Odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, poświęcone zadaniom Inspekcji Weterynaryjnej w ochronie zdrowia publicznego.

O roli i zadaniach służb weterynaryjnych Unii Europejskiej w zapewnianiu bezpieczeństwa żywności mówił podczas posiedzenia dr Jan Prandota, przedstawiciel RP w Komisji Europejskiej. W swoim wystąpieniu omówił również współpracę przedstawicielstwa RP z weterynaryjnymi instytucjami wspólnotowymi.

Wystąpienie głównego inspektora sanitarnego Andrzeja Trybusza dotyczyło działań Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz współpracy z innymi instytucjami w zakresie przestrzegania higieny i jakości żywności

Całokształt problematyki krajowego bezpieczeństwa żywności został ujęty w "Strategii bezpieczeństwa żywności" - obszernym dokumencie opracowanym w lutym 2002 r. w Głównym Inspektoracie Sanitarnym. Komisja Europejska uznała ten dokument za ważny w negocjacjach akcesyjnych w obszarze bezpieczeństwa żywności.

Strategię bezpieczeństwa żywności rozumiano jako sposób przygotowania, wprowadzenia i utrzymywania stanu możliwie najmniejszego zagrożenia bezpieczeństwa żywności. Strategia miała podstawowe znaczenie dla wdrażania jednego z najważniejszych, realizowanych wielosektorowo, elementów systemu ochrony zdrowia ludności, w szczególności w jego części prewencyjnej.

W realizacji strategii podnoszenia stanu bezpieczeństwa żywności zakłada się, iż aby maksymalnie zmniejszyć ryzyko jej zanieczyszczeń w trosce o zdrowie konsumenta, należy brać pod uwagę wszystkie ogniwa łańcucha żywnościowego "od pola do stołu", a więc zdrowie roślin, zdrowie i dobrostan zwierząt, jakość zdrowotną środków żywienia zwierząt oraz uwarunkowania higieniczne produkcji, przetwórstwa, przechowalnictwa, transportu i obrotu żywnością.

Ważny element strategii stanowił harmonogram działań służących jej realizacji, nałożony na poszczególne resorty, organy urzędowej kontroli żywności i żywienia.

Od 1 maja br. Polska stała się pełnoprawnym członkiem UE i należy stwierdzić, że podołano zadaniom spełnienia ostrych kryteriów warunkujących zamknięcie negocjacji w obszarze bezpieczeństwa żywności i żywienia. Dokonano również implementacji prawa wspólnotowego w tym zakresie.

Podstawowe znaczenie dla realizacji celu, jakim jest bezpieczeństwo żywności, ma kompleksowe podejście do zagadnień z tym związanych. Prezentowane wspólnie międzysektorowe podejście do bezpieczeństwa żywności w Polsce zarówno w aspekcie merytorycznym, legislacyjnym, jak i organizacyjnym ułatwiło współpracę Polski w omawianym obszarze zagadnień z Komisją Europejską i z organizacjami międzynarodowymi - WHO, FAO i OECD.

Strategia Bezpieczeństwa Żywności będzie nadal realizowana i aktualizowana w zależności od potrzeb oraz kierunków dalszego kształtowania systemu bezpieczeństwa żywności w UE.

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia o chorobach odzwierzęcych w świetle przepisów Unii Europejskiej i prawa polskiego mówił główny lekarz weterynarii dr Piotr Kołodziej.

W jego opinii, na podstawie danych dotyczących występowania niektórych zoonoz, czyli chorób odzwierzęcych stanowiących zagrożenie dla zdrowia człowieka, można wyciągnąć wniosek, że Polska jest krajem, w którym system działania w zakresie profilaktyki zwalczania chorób zakaźnych na podstawie obowiązujących przepisów stanowi gwarancję bezpieczeństwa publicznego.

Posiedzenie seminaryjne zakończyło wystąpienie radcy głównego lekarza weterynarii Jacka Leonkiewicza, poświęcone roli i działaniom Inspekcji Weterynaryjnej w procesie dostosowawczym przemysłu mięsnego do prowadzenia produkcji na rynku wspólnotowym. Przypomniał on i szczegółowo omówił podjęte w tym zakresie prace zarówno legislacyjne, jak i te służące spełnianiu przez zakłady tej branży norm technicznych i sanitarnych. Jak zaznaczył, akcesji towarzyszyły negatywne opinie o polskich zakładach produkujących i przetwarzających żywność, co stwarzało realne zagrożenie zamknięcia wielu z nich.

Na zakończenie wspólnego posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia przyjęto stanowisko na temat "Zadań Inspekcji Weterynaryjnej w ochronie zdrowia publicznego":

"Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia oraz Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi po zapoznaniu się z informacją złożoną przedstawioną przez przedstawiciela RP ds. weterynarii w Unii Europejskiej, ministra rolnictwa i rozwoju wsi, głównego lekarza sanitarnego i głównego lekarza weterynarii oraz uwzględniając przebieg dyskusji z udziałem wojewódzkich inspektorów sanitarnych i weterynarii, wyraża satysfakcję z faktu, że w okresie poprzedzającym wejście Polski do Unii Europejskiej nastąpiła znaczna poprawa stanu sanitarnego zakładów produkcji i obrotu żywnością oraz jakości zdrowotnej żywności wytwarzanej w Polsce.

Z przedstawionych danych dotyczących występowania niektórych zoonoz w Polsce można wyciągnąć wniosek, że Polska jest krajem, w którym profilaktyka chorób zakaźnych na podstawie obowiązujących przepisów stanowi gwarancję bezpieczeństwa publicznego.

Mimo iż proces dostosowania polskich zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego do wymagań określonych we wspólnotowym prawie weterynaryjnym nie jest jeszcze całkowicie zakończony, już teraz jednak możemy mówić o dużym sukcesie, jaki przypadł
w udziale omawianej gałęzi gospodarki narodowej. Jest to sukces przede wszystkim właścicieli przedsiębiorstw produkcyjnych, i to niezależnie od wielkości i skali prowadzonej przez nich działalności. Sukces okupiony wielkim wysiłkiem organizacyjnym i finansowym.
W wielu zakładach prace dostosowawcze trwały przez lata, są jednak i takie wypadki, że nowoczesne przedsiębiorstwa powstawały w bardzo krótkim czasie.

Konieczność wprowadzenia rewolucyjnych zmian strukturalnych i technologicznych w wielu przedsiębiorstwach oprócz celu głównego czyli możliwości produkcji na rynek wspólnotowy bądź krajowy, przyniosła dodatkowy efekt. Okazało się, że polski przemysł przetwórstwa rolno-spożywczego można uznać za jeden z najbardziej nowoczesnych w Europie

Należy także wspomnieć o istotnych zmianach, jakie zaszły w mentalności wielu właścicieli firm produkujących żywność. Bezpieczeństwo zdrowotne produktów stało się dla nich naczelną dewizą i jednym z głównych celów prowadzonych przedsięwzięć. Jest to osiągnięci, którego nie sposób przecenić.

Do sukcesu polskich zakładów produkcyjnych bezsprzecznie przyczynili się również nasi negocjatorzy, zwłaszcza ci, którzy prowadzili trudne rozmowy w ostatniej fazie negocjacji. Dobrze się stało, że władze resortowe wykazały determinację w walce o utrzymanie produkcji w polskich zakładach spożywczych.

Dodatkowo połączone komisje uznały, że należy:

Wraz z rewolucyjnym procesem zmian technologicznych i sanitarnych w polskim przemyśle rolno-spożywczym nastąpił gwałtowny proces dostosowywania polskiego ustawodawstwa w zakresie weterynarii i bezpieczeństwa żywności do prawa wspólnotowego. Ważnym elementem tego procesu było przyjęcie unijnych rozwiązań dotyczących tzw. sprzedaży bezpośredniej produktów regionalnych, co umożliwiło dalsze funkcjonowanie pond 500 lokalnych przetwórni.

W procesie dostosowania polskich zakładów rolno-spożywczych do standardów europejskich mają swój niekwestionowany udział zarówno kierownictwo resortu przetwórstwa, główny inspektor weterynarii, jak i polscy negocjatorzy pracujący nad warunkami akcesji Polski do UE.

W ostatnich latach wprowadziliśmy również unijny system identyfikacji i rejestracji zwierząt hodowlanych, którego efektywność funkcjonowania w terenie wciąż jednak wymaga wiele pracy.

Powyższe działania, wsparte rozwijającą się profilaktyką chorób zakaźnych zwierząt i w efekcie znacznym zmniejszeniem zakresu występowania zoonoz, stanowią podstawę gwarancji bezpieczeństwa żywności w Polsce, a tym samym zdrowia publicznego".