu w życie tej ustawy zasady gospodarki finansowej Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa i Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz zasady sporządzania sprawozdań finansowych agencji i zasobu obowiązują...

(Głos z sali: ...od dnia 1 stycznia...)

(Głos z sali: ...poczynając od początku...)

...poczynając od początku roku obrotowego 2003. Jeżeli byłaby zgoda obu tych podmiotów, to Biuro Legislacyjne też nie ma zastrzeżeń. Jednak minister finansów przedstawił propozycję innego rozwiązania i prosiłabym o wyjaśnienie.

Panie Przewodniczący, Szanowni Państwo, nasza poprawka zmierza jedynie do usystematyzowania tego zapisu. Pojęcie sporządzania sprawozdań stanowi element ustawy o rachunkowości i samo sporządzanie sprawozdań nic nie daje bez stosowania w pełni przepisów tej ustawy. Nasza poprawka zmierza do tego, żeby wyrazy "sporządzanie sprawozdań" zastąpić wyrazami "zasady rachunkowości". To jednoznacznie precyzuje zapis. Przychylamy się do propozycji, ale chcemy ją zmodyfikować. Jeśli chodzi o ostatnią część tej poprawki, to wyrazy: "od dnia 1 stycznia" proponujemy zastąpić wyrazami: "poczynając od roku obrotowego 2003". Tu chyba zgadzamy się z propozycjami agencji.

Rzeczywiście, jest to doprecyzowanie. Zasady rachunkowości są tu fundamentalne.

Czy państwo senatorowie mają uwagi do biura albo do ministerstwa? Nie ma uwag.

(Główny Specjalista do spraw Legislacji w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Hanna Kaśnikowska: Jeżeli mogłabym, przeczytam, żeby nie było wątpliwości, czy o to wszystkim podmiotom chodzi.)

Określone w ustawie zasady gospodarki finansowej Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa i Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz zasady sporządzania...

(Głos z sali: Nie.)

(Przewodniczący Marian Noga: O właśnie, dobrze, że pani czyta. Oraz zasady rachunkowości... powoli, powoli.)

A więc nie od dnia 1 stycznia, lecz począwszy od roku obrotowego, tak?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Barbara Misterska-Dragan: Tak, chodzi o napisanie: od początku roku obrotowego 2003.)

(Główny Specjalista do spraw Legislacji w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Hanna Kaśnikowska: Obowiązują, poczynając od...)

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Barbara Misterska-Dragan: ...roku obrotowego 2003, ponieważ zasady rachunkowości określają, że musi to być od początku roku obrotowego.)

(Główny Specjalista do spraw Legislacji w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Hanna Kaśnikowska: ...od roku obrotowego 2003.)

Okej. Teraz nie ma już raczej żadnych wątpliwości. Chyba że są jeszcze jakieś pytania? Nie ma.

Poprawka dziesiąta została już omówiona. Przypominam, że chodzi o parki narodowe, które otrzymałyby nieodpłatnie w trwały zarząd określony majątek.

(Głos z sali: Rezerwaty i parki narodowe.)

Ministerstwo Finansów? Pani Prezes? Jest zgoda. Dziękuję.

(Głos z sali: Gdzie ona jest?)

To jest ta poprawka. U mnie to jest poprawka jedenasta. O tę chodzi, Panie Senatorze. Proszę spojrzeć na stronę 2.

Tę poprawkę sporządziłam asekuracyjnie. Chciałabym bowiem zapytać państwa, czy nie będzie wątpliwości co do przepisów wykonawczych do tej ustawy. Jeśli trzeba byłoby stosować rozporządzenia wykonawcze wydane na podstawie stanu prawnego sprzed nowelizacji, to wypadałoby się ustosunkować do tego, jak długo to ma trwać, i wprowadzić przepis obligujący do wydania rozporządzeń wykonawczych na podstawie znowelizowanych przepisów. Chciałabym, żebyście państwo...

Naszym zdaniem jest to potrzebne, by uporządkować to od strony legislacyjnej.

A to dziękujemy bardzo.

To jest niezbędne. Inaczej funkcjonowalibyśmy bez statutu.

Czy może być taki zapis? Nie ma zastrzeżeń? Teraz państwo senatorowie.

Oczywiście przejmuję tę poprawkę.

Kto na ochotnika chciałby zostać sprawozdawcą tej ustawy? Obojętne, z jakiej komisji. Czy jest chętny? Bo będę musiał wyznaczyć, jeśli nie będzie chętnego. Nie ma chętnego?

Widzę, że zastanawia się pan senator Anulewicz.

(Senator Sławomir Izdebski: Może ja zaproponuję...)

To może pan profesor Kozłowski, ponieważ rzeczywiście ostatnio pan senator Anulewicz był sprawozdawcą. Czy profesor Kozłowski się zgodzi?

Niech komisja rolnictwa będzie górą. Czy jest zgoda?

Tak, cały czas.

Proszę zapisać do protokołu: pan senator Marian Kozłowski.