10 września 2003 r.

Senatorowie z Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia rozpatrywali na swym posiedzeniu ustawę o zmianie ustawy o służbie medycyny pracy oraz niektórych innych ustaw.

Rozpatrywana ustawa była projektem rządowym. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych upoważniono ministra zdrowia.

Podczas posiedzenia stanowisko rządu w sprawie sejmowej nowelizacji przedstawiła wiceminister zdrowia Ewa Kralkowska. Senatorowie wysłuchali także opinii specjalistów medycyny pracy, krajowego konsultanta w dziedzinie medycyny pracy Ewy Wągrowskiej-Koski oraz wicedyrektora Instytutu Pracy w Łodzi Lecha Bewdzika. Swoje uwagi zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Nowelizacja wynikła z konieczności dostosowania zapisów ustawy do sytuacji, jaka powstała w wyniku wdrożenia zasad powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. Projekt uwzględnia m.in. jednostki badawczo-rozwojowe jako jeden z podmiotów wykonujących zadania służby medycyny pracy, rozszerza zakres zadań służby medycyny pracy, a także uzupełnia zakres zadań wojewódzkich ośrodków medycyny pracy.

W wyniku głosowania komisja wniosła o wprowadzenie do rozpatrywanej nowelizacji sejmowej poprawek o charakterze legislacyjno-porządkującym. Ustalono, że sprawozdawcą komisji na posiedzeniu Senatu będzie senator Mirosław Lubiński.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o zawodzie felczera.

O rozwiązaniach przyjętych w nowelizacji sejmowej wypowiadali się wicedyrektor Departamentu Kształcenia w Ministerstwie Zdrowia Anna Blok-Kaleta, naczelnik Wydziału Kształcenia Innych Zawodów Medycznych w tym resorcie Katarzyna Chmielewska oraz Jacek Goliński z Departamentu Prawa Europejskiego w UKIE. Opinię o ustawili przekazali także Wojciech Rudnicki i Ładysław Nekanda-Trepka. Uwagi szczegółowe zgłosiło biuro legislacyjne.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona z przedłożenia rządowego i ma na celu wprowadzenie spójnych z prawem wspólnotowym rozwiązań dotyczących możliwości wykonywania zawodu felczera na terenie naszego kraju.

W szczególności akt ten ustanawia przesłanki przyznania oraz utraty prawa wykonywania tego zawodu w odniesieniu do osób, które nabyły kwalifikacje poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Kwalifikacje niezbędne do wykonywania zawodu potwierdza w drodze decyzji minister właściwy do spraw zdrowia, przy czym dla obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej - kwalifikacje mają być uznane na zasadach określonych w ustawie z 26 kwietnia 2001 r. o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych, natomiast dla obywateli państw innych niż państwa członkowskie Unii Europejskiej - podstawą do wydania decyzji potwierdzającej kwalifikacje zawodowe felczera jest dyplom uznany w Rzeczypospolitej Polskiej za równoważny na podstawie umów międzynarodowych.

Ustawa stanowi, że prawo wykonywania zawodu felczera przyznaje Naczelna Rada Lekarska, ona też w szczególnych wypadkach, określonych w ustawie, może zawiesić to prawo bądź orzec o jego utracie.

Ponadto nowelizacja wprowadza zmiany do zakresu uprawnień felczerów i starszych felczerów w kontekście wykonywania czynności zawodowych. Felczer będzie mógł wykonywać wszelkie dozwolone dla tego zawodu czynności w zakładach opieki zdrowotnej, z tym że w zakładach publicznych pod kierunkiem lekarza, a w niepublicznych - samodzielnie. Starszemu felczerowi natomiast nowela przyznaje prawo wykonywania takich czynności samodzielnie w każdym zakładzie.

W głosowaniu Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 15 poprawek do nowelizacji ustawy o zawodzie felczera. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senator Olgę Krzyżanowską. Zaproponowane poprawki miały przede wszystkim charakter porządkująco-legislacyjny i w większości były zbieżne ze zmianami zawartymi w opinii biura legislacyjnego.

Komisja zaproponowała m.in. nowe brzmienie w art. 1 w pkt 4, art. 2e:

"Art. 2e. 1. Jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej w sprawach, o których mowa w art. 1a ust. 4, art. 1b ust. 1, art. 1c ust. 1, art. 2a ust. 1, art. 2b ust. 1, 2, 3 i 7 oraz w art. 2c ust. 1, 6 i 7 stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego odnoszące się do decyzji administracyjnych.

 2. Od rozstrzygnięcia w sprawach, o których mowa w ust. 1, przysługuje wniosek do Naczelnej Rady Lekarskiej o ponowne rozpatrzenie sprawy; do wniosku tego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołań od decyzji.

 3. Uchwały Naczelnej Rady Lekarskiej w sprawach, o których mowa w ust. 1 i 2, podpisują prezes albo wiceprezes oraz sekretarz Naczelnej Rady Lekarskiej.";

Proponując tę zmianę uznano, ze niezrozumiałe jest, dlaczego ustawodawca tylko w niektórych sprawach przesądza, że rozstrzygnięcie przez Naczelną Radę Lekarską następuje w drodze decyzji administracyjnej (art. 2b ust. 3 i 7, art. 2c ust. 6 i 7), pomijając inne rozstrzygnięcia (art. 1a ust. 4, 1c ust. 1, 2a ust. 1, 2b). Takie rozwiązanie rodzi wątpliwości na tle przepisu art. 2e, zgodnie z którym tylko w sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnej stosuje się przepisy kpa.

Ponadto, w opinii komisji, nie można pozostawić bez rozstrzygnięcia kwestii dotyczącej możliwości zaskarżania tych decyzji. Sprawy tej nie rozwiązuje przepis dodanego art. 2e, na mocy którego w sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych stosuje się przepisy kpa, norma taka bowiem obowiązuje już z mocy samego kodeksu postępowania administracyjnego. Problem jest w tym, że art. 127 kpa, przesądzający o prawie strony do odwołania się od decyzji wydanej w pierwszej instancji, nie rozstrzyga, jaki organ jest właściwy do rozpatrzenia odwołania od decyzji Naczelnej Rady Lekarskiej w sprawach, o których mowa np. w art. 1 ust. 2, art. 2b ust. 2, 3 i 7 oraz art. 2