23 października 2002 r.

Podczas posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi senatorowie zapoznali się z informacją o postępie w negocjacjach z Unią Europejską w obszarze "Rolnictwo", którą przedstawił wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Jerzy Plewa.

Informacja dotyczyła m.in. ustaleń w sprawach weterynaryjnych i fitosanitarnych. 18 października br. strona polska otrzymała wspólne stanowisko UE w zakresie tych zagadnień. Problematyka dotycząca tych podobszarów negocjacyjnych była przedmiotem Konferencji Akcesyjnej na szczeblu deputies 18 października br., podczas której strona wspólnotowa potwierdziła przyznanie, zgodnie z wnioskami Polski, okresów przejściowych dotyczących: sektora mleka (do 31 grudnia 2006 r. dla gospodarstw mleczarskich oraz w odniesieniu do jakości mleka pod warunkiem spełnienia 3 warunków) oraz sektora mięsnego (okres przejściowy dla 332 zakładów do 31 grudnia 2007 r. na podstawie harmonogramów dostosowawczych zostanie przyznany po zobowiązaniu się Polski, że zakłady nim objęte spełnią określone warunki szczegółowe). Odnośnie do polskiego wniosku o okres przejściowy w zakresie wprowadzania na rynek pewnych środków ochrony roślin UE uważa, że postulowany okres jest zbyt długi i mógłby prowadzić do niesprawiedliwej konkurencji na polskim rynku. W tej kwestii zaproponowano inne szczegółowe rozwiązania.

8 października br. Rada Ministrów przyjęła modyfikację stanowiska negocjacyjnego w obszarze "Rolnictwo - zagadnienia inne niż ustawodawstwo weterynaryjne i sanitarne".

Dokument ten przewiduje takie rozwiązania przejściowe, jak realokacja części środków strukturalnych przeznaczonych na rozwój obszarów wiejskich finansowanych z Sekcji Gwarancji EAGGF (pierwszy filar Wspólnej Polityki Rolnej) na podwyższenie poziomu płatności bezpośrednich (drugi filar WPR) oraz przejściowe stosowanie selektywnej ochrony rynku w imporcie do Polski towarów rolnych oraz produktów rolnych przetworzonych w sytuacji, gdyby pierwsze rozwiązanie nie zapewniło dostatecznego złagodzenia warunków konkurencji.

Rozwiązania te mają na celu złagodzenie nierównych warunków konkurencji w wypadku stopniowego wprowadzania płatności bezpośrednich. Zakres, skala oraz czas stosowania tych instrumentów zależałyby od rozstrzygnięć negocjacyjnych, tj. od wyjściowego poziomu płatności bezpośrednich i czasu dochodzenia do ich pełnej wysokości. Polska podtrzymuje stanowisko, że ewentualne rozwiązania przejściowe dotyczące kwestii finansowych w rolnictwie nie powinny wykraczać poza rok 2006 (obecne ramy finansowe Agendy 2000).

Kwestią priorytetową jest uzgodnienie w negocjacjach warunków do szybkiego i efektywnego wykorzystania środków strukturalnych dla rozwoju obszarów wiejskich.

Możliwości przeznaczenia dodatkowych środków z budżetu krajowego na podwyższenie płatności bezpośrednich będą bardzo ograniczone.

W ngocjacjach akcesyjnych w obszarze rolnictwa dokonano istotnego postępu, dla dalszego sprecyzowania stanowiska Polski oraz sfinalizowania negocjacji konieczne jest zajęcie przez Unię Europejską wyraźnego stanowiska w sprawie dopłat bezpośrednich i innych kwestii finansowych. Polska oczekuje, że stanowisko to zostanie określone podczas posiedzenia Rady Europejskiej w dniach 24-25 października br. Odpowiednio wczesne przedstawienie krajom kandydującym stanowiska UE umożliwi właściwy przebieg końcowej fazy negocjacji, pozostawiając wystarczający czas na wzajemną analizę stanowisk i osiągnięcie porozumienia.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi zapoznano się z informacją o przebiegu kampanii cukrowniczej w 2002 r. Informację na ten temat przedstawili wiceminister skarbu państwa Barbara Misterska oraz wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Kazimierz Gutowski.

W opinii resoru skarbu państwa, rokowania odnośnie do wyniku finansowego cukrowni państwowych na koniec roku obrotowego są niekorzystne. Nadal niewysoka jest cena rynkowa cukru. Nadal obserwuje się pogłębianie straty i systematyczne obniżanie wartości kapitału obrotowego netto, a w konsekwencji istnieje poważne zagrożenie utraty płynności finansowej znacznej liczby cukrowni.

Konieczna jest, obok działań restrukturyzacyjnych wdrażanych przez zarządy Krajowej Spółki Cukrowej SA i Śląskiej Spółki Cukrowej SA, trwała regulacja rynku cukru poprzez wspólne działania producentów cukru, wsparte działaniem resortu rolnictwa w obszarze administracyjnych narzędzi regulacji rynku cukru.

Wiceminister K. Gutowski przypomniał, że kontraktacja buraków cukrowych odbyła się w sposób określony przepisami, które weszły w życie w bieżącym roku. Podstawą do wyliczenia ilości kontraktowanych buraków i w ślad za tym przyznania prawa do ich uprawy były średnie wieloletnie plony buraka i wydatku cukru. Przebieg kontraktacji, mimo pewnych opóźnień w pojawieniu się części przepisów prawnych umożliwiających wejście w życie ustawy o regulacji rynku cukru, należy ocenić jako sprawny.

Jak poinformował wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi, od początku kampanii do 10 października br. skupiono ponad 1 000 000 ton buraków cukrowych. W tym samym okresie ub.r. Skupiono tylko 209 000 ton, a w 2000 r. 806 000 ton. Wyniki te świadczą, że tegoroczny skup jest przyspieszony.

Po zapoznaniu się z powyższymi informacjami i dyskusji senatorowie z Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi uznali, że należy zwrócić się do ministra finansów o przyspieszenie wydania decyzji umożliwiającej udzielanie przez Agencję Rynku Rolnego poręczenia spłaty kredytu na skup buraków cukrowych ze zbiorów w 2002 r.

Podczas posiedzenia rozpatrzono także ustawę o zmianie ustawy o podatku rolnym.

Rozpatrywana ustawa była projektem rządowym. Zaproponowane zmiany omówił dyrektor Departamentu Podatków Rolnych i Katasratu w Ministerstwie Finansów Grzegorz Nowecki. Są one związane z nowelizacją ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz rozwiązaniami zaproponowanymi w projekcie ustawy o podatku leśnym. Zmierzają do ujednolicenia oraz doprecyzowania przepisów określających zasady opodatkowania gruntów sklasyfikowanych jako użytki rolne oraz grunty zakrzewione i zadrzewione na użytkach rolnych.

Jak poinformowała wiceminister finansów Irena Ożóg, resort zwrócił się do marszałka Senatu o zdjęcie z porządku obrad 26. posiedzenia Senatu nowelizacji ustawy o podatku rolnym ze względu na nieuchwalenie przez Sejm związanych z nią nowelizacji ustaw o podatkach i opłatach lokalnych oraz o podatku leśnym. Ponieważ przepisy wszystkich trzech ustaw pozostają ze sobą w bezpośrednim związku, uchwalenie tylko jednej z nich w terminie umożliwiającym wejście w życie przepisów podatkowych ze skutkiem w 2003 r. spowoduje szereg negatywnych konsekwencji w systemie opodatkowania nieruchomości, w tym efekt podwójnego opodatkowania.

Aby nie dopuścić do takiej sytuacji, niezbędne jest rozpatrzenie przez Senat nowelizacji ustawy o podatku rolnym wraz z pozostałymi dwoma ustawami po ich przyjęciu przez Sejm.

W przyjętym stanowisku Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie zgłosiła zastrzeżeń do rozpatrywanej ustawy i zarekomendowała Senatowi przyjęcie jej bez poprawek. Na sprawozdawcę stanowiska komisji wybrano senatora Andrzeja Anulewicza.