Stare Pole 21 czerwca 2004 r

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi po zapoznaniu się z informacją przedstawioną przez Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Gdańsku i Elblągu, Pełnomocnika do Spraw Żuław, Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz uwzględniając przebieg dyskusji, w której udział wzięli rolnicy, przedstawiciele związków i organizacji rolniczych, samorządów i administracji rządowej, wyraża uznanie dla działań prowadzonych na rzecz rozwoju tego regionu.

Żuławy Wiślane i cała Dolina Dolnej Wisły stanowią unikatowy system wzajemnie powiązanych przyrodniczych, kulturowych, społeczno-gospodarczych i przestrzenno-technicznych podsystemów o wysokim poziomie współzależności. Zdaniem Komisji, ich rozwój wymaga prowadzenia zintegrowanych, kompleksowych badań naukowych oraz programowania, planowania i zarządzania całością obszaru.

Region ten, ze względu na swój specyficzny charakter i położenie, jest i będzie narażony na powodzie. Urządzenia osłony przeciwpowodziowej budowane, modernizowane i utrzymywane przez wiele wieków, mają dla tego regionu znaczenie najważniejsze - decydują o istnieniu Żuław na mapie gospodarczej Polski, o istnieniu warsztatów pracy i miejsc zamieszkania dla wielu tysięcy ludzi.

W związku z niewystarczającą ilością środków finansowych na modernizację i utrzymanie istniejących urządzeń melioracyjnych, obserwuje się, szczególnie w ostatnich latach, systematyczny proces obniżania się poziomu technicznego osłony przeciwpowodziowej, co może prowadzić do wystąpienia powodzi, której skutki mogą być katastrofalne dla terenu Żuław. Zdaniem Komisji, istnieje pilna potrzeba zwiększenia rozmiarów konserwacji urządzeń melioracyjnych szczegółowych.

Należy podkreślić, że obszar Żuław niezależnie od podległości wojewódzkiej jest jednorodnym obszarem problemowym wymagającym wspólnej, kompleksowej strategii i jednolitej polityki przestrzennej zarówno ze strony państwa, jak i województw, a także powiatów i gmin. Dlatego wydaje się uzasadnione opracowanie programu zintegrowanego zarządzania obszarem Żuław.

Ponadto powinno się dążyć do przyjęcia i realizacji uzupełnionego "Programu poprawy podstawowego systemu ochrony przeciwpowodziowej na Żuławach Wiślanych w latach 2005-2012, którego celem jest zahamowanie dekapitalizacji urządzeń, co zdecydowanie poprawi ochronę przeciwpowodziową terenu Żuław.

Komisja uważa, że należy podjąć działania na rzecz doprowadzenia do nadania obszarowi Żuław statusu obszaru wymagającego specjalnej polityki państwa i samorządów wojewódzkich.

Dodatkowo Komisja uznaje, że należy:

- dokonać zmiany w ustawie - Prawo wodne w kierunku umożliwienia zarządzania przez instytucje publiczne urządzeniami wodnymi na gruntach prywatnych,

- włączyć uprawy roślin energetycznych, w tym wierzby energetycznej i wikliny koszykarskiej do rolniczych dopłat bezpośrednich realizowanych w ramach Wspólnej Polityki Rolnej,

- wydłużyć okres spłaty kredytów preferencyjnych dla młodych rolników i umożliwić zmniejszenie własnego wkładu finansowego na projekty inwestycyjne dla rolnictwa i obszarów wiejskich,

- przeprowadzić szkolenie wiejskich liderów w zakresie możliwości wykorzystania środków Wspólnej Polityki Rolnej.

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Senatu RP