1. Rozpatrzenie wniosków zgłoszonych do ustawy o zmianie ustawy o materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością.

Proszę o zajmowanie miejsc, nie będziemy tracić czasu.

Z upoważnienia pani senator Grabowskiej i pani senator Sienkiewicz rozpoczynam wspólne posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia poświęcone ustawie o zmianie ustawy o materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością.

Witam senatorów z obu komisji. Jak słyszę, mamy kworum w obu komisjach. Witam na naszym posiedzeniu gości: pana Marka Grabowskiego, zastępcę głównego inspektora sanitarnego, przedstawicieli Państwowego Zakładu Higieny i pana senatora Adama Gierka, który nie jest członkiem żadnej z dwóch komisji, ale jako autor poprawek też chce z nami pracować, z czego bardzo się cieszę.

Szanowni Państwo! W zestawieniu wniosków, które otrzymaliśmy - druk biały - mamy dwadzieścia trzy poprawki. Proponowałbym od razu na początku odchudzić naszą pracę i przyspieszyć ją. Te poprawki, które są jednobrzmiącymi poprawkami obu komisji, a które nie zazębiają się z innymi poprawkami, proponowałbym przyjąć w jednym głosowaniu. Po wspólnym przeanalizowaniu ich ja i pani senator Sienkiewicz doszliśmy do wniosku, że pod takie głosowanie można by poddać poprawki: pierwszą, drugą, ósmą, dwunastą, trzynastą, czternastą, piętnastą, szesnastą, dziewiętnastą i dwudziestą drugą.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Z poprawką piątą jest problem, dlatego że ona właśnie zazębia się z alternatywną poprawką czwartą, i w związku z tym musimy ją jednak wyłączyć z tego głosowania, ale myśleliśmy o tym.

Chciałbym zwrócić uwagę na dwa aspekty. Otóż poprawka szósta jest wspólną poprawką obu komisji, ale jest błędnie oznaczona. Oczywiście w ostatecznym zestawieniu, które będzie przekazane państwu senatorom na posiedzenie Senatu, będzie ona oznaczona jako wspólna poprawka komisji. Ze swej strony pragnę również zaznaczyć, iż przedstawiciele rządu zgłaszali zastrzeżenia do poprawki drugiej, ale oczywiście to zależy od uznania Wysokiej Komisji.

Oczywiście uznajemy: jedna poprawka dochodzi do tego zestawu, jedna z niego ubywa. Poprawkę drugą będziemy analizować osobno, dlatego z tego zestawu ją wyłączamy, a dopisujemy do tego zestawu, który państwu odczytałem, poprawkę szóstą jako poprawkę obu komisji o identycznym brzmieniu.

Czyli, proszę państwa, mniej więcej połowę pracy mamy za sobą. Proponowałbym, żeby teraz już po kolei omawiać poprawki, które mamy przed sobą. I wobec tego zaczęlibyśmy od poprawki drugiej.

Może najpierw Biuro Legislacyjne naświetliłoby problem, powiedziało, dlaczego mamy wątpliwości co do tej poprawki.

Wysoka Komisjo, wątpliwości mają przedstawiciele Rady Ministrów. Jeżeli rzeczywiście - jak przedstawiano to w dyskusji zarówno na posiedzeniu komisji, jak i poza nią - zmiana legislacyjna polegająca na skreśleniu w art. 2 pkt 1 ustawy wyrazów "materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością" i na zastąpieniu tego sformułowania wyrazami "materiały i wyroby" mogłaby wywołać wątpliwości interpretacyjne, o które materiały i wyroby chodzi, to można by było od tej poprawki odstąpić, aczkolwiek zdaniem Biura Legislacyjnego takiego zagrożenia nie ma. Wydaje mi się, że w tej kwestii powinien wypowiedzieć się również rząd. Dziękuję.

Rzeczywiście jest dokładnie tak, jak powiedział przedstawiciel Biura Legislacyjnego. Dlaczego? Otóż we wszystkich rozporządzeniach ministra zdrowia, a mam wyszczególnionych ich siedem, oraz w ustawie o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia używane jest pełne sformułowanie "materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością". I w związku z tym prosiłbym bardzo, ażeby nie robić tym skróceniem nazwy pewnego zamieszania osobom, które nie są bezpośrednio zorientowane w tym temacie. Jeżeli państwo zechcecie mnie wysłuchać, to tylko powiem, że te siedem jednakowo traktowanych rozporządzeń ministra zdrowia to między innymi: rozporządzenie ministra zdrowia o środkach spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, rozporządzenie o wewnętrznej kontroli, rozporządzenie określające szczegółowe wymagania higieniczno-sanitarne w produkcji i obrocie żywnością, rozporządzenie o handlu obwoźnym...

Dobrze, Panie Ministrze, jasne, chyba rozumiemy. Czuję, że w tej chwili zostaliśmy przekonani.

Czy ktoś z państwa senatorów jeszcze w tej sprawie... Nikt.

Wobec tego kto jest za przyjęciem poprawki drugiej? (0)

(Zastępca Głównego Inspektora Sanitarnego Marek Grabowski: Dziękuję państwu bardzo.)

Nie wiem, czy pan senator chciałby pierwszy zabrać głos czy najpierw Biuro Legislacyjne. Jakie pan senator ma życzenie? Jest pan gościem specjalnym na tym posiedzeniu komisji.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Po prostu wydaje mi się, że w tym przypadku jest to powtórzenie. Chodzi tu tylko o czas kontaktu. Jeżeliby wykreślić fragment: "lub pozostają w kontakcie z żywnością", to w dalszym ciągu będziemy mieć do czynienia z kontaktem. Myślę, że obydwie wersje są dobre. Wydawało mi się, że ściślej będzie, gdy zachowamy tylko "kontakt", ale nie upieram się.

Nie mogę zgodzić się na tę poprawkę. Nie możemy wykreślić tych wyrazów, tak jak się proponuje w poprawce, bo wówczas definicja materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, zawarta w ustawie, nie będzie zgodna z definicją zawartą w dyrektywie europejskiej 89/109. Nie będzie ona obejmować również tych materiałów i wyrobów, które już pozostając w kontakcie z żywnością, są przeznaczone do tego celu, jak na przykład osłonek do kiełbas czy kartonów, w które zapakowane jest mleko, a także opakowań serków homogenizowanych.

Przechodzimy do poprawek czwartej i piątej. Jak mówiłem, tutaj jest kwestia wykluczania się tych dwóch poprawek. Obie komisje, każda w swoim imieniu, przyjęły poprawkę piątą, ale jest alternatywna poprawka czwarta. Może jest ona lepsza od propozycji komisji.

Proszę pana senatora...

Substancje z opakowań czy też z materiałów stosowanych w przetwórstwie żywności mogą rzeczywiście migrować do produktów żywnościowych. Ale jest tu jedno pominięcie, bo mogą one również reagować i tworzyć w ten sposób groźne substancje, a to wcale nie oznacza, że one jednocześnie migrują. Czyli mogą one reagować i tworzyć nawet bardzo niewielkie, można powiedzieć, warstewki na samym opakowaniu, a to może być bardziej groźne niż to, co migruje. Dlatego wydawało mi się, że takie rozszerzenie zapisu nie powinno zaszkodzić, a rozszerzony zapis obejmuje wszystkie zjawiska fizyko-chemiczne, które tu mogą się pojawić. Dotychczasowa wersja przepisu nie obejmuje tych zjawisk fizyko-chemicznych.

Ja bym miał prośbę do pana senatora Cybulskiego, który w debacie plenarnej użył jeszcze innego określenia do nazwania tego kontaktu opakowań z żywnością... Panie Senatorze Cybulski, może to słowo by się tutaj przydało.

Ja co prawda w debacie plenarnej nie występowałem, ale wymieniliśmy zdania na ten temat. Chodzi głównie o to, o czym mówił tutaj pan senator Gierek, czyli o związki, które mogą powstać w wyniku zetknięcia się żywności z opakowaniem. I o to właśnie chodzi panu senatorowi Gierkowi.

Ta migracja czy dyfuzja do żywności, czy coś innego - wszystko jedno jak bardzo uczenie to nazwiemy - to jest jedna sprawa, a więc sprawa środków, które są niebezpieczne. A druga sprawa to jest sprawa środków, które powstają w wyniku zetknięcia się żywności z opakowaniem. Powstaje nowy twór, który potem również oczywiście dyfunduje do żywności. Takie jest prawo fizyki.

(Głos z sali: Może, ale nie musi.)

Zasada jest taka: tam gdzie jest różnica potencjałów, tam zachodzi proces dyfuzji.

Teraz przedstawiciel rządu - proszę.

To kolejna poprawka, na którą nie możemy się zgodzić. Po pierwsze, jej zakres wychodzi poza dyrektywę Unii Europejskiej, po drugie, związki mogą powodować nieakceptowalne zmiany organoleptyczne, po trzecie, mogą one powodować także zmiany składu środka spożywczego. Migracja do żywności dotyczy zresztą nie tylko niebezpiecznych substancji chemicznych, lecz także jakichkolwiek substancji zawartych w materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością. A więc nie możemy zanadto tego ograniczać. Ponadto określenie "produkty żywnościowe" należałoby zastąpić określeniami "środki spożywcze" lub "żywność" jako terminami wprowadzonymi do obrotu prawnego w ustawie o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia. Oczywiście chodzi również o to, iż to nie są groźne dla zdrowia, ale nieakceptowalne zmiany organoleptyczne, o których mówiłem. W związku z tym nie mogę zgodzić się na taki zapis.

(Przewodniczący Zbigniew Kulak: Ale przede wszystkim dlatego, że wychodzi poza dyrektywę, jak pan mówił? Rozszerzałby jeszcze bardziej...)

Tak, przede wszystkim zbyt by to rozszerzał, a tego dyrektywa nie przewiduje.

Jeśli chodzi o właściwości organoleptyczne, to one pozostają. To nie ma na to najmniejszego wpływu. Wprowadza się tylko dodatkowo to, o czym mówił pan senator Cybulski, czyli zapis mówiący, że może powstać nowy związek. Bo ta dyfuzja czy migracja wcale nie muszą być związane z powstaniem nowego związku. Jeśli chodzi o te pojęcia, o których pan minister mówił, to one zostają. Tutaj nie ma kolizji, czyli te właściwości organoleptyczne...

(Zastępca Głównego Inspektora Sanitarnego Marek Grabowski: Jeśli mogę, Panie Senatorze... Tak, ale ten powstający nowy związek może wprowadzić nowe zmiany w środku spożywczym.)

(Zastępca Głównego Inspektora Sanitarnego Marek Grabowski: No tak, ale to już jest uregulowane w zapisie, który mamy.)

(Głos z sali: W jaki sposób?)

Proszę państwa...

(Głos z sali: Praw fizyko-chemicznych nie da się uregulować.)

...problem polega na tym, czy my możemy i czy chcemy zrobić ustawę bardziej szczegółową, niż nakazuje nam to dyrektywa. Chyba możemy to zrobić. Teraz tylko od naszej woli zależy to, czy tak zrobimy, czy nie.

Panie Przewodniczący, ja odezwę się jako obywatel środkowej Europy, która niekiedy bywa mądrzejsza od zachodniej - i z tego bym nie rezygnował. Na to mam zresztą przykłady z prawie dwumiesięcznej obecności w Parlamencie Europejskim.

Wypowiem się także jako pragmatyk z wykształceniem fizyko-chemicznym, który razu pewnego spotkał się w Stanach Zjednoczonych z odrzuceniem importowanych polskich ogóreczków w opakowaniach metalowych. Polskie ogóreczki, uwielbiane przez znaczną część świata, są zazwyczaj eksportowane w opakowaniach szklanych. Ale kiedy moja ciocia, obywatelka Stanów Zjednoczonych już od wielu lat, wraz ze swoimi sąsiadkami natrafiła na ogórki w opakowaniu metalowym, powiedziała: tego nie kupię, bo to na pewno zardzewieje - i rozumiałem ją jako były fizyko-chemik, co adresuję do przedstawicieli resortu - gdyż kwas ogórkowy jest żrący i spowoduje przyspieszenie procesu rdzewienia metalu, a tlenek żelaza jest nowym produktem i ona nie chce jeść rdzy przy okazji smakowania ogórków. Tak powiedział fizyk. Dziękuję.

Jako senator z regionu, w którym jest między innymi słynny zakład "Pudliszki", chcę poinformować pana senatora, że wszystkie puszki są cynowane od środka i w związku z tym nie ma kontaktu żelaza z kwasem ogórkowym.

Kończmy sprawę, bo zdaje się...

Nie jest tak, Panie Senatorze, że te wszystkie niebezpieczne środki wchodzą na rynek w sposób niekontrolowany. Są specjalne wykazy z normami dopuszczeniowymi...

(Wypowiedź poza mikrofonem)

...dla tych środków. I one wszystkie są, że tak powiem, kontrolowane w specjalnych wykazach. My kontrolujemy ich napływ na rynek.

Ja mam jeszcze pytanie do Biura Legislacyjnego: poprawka czwarta jest szersza niż poprawka piąta, tak?

Panie Senatorze, poprawka piąta ma wyłącznie charakter redakcyjny.

Dziękuję.

Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki czwartej, która automatycznie wyklucza poprawkę piątą? (8)

(Głos z sali: 6 osób.)

(Głos z sali: Bo jeszcze pani senator...)

Będziemy musieli to ostatecznie... Będzie to jedno z bardziej interesujących głosowań na posiedzeniu plenarnym.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Wypowiedź poza mikrofonem)

8:7, poprawka została przyjęta. Ale jak mówię, wywołała duże kontrowersje i w związku z tym sprawa jest jeszcze otwarta.

Wobec tego proszę pana senatora o...

Wycofuję ją i wycofuję również wszystkie pozostałe moje poprawki.

Nie było słychać w tej części sali, ale rozumiem, że poprawki zostały wycofane?

(Głos z sali: Tak, wszystkie.)

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Nad szóstą głosowaliśmy w bloku, nad ósmą głosowaliśmy w bloku. Dziewiątą pan senator Gierek wycofał i w związku z tym w tej chwili myślę o poprawce dziesiątej. Chyba dobrze myślę.

Poprawka dziesiąta jest poprawką jedynie Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia i musielibyśmy usłyszeć jeszcze raz ze dwa zdania na jej temat, żebyśmy wspólnie mogli podjąć decyzję w tej sprawie.

Proszę bardzo.

Ja tylko chciałbym zapytać pana senatora Gierka, czy pan senator wycofuje również poprawkę dziewiątą. Ta poprawka była opracowana przez Biuro Legislacyjne w pewnym porozumieniu z przedstawicielami rządu i Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej. W sytuacji, kiedy pan senator wycofa tę poprawkę, nie będzie ona mogła być omówiona na posiedzeniu komisji. Wtedy pozostanie tylko rozpatrywanie poprawki dziesiątej.

Dziękuję za pytanie. Rzeczywiście wycofuję wszystkie poprawki, z wyjątkiem dziewiątej.

Wszystko jasne. Wobec tego są alternatywne poprawki dziewiąta i dziesiąta.

Wysoka Komisjo!

Biuro Legislacyjne popiera poprawkę dziewiątą. Pozwolę sobie przypomnieć historię obydwu poprawek. Otóż na posiedzeniach zarówno jednej, jak i drugiej komisji zwróciliśmy uwagę na to, że w ustawie uchwalonej przez Sejm nie ma przepisu obecnie obowiązującego, w myśl którego producent jest obowiązany posiadać dokumentację potwierdzającą, że materiały i wyroby spełniają wymagania określone w ustawie. Art. 6 ust. 5 dyrektywy rady z dnia 21 grudnia 1988 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich, dotyczących materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu ze środkami spożywczymi, stanowi, iż dyrektywy szczególne wymagają załączania do takich materiałów i wyrobów pisemnej deklaracji stwierdzającej, że są one zgodne z zasadami mającymi do nich zastosowanie, przy czym w razie braku dyrektyw szczególnych państwa członkowskie mają prawo utrzymać obowiązujące przepisy lub przyjąć przepisy w tym celu. W związku z tym zaproponowaliśmy poprawkę - została ona przejęta przez pana senatora Adama Gierka - w myśl której do materiałów i wyrobów wprowadzanych do obrotu innego niż detaliczny producent dołącza pisemne oświadczenie o spełnianiu wymagań dotyczących tych materiałów i wyrobów. W związku z tym pozwolę sobie zaprezentować opinię, iż Biuro Legislacyjne popiera poprawkę dziewiątą. Dziękuję.

Domyślam się, że rząd też popiera poprawkę dziewiątą, bo inaczej nie byłoby tej historii.

Nie do końca, Panie Przewodniczący. Niestety, muszę powiedzieć, że Komisja Europejska zaleciła nam wręcz wycofanie tego zapisu. A to dlaczego? Dlatego, że przedsiębiorcy, producenci europejscy nie muszą spełniać takiego wymogu. W związku z tym chcielibyśmy traktować polskich producentów i producentów unijnych w sposób jednakowy i sprawiedliwy. Jeżeli będziemy tego wymagać od producentów polskich, a Komisja Europejska nie będzie wymagać tego od swoich, że tak powiem, państw członkowskich, to będzie to po prostu niesprawiedliwe.

I to jest przyczyną - powiem może nieładnie - upierania się głównego inspektora sanitarnego, ażeby tego zapisu nie było. Inne dokumenty powodują, iż i tak producent odpowiada za produkt i producentowi zależy na tym, ażeby produkt był zgodny z wszelkimi normami. Jeżeli wyprodukuje on produkt zły, to oczywiście będzie ponosił pewne konsekwencje wynikające z innych przepisów. W związku z tym w tym zakresie producent powinien być traktowany w sposób równy.

Czyli nie zgłasza pan żadnych uwag odnośnie do poprawki dziesiątej, a więc akceptuje ją pan, tak?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Głos z sali: Nie, bo są one alternatywne.)

Dziesiąta byłaby do zaakceptowania, ale ma pan wątpliwości co do poprawki dziewiątej, tak?

To ja bym prosił jeszcze pana senatora Gierka o ostatnie słowo przed głosowaniem.

Ja myślę, że to oświadczenie w przypadku nowych materiałów powinno w zasadzie się pojawić. Ktoś powinien odpowiadać za ewentualne szkody wyrządzone z powodu niewłaściwego doboru materiałów.

Wysokie Komisje! Szanowni Państwo!

Ja chciałbym wyjaśnić pewne nieporozumienie. Otóż Komisja Europejska rzeczywiście zwróciła uwagę, ale na obowiązujący przepis, a więc ten, o którym mowa w poprawce dziesiątej. W związku z tym - ze względu na kontrowersje związane z tym przepisem - my zwróciliśmy uwagę na konieczność dostosowania ustawy o materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością do wspomnianego już przeze mnie art. 6 ust. 5 dyrektywy, abstrahując od faktu, że istnieją dyrektywy szczególne, które nakładają na producenta taki obowiązek. Nie będzie to żadna dyskryminacja, dlatego że do materiałów i wyrobów wprowadzanych do obrotu innego niż detaliczny producent będzie dołączał jedynie pisemne oświadczenie o spełnianiu dotyczących tych materiałów i wyrobów wymagań, które nakłada na niego ustawa, a po wejściu Polski do Unii Europejskiej - również dyrektywy szczegółowe. Dziękuję bardzo.

Wysłuchawszy tego, co mówił przedstawiciel rządu, zrozumiałem, że poprawkę dziesiątą akceptują. Tak wynikało z całej wypowiedzi.

Ale wobec tego proszę bardzo jeszcze raz jasno to przedstawić.

Panie Przewodniczący, nie... Według rządu poprawka dziesiąta, będąca konsekwencją poprawki dziewiątej, jest również nie do przyjęcia. Wynika to z dyrektywy europejskiej. Tego się trzymamy, Panie Przewodniczący.

Biuro Legislacyjne też już wszystko powiedziało.

Dziękuję bardzo. Wobec tego poprawka dziesiąta uzyskała akceptację.

Przechodzimy do poprawki jedenastej, poprawki Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia.

Proszę Biuro Legislacyjne o przekonanie członków Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, że jest to poprawka słuszna.

Wysoka Komisjo!

Ta poprawka była rozpatrywana na posiedzeniach jednej i drugiej komisji. Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia ją zaakceptowała. Jednakże w wyniku argumentacji przedstawicieli rządu Biuro Legislacyjne uznało, iż wprowadzenie tej poprawki mogłoby prowadzić do tego, że wymóg uzyskania pozwolenia odnosiłby się również do tych substancji, w stosunku do których te pozwolenia zostały już wydane. W związku z tym Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej tej poprawki nie zaakceptowała i wydaje się, że argumentacja rządu w tym zakresie była argumentacją przekonywającą. Dziękuję.

Tak, oczywiście na tę poprawkę wyrażamy zgodę.

(Głosy z sali: Nie, nie.)

(Zastępca Przewodniczącej Zbigniew Kulak: Nie, no zaraz, właśnie myśli dokładnie odwrotnie.)

(Zastępca Przewodniczącej Zbigniew Kulak: Proponujecie państwo odrzucić poprawkę jedenastą, tak?)

(Zastępca Przewodniczącej Zbigniew Kulak: Zgadzacie się państwo ze stanowiskiem Biura Legislacyjnego?)

Senatorowie nie mają ochoty dyskutować na ten temat.

Teraz mamy ciąg poprawek, które już przyjęliśmy. Poprawka siedemnasta została wycofana przez pana senatora Gierka.

Biuro Legislacyjne może nam pomoże.

Tak, z przyjemnością przekonam. Pragnę zwrócić uwagę na to, iż art. 16 ust. 2 pkt 2, w brzmieniu nadanym mu przez ustawę, stanowi, iż oznakowanie powinno zawierać informację o warunkach użytkowania materiałów i wyrobów, jeżeli jest to wskazane. Zwróciliśmy uwagę na nieprecyzyjność tego sformułowania. Oznacza ono i wszystko, i nic. W związku z tym zaproponowaliśmy sformułowanie, które brzmi w sposób następujący: "jeżeli jest to niezbędne dla zdrowia lub życia człowieka albo ze względów użytkowych". Dziękuję bardzo.

Dziękuję bardzo.

...idące w dobrym kierunku.

Kto jest za przyjęciem poprawki osiemnastej? (20)

Proszę Biuro Legislacyjne...

Żywot poprawki dwudziestej był rzeczywiście specyficzny. W trakcie analizowania dyrektywy zwróciliśmy uwagę na to, iż gdy czyta się ją literalnie, należy uznać, że w przypadku obrotu hurtowego oznakowanie dotyczące materiałów i wyrobów wprowadzanych do tego obrotu powinno być umieszczane zarówno w dokumentach towarzyszących tym materiałom i wyrobom, jak i na etykietach lub opakowaniach albo bezpośrednio na materiałach i wyrobach. Jednakże przedstawiciel Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej na posiedzeniu Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej zwrócił uwagę na błędne tłumaczenie dyrektywy dołączonej do projektu ustawy. W związku z tym zmuszeni byliśmy odstąpić od popierania tej poprawki i Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej tej poprawki nie zaakceptowała. Dziękuję.

Przedstawiciel rządu, proszę bardzo.

Poprawka dwudziesta pierwsza i poprawka dwudziesta trzecia zostały wycofane. W ten sposób doszliśmy do końca białego druku. Nie głosujemy nad całością, bo taki jest obyczaj.

Ja i pani senator Sienkiewicz pozwoliliśmy sobie już równo podzielić obowiązki między obie komisje i uzgodniliśmy, że będzie ona sprawozdawcą naszej pracy, którą w tej chwili zakończyliśmy.