5 lutego 2004 r.

Na swym posiedzeniu Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia rozpatrywała ustawę zmieniającą ustawę o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw.

Senatorowie wysłuchali opinii o ustawie, która była projektem poselskim, przedstawionych przez wiceminister finansów Elżbietę Suchocką-Roguską i przewodniczącego OPZZ Macieja Manickiego. Wątpliwości dotyczące ustawy zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Celem uchwalonej przez Sejm nowelizacji jest rezygnacja z obowiązującej od 1 stycznia br. zasady, uzależniającej przyrost tych wynagrodzeń od uzyskania przez przedsiębiorcę dodatniego wyniku finansowego za poprzedni rok obrotowy, wykazanego w zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym. W związku z tym ustawa zasadniczo zmierza do powrotu do stanu prawnego obowiązującego do 31 grudnia 2003 r. Jest to zgodne z porozumieniem zawartym przez związki zawodowe i przedstawicieli pracodawców w Komisji Trójstronnej w grudniu u.br.

W dyskusji przewodniczący OPZZ przekonywał senatorów, że zaproponowane przez Sejm rozwiązania powinny wejść szybko w życie nawet mimo uchybień wskazanych przez biuro legislacyjne.

Senator Krystyna Sienkiewicz zaproponowała wprowadzenie poprawek do rozpatrywanej nowelizacji, zbieżnych z sugestiami biura legislacyjnego. W głosowaniu nie uzyskały one poparcia większości komisji i zostały zgłoszone jako wniosek mniejszości, na którego sprawozdawcę wybrano senator Olgę Krzyżanowską.

W głosowaniu akceptację Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia uzyskał wniosek senatora Wojciecha Pawłowskiego dotyczący przyjęcia bez poprawek ustawy zmieniającej ustawę o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Franciszka Bobrowskiego.

W drugim punkcie porządku dziennego Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia rozpatrywała ustawę o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych.

W imieniu rządu pozytywną opinię o ustawie sejmowej przedstawiła wiceminister finansów E. Suchocka-Roguska. Senatorowie wysłuchali także szczegółowej informacji zaprezentowanej przez wiceminister gospodarki, pracy i polityki społecznej Jolantę Banach. Zapoznano się też z opinią biura legislacyjnego.

Ustawa uchwalona przez Sejm ma zagwarantować rodzicom lub opiekunom uczniów szkół ponadpodstawowych i ponadgimnazjalnych dodatki do zasiłków rodzinnych na pokrycie wydatków związanych z dojazdem do szkoły. Dodatek w wysokości 40 zł będzie przysługiwać przez 10 miesięcy, od września do czerwca. Nie będzie wymagał comiesięcznego dokumentowania kosztów dojazdu. Ustawa z listopada 2003 r. przewidywała z tytułu podjęcia nauki przez dziecko poza miejscem zamieszkania tylko dodatek "na częściowe pokrycie wydatków związanych z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły" (w wysokości 80 zł miesięcznie).

Podczas posiedzenia Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia wiceminister J. Banach tłumaczyła, że nowelizacja ustawy, która jeszcze nie weszła w życie, spowodowana jest rytmem przyjmowania ustawy budżetowej. Zdecydowano o likwidacji niektórych ulg w podatku dochodowym od osób fizycznych, jedną z tych zlikwidowanych była ulga z tytułu przejazdu dziecka do szkoły. Jak zaznaczyła wiceminister, ulga kierowana była do wszystkich rodziców - i tych zamożnych, i tych niezamożnych, natomiast dodatek w ustalonej, jednakowej wysokości będzie adresowany do osób o niskich dochodach. "Wydaje nam się to właściwsze i sprawiedliwsze" - stwierdziła.

Wiceminister J. Banach wyjaśniła, że dodatki przysługiwać będą dzieciom szkół ponadpodstawowych i ponadgimnazjalnych, gdyż młodsze są dowożone gimbusami, a prawo reguluje maksymalną odległość zamieszkania od szkoły (3 km dla dzieci młodszych i 4 km dla starszych).

Od 1 maja 2004 roku, na mocy ustawy o świadczeniach rodzinnych, zasiłek będzie przysługiwał rodzinom, których dochód na osobę nie przekracza 504 zł netto lub 583 zł w rodzinie z dzieckiem.

Po 1 września 2005 roku wysokość zasiłku będzie uzależniona od wieku dziecka: i tak na dziecko do lat pięciu przysługiwać będzie 44 zł, 5-18 lat - 56 zł, a na osobę pełnoletnią do 24. roku życia - 65 zł. Do 31 sierpnia 2005 roku zasiłek ma wynosić (podobnie jak obecnie) 43 zł na pierwsze i drugie dziecko, 53 - na trzecie, 66 zł - na czwarte i kolejne dziecko.

Zasiłki rodzinne będą uzupełniane dodatkami. Przewidziano ich siedem: z tytułu urodzenia dziecka, opieki nad dzieckiem w okresie urlopu wychowawczego, z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek ustawowego okresu jego pobierania, z tytułu samotnego wychowywania dziecka, kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, rozpoczęcia roku szkolnego oraz podjęcia nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.

Ustawa sejmowa znosi fundusz alimentacyjny (powstały w 1974 roku), z którego korzystało ponad 530 tys. osób. Niezależnie od zasądzonych alimentów (jeżeli kryterium dochodowe łącznie z alimentami nie przekroczy odpowiednio 504 i 583 zł) ustawa wprowadza dodatek alimentacyjny w wysokości 170 zł na dziecko (i 250 zł na dziecko niepełnosprawne).

W głosowaniu Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia postanowiła zarekomendować Senatowi przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych. Na sprawozdawcę wybrano senator Alicję Stradomską.