Tematem posiedzenia seminaryjnego Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia było "Wczesne rozpoznanie raka piersi szansą na pokonanie choroby". Posiedzenie zostało zorganizowane z inicjatywy senator Olgi Krzyżanowskiej i było kolejnym poświęconym realizacji uchwały Senatu z 8 listopada 2002 r. w sprawie ustanowienia Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych, której inicjatorem była Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia.

W pierwszej części przedstawiono kluczowe problemy systemu walki z rakiem piersi.

Dr Janusz Meder, prezes Polskiej Unii Onkologii, kierownik Kliniki Nowotworów Układu Chłonnego w Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie przedstawił podstawowe cele i działania podejmowane przez Polską Unię Onkologii. Zwrócił uwagę na niepokojący wzrost - pomimo niewątpliwych osiągnięć polskiej onkologii - liczby zachorowań na raka piersi. W opinii dr J. Medera, warunkiem uniknięcia wzrostu liczby zgonów wśród kobiet jest wdrożenie Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych.

Prof. Cezary Szczylik, przewodniczący Komisji Legislacyjnej Polskiej Unii Onkologii, kierownik Kliniki Onkologii w Centralnym Szpitalu Klinicznym WAM w Warszawie przedstawił sytuację epidemiologiczną dotyczącą chorób nowotworowych oraz sytuację pacjentów chorych na choroby nowotworowe w Polsce. Stwierdził, że liczba chorych w Polsce jest poważnie niedoszacowana. Za błąd polityczny uznał niewłaściwą hierarchię najważniejszych celów o znaczeniu społecznym do zrealizowania przez państwo. Należy do nich zwalczanie chorób nowotworowych, chociaż więcej środków publicznych planuje się przeznaczyć na zakup wieży do transportera opancerzonego. Dotychczasowe sukcesy polskiej onkologii w leczeniu raka piersi i raka szyjki macicy są nie tyle sukcesem "budżetowym", ile sukcesem społecznym zarówno chorych, jak i lekarzy.

Dr Ewa Wesołowska z Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie omówiła dane pochodzące ze screeningu raka piersi w naszym kraju. W Polsce rak piersi to najczęściej występujący nowotwór u kobiet; stanowi u nas 20% wszystkich chorób nowotworowych. Obserwuje się wzrost zachorowań u kobiet - rocznie około 12 tys. W obecnej sytuacji połowa tej populacji Polek umiera. Profilaktyka wtórna: wczesne wykrywanie choroby - masowe badania przesiewowe, populacyjne (screening) przyczyniają się do obniżenia umieralności wśród kobiet nawet do 40%.

Dr Monika Nagadowska z Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie przedstawiła działania zmierzające do zapobiegania chorobom nowotworowym wśród kobiet. Warunkiem skutecznej walki z nowotworami jest wczesne wykrycie choroby i świadomość ryzyka zachorowania wśród zagrożonej populacji. Ryzyko zachorowania na raka piersi rośnie z wiekiem kobiet. Badania potwierdzają, że świadomość ryzyka zachorowania wśród polskich kobiet maleje wraz z ich wiekiem. Oznacza to zwiększenie ryzyka zachorowań wśród starszych kobiet.

Doc. dr hab. Tadeusz Pieńkowski, kierownik Kliniki Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej w Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie, stwierdził, że wyniki leczenia w skali populacji w Polsce wskazują, iż mimo postępu leczenia nowotworów różnica w wynikach leczenia między Polską a krajami Unii Europejskiej, mierzona liczbą wieloletniego przeżycia, wynosi nadal od 20 do 30%.

Elżbieta Kozik, przewodnicząca Federacji Klubów Kobiet po Mastektomii "Amazonki" przedstawiła główne cele społecznego ruchu kobiet dotkniętych chorobą nowotworową oraz realizowane zadania rehabilitacyjne wśród kobiet po operacji odjęcia piersi. Kluby są ważnym społecznym partnerem środowiska medycznego w działaniach zmierzających do wczesnego wykrywania choroby nowotworowej.

Prof. Zbigniew Wronkowski, kierownik Zakładu Organizacji Badań Masowych w Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie, podkreślał, że rak piersi jest nadal najważniejszym problem medycznym i społecznym w Polsce wśród kobiet. Sukcesem polskiej medycyny ostatniej dekady jest zmniejszenie się liczby zgonów spowodowanych rakiem piersi. Screening w Polsce (przesiewowe badania mammograficzne) oraz doprowadzenie do objęcia badaniami 70% populacji kobiet, zwłaszcza w grupie największego ryzyka zachorowania - kobiet w wieku 50 - 69 lat, jest warunkiem skutecznej walki z rakiem piersi i dalszym spadkiem liczby zgonów, porównywalnym z krajami Unii Europejskiej.

Krystyna Wechmann z Federacji Klubów Kobiet po Mastektomii "Amazonki" podkreślała potrzebę ustawowego uregulowania jakości badań mammograficznych, podobnie jak to ma miejsce w USA. Postulat ten środowisko kobiet po mastektomii podnosi publicznie od 1999 r.

Wanda Królikowska, wiceprezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Ruch Kobiet do Walki z Rakiem Piersi "Europa Donna", zwracała uwagę, że podstawową rolą działań społecznych jest podnoszenie wśród kobiet świadomości realnego zagrożenia ze strony raka piersi.

Danuta Torska, wiceprezes Federacji Klubów Kobiet po Mastektomii "Amazonki", uznała, że sytuacja epidemiologiczna jest nadal dramatyczna. Profilaktyka wysokospecjalistyczna także kosztuje.

Zdaniem senatora Marka Balickiego, zwalczanie raka piersi, podobnie jak kilka innych problemów zdrowotnych w Polsce, wymaga ogólnonarodowych strategii w formie ustaw, które regulowałyby także kwestie związane ze standardami jakości zarówno badań profilaktycznych, jak i leczenia. W Polsce należy podejmować działania na rzecz większego udziału środków budżetowych przeznaczanych na profilaktykę i leczenie chorób nowotworowych w produkcie narodowym brutto. Należy odwrócić dotychczasową tendencję z ostatnich lat. Przykłady wielu krajów pokazują ważną rolę organizacji pozarządowych w szeroko rozumianej jakości standardów leczenia.

Na zakończenie senator Krystyna Sienkiewicz podziękowała uczestnikom posiedzenia i dodała, iż komisja nadal oczekuje od ministra zdrowia działań zmierzających do wdrożenia uchwały Senatu z 8 listopada 2002 r. w sprawie ustanowienia Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych.

W drugiej części posiedzenia Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o kosmetykach.

Stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy przedstawił główny inspektor sanitarny Andrzej Trybusz. Obecna była posłanka sprawozdawczyni Sylwia Pusz. Senatorowie wysłuchali uwag Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, a także opinii gości zabierających głos w dyskusji - Małgorzaty Kotwicy, adiunkta w "Medycynie Pracy" w Łodzi, Mirosława Grudnia z Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych oraz sekretarza generalnego Stowarzyszenia Producentów Kosmetyków i Chemii Gospodarczej Janusza Adryszaka.

Na zakończenie posiedzenia Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia oraz niektórych innych ustaw.

Senatorowie wysłuchali opinii przedstawiciela rządu, głównego inspektora sanitarnego A. Trybusza, posła sprawozdawcy Andrzeja Grzyba oraz przedstawiciela biura legislacyjnego. W dyskusji senator K. Sienkiewicz zgłosiła wnioski o charakterze legislacyjnym, które następnie poddano pod głosowanie. W jego wyniku, 6 głosami, postanowiono przyjąć rozpatrywaną ustawę wraz z zaakceptowanymi poprawkami. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w sprawie nowelizacji ustawy o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia wyznaczono senator K. Sienkiewicz.

W ostatnim punkcie porządku posiedzenia zastępca przewodniczącego Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia senator K. Sienkiewicz poinformowała o odrzuceniu przez Prezydium Senatu propozycji komisji dotyczącej umieszczenia w porządku obrad 47. posiedzenia Izby punktu dotyczącego informacji rządu o środkach i zasadach kontraktowania świadczeń zdrowotnych z Narodowego Funduszu Zdrowia. w 2004 roku. Senator zaproponowała odbycie posiedzenia komisji w tej sprawie z udziałem wszystkich dyrektorów wojewódzkich oddziałów Narodowego Funduszu Zdrowia. Komisja postanowiła odbyć posiedzenie na ten temat z udziałem ministra zdrowia oraz wszystkich dyrektorów wojewódzkich oddziałów Narodowego Funduszu Zdrowia.