Obecnie można obserwować znaczący wzrost poziomu zawartych kontraktów na 2005 r. w porównaniu ze stanem kontraktów w podobnym okresie 2004 r., przy jednoczesnym niskim poziomie nadwykonań świadczeń zdrowotnych w porównaniu do 2004 r.

Prezes J. Miller, odpowiadając na pytania senatorów, potwierdził istnienie problemów związanych z dostępnością do niektórych świadczeń, spowodowanych głównie ograniczonymi możliwościami finansowymi (np. kryterium wiekowe dla chorych na białaczkę), brakiem programu finansowania świadczeń związanych z zapłodnieniem in vitro czy też niezaspokojeniem potrzeb zdrowotnych w zakresie leczenia dzieci hormonem wzrostu.

Prezes NFZ poinformował, że środki finansowe na zakup odpowiedniego leku, który w pełni zapewni kontynuację terapii w skali całego kraju są zagwarantowane w planie finansowym NFZ na 2005 r. Odpowiednia decyzja ministra zdrowia i ministra finansów, zgodnie z ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, wymaga niezbędnej akceptacji sejmowej Komisji Zdrowia oraz Komisji Finansów Publicznych. Jednocześnie podkreślił, iż kryteria pozamedyczne w leczeniu pacjentów zostaną zniesione.

Prezes J. Miller podkreślił, że postępowanie konkursowe, w którym będą wyłonieni nowi dyrektorzy oddziałów wojewódzkich, zostało rozpoczęte 10 grudnia 2004 r. i ma na celu wyłonienie osób o najwyższych kwalifikacjach. Zakończenie postępowania, które jest przeprowadzane we współpracy z Urzędem Służby Cywilnej, zaplanowano na 30 marca br.

Następnie podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Wacława Wojtala przedstawiła informację ministra zdrowia o aktualnej sytuacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej na podstawie przekazanego komisji materiału - "Informacja na temat sytuacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej, ze szczególnym uwzględnieniem problemu zadłużenia w kontekście proponowanych zmian legislacyjnych".

Zadłużenie publicznych zakładów opieki zdrowotnej w ostatnich kilku latach przyrasta przeciętnie o 1 mld zł rocznie i wynosi obecnie około 8 mld zł. 31 grudnia 2004 r. stan zobowiązań wymagalnych (dla których upłynął termin płatności) wynosił 5 miliardów 738 milionów zł. Koszty obsługi tego zadłużenia (13,5% w skali roku) wynoszą obecnie 760 milionów zł. O tę kwotę zmniejszone jest zasilanie finansowe zakładów opieki zdrowotnej. Najbardziej zadłużone są samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej w województwach dolnośląskim, łódzkim, mazowieckim i pomorskim. Ich łączne zadłużenie stanowi 49% zadłużenia wszystkich spzoz w całym kraju.

Wartość zobowiązań wymagalnych na koniec 2004 r. z tytułu ustawy z 22 grudnia 2000 r. o zmianie ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowanie przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej (tzw. ustawa 203) to kwota około 640 mln zł, a pozostałych zobowiązań wobec pracowników - 303 miliony zł. Zobowiązania wobec samych pracowników wynoszą zatem około 1 mld zł.

Zdaniem wiceminister W. Wojtali, wdrożenie ustawy o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej, , zwłaszcza poprzez uruchomienie kwoty 2,2 mld zł pożyczki (kwota należności głównych wobec pracowników z tytułu wprowadzenia tzw. ustawy 203 w latach 2001-2002, wg GUS) na zaspokojenie wierzytelności pracowniczych przez zakłady opieki zdrowotnej wpłynie na poprawę ich płynności finansowej. Ponadto projekt ustawy o pomocy publicznej przewiduje umorzenie zobowiązań publicznoprawnych i restrukturyzację zobowiązań cywilnoprawnych.

Wiceminister zdrowia wyraziła przekonanie, iż w sytuacji odrzucenia przez Sejm rządowego projektu ustawy o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej rząd ponownie wystąpi z projektem uwzględniającym dodatkowe zmiany, proponowane przez ministra Marka Balickiego.

W dyskusji zwracano uwagę na konieczność wprowadzenia skutecznych mechanizmów i instrumentów antykorupcyjnych przeciwdziałających szarej strefie w ochronie zdrowia. Proponowano likwidację dotychczasowych ordynatur lekarskich oraz potrzebę wprowadzenia, ze względów ekonomicznych (analiza wydatków finansowych), rejestru usług medycznych na terenie całej Polski, aby skutecznie przeciwdziałać niewłaściwej ordynacji lekarskiej. Postulowano wprowadzenie w sektorze ochrony zdrowia instytucji ubezpieczeń prywatnych (senator W. Pawłowski). Podkreślano, iż szpitalom publicznym należy umożliwić wprowadzenie odpłatnych usług zdrowotnych na żądanie pacjenta jako dodatkowego źródła przychodu (senator J. Bielawski). Wskazywano na potrzebę istnienia ośrodka koordynującego funkcjonowanie ochrony zdrowia na poziomie województwa. Minister zdrowia Marek Balicki, przypomniała senator Krystyna Sienkiewicz, opowiada się za koncepcją przypisania tej funkcji administracji rządowej (wojewodzie).

Głównym celem posiedzenia komisji były konsultacje w ramach prac ustawodawczych nad rządowym projektem ustawy o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej.